نشان تجارت - غلامحسین اقمشهئی: رولز-رویس که بهدلیل خودروهای لوکس و همچنین تولید موتورهای هواپیما مشهور است، چندین بار در طول تاریخ خود با چالشهای جدی مواجه شد که هر بار توانست با اتخاذ استراتژیهای درست، احیا شود.
زمینه تاریخی و مشکلات اولیه
۱. بحرانهای دهه ۱۹۷۰: در دهه ۱۹۷۰، بخش هوانوردی رولز-رویس با مشکلات مالی شدیدی مواجه شد. توسعه موتور توربوفن RB۲۱۱ که یکی از پیشرفتهترین موتورهای هواپیما در زمان خود بود، با تأخیرها و هزینههای زیاد همراه شد. این پروژه که برای رولز-رویس بسیار حیاتی بود، شرکت را بهسمت ورشکستگی سوق داد. هزینههای پیشبینی نشده و تکنولوژیهای پیچیده باعث شدند که رولز-رویس در سال ۱۹۷۱ اعلام ورشکستگی کند.
۲. دولت به عنوان نجاتدهنده: در واکنش به این بحران، دولت بریتانیا برای نجات این برند تاریخی وارد عمل شد و شرکت را ملی کرد. هدف دولت از ملیسازی این بود که از فروپاشی کامل یکی از مهمترین شرکتهای صنعتی بریتانیا جلوگیری کند، زیرا رولز-رویس نهتنها یک برند معتبر در تولید خودروهای لوکس بود، بلکه نقش مهمی در صنعت هوافضا داشت.
برنامههای احیا
۱. بازسازی ساختاری: پس از ملیسازی، شرکت مورد بازسازی قرار گرفت. یکی از اولین اقدامات دولت این بود که شرکت را به دو بخش مجزا تقسیم کرد: یکی برای تولید موتورهای هواپیما و دیگری برای تولید خودروهای لوکس. این تقسیمبندی به رولز-رویس اجازه داد تا بر هر یک از بخشها به طور جداگانه تمرکز کند.
۲. تمرکز بر بخش هوانوردی: پس از تقسیم شرکت، تمرکز اصلی رولز-رویس بر بخش موتورهای هواپیما قرار گرفت. این بخش توانست با بهبود تکنولوژیها و سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، موتورهای پیشرفتهتری تولید کند که در نهایت به موفقیتهای بینالمللی دست یافت. یکی از بزرگترین دستاوردهای این دوره، همکاری با شرکتهای بزرگ هواپیمایی مانند بوئینگ و ایرباس بود.
۳. خصوصیسازی مجدد: در دهه ۱۹۸۰، دولت بریتانیا تصمیم گرفت رولز-رویس را دوباره خصوصیسازی کند. این اقدام به شرکت اجازه داد که بدون وابستگی به دولت، با چابکی بیشتری در بازار جهانی عمل کند. خصوصیسازی همراه با بازسازی مدیریتی و تمرکز بر نوآوری، شرکت را به مسیر موفقیت بازگرداند.
۴. تغییر مالکیت بخش خودروهای لوکس: بخش خودروسازی رولز-رویس در طول زمان تحت چندین تغییر مالکیت قرار گرفت. در دهه ۱۹۹۰، این بخش توسط بیامو (BMW) خریداری شد. این خرید به رولز-رویس کمک کرد که از تکنولوژیهای پیشرفتهتر و منابع مالی بیامو استفاده کند و کیفیت خودروهای خود را بهبود بخشد.
نتایج احیا
۱. بازگشت به سوددهی: با خصوصیسازی و سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، رولز-رویس توانست دوباره به سوددهی برسد. موتورهای هوایی پیشرفته این شرکت به یکی از محصولات اصلی در صنعت هوافضا تبدیل شدند و سهم زیادی از بازار جهانی را به خود اختصاص دادند.
۲. توسعه خودروهای لوکس: تحت مالکیت بیامو، بخش خودروسازی رولز-رویس توانست به یکی از پیشروترین تولیدکنندگان خودروهای لوکس در جهان تبدیل شود. مدلهای جدیدی مانند رولز-رویس فانتوم و گوست به بازار معرفی شدند که با استقبال بینظیری مواجه شدند و جایگاه برند رولز-رویس را به عنوان نماد لوکس بودن تثبیت کردند.
۳. رشد در بخش موتورهای هواپیما: امروزه رولز-رویس یکی از پیشروترین تولیدکنندگان موتورهای هواپیما در جهان است. این شرکت موتورهایی برای هواپیماهای تجاری، نظامی و خصوصی تولید میکند و در کنار بوئینگ و ایرباس، به یکی از شرکای کلیدی این صنعت تبدیل شده است.
۱. حمایت دولتی
در ابتدا، مداخله دولت بریتانیا نقش مهمی در جلوگیری از فروپاشی کامل شرکت داشت. این حمایت به شرکت زمان داد تا خود را بازسازی کند.
۲. تمرکز بر نوآوری
سرمایهگذاری مستمر در تحقیق و توسعه، بهویژه در بخش موتورهای هواپیما، به شرکت کمک کرد تا جایگاه خود را در صنعت هوانوردی تثبیت کند.
۳. خصوصیسازی و مدیریت کارآمد
خصوصیسازی و جذب مدیران باتجربه و کارآمد، به شرکت اجازه داد که بدون وابستگی به دولت، رقابتپذیری خود را افزایش دهد.
۴. تقسیم صحیح منابع
تقسیم شرکت به بخشهای مستقل خودرو و هوانوردی به هر بخش امکان داد که بهطور جداگانه تمرکز کند و به موفقیت برسد.
نتیجهگیری
رولز-رویس از یک شرکت ورشکسته در دهه ۱۹۷۰ به یکی از موفقترین تولیدکنندگان موتورهای هواپیما و خودروهای لوکس در جهان تبدیل شد. این داستان نشان میدهد که با حمایت مناسب، مدیریت قوی و تمرکز بر نوآوری، حتی شرکتهای بزرگ نیز میتوانند از بحرانهای عمیق عبور کرده و به شکوفایی دوباره برسند.