نشان تجارت - هدی کاشانیان: گیربکس اتوماتیک به صورت استاندارد اولین بار در سال ۱۹۴۱ در خودرو لوکس کادیلاک استفاده شد. در آن زمان به دلیل کم بودن نسبی تعداد اتومبیل و ترافیک استفاده از این نوع جعبه دنده صرفاً جنبه لوکس و تشریفاتی داشت، اما به دلیل تقاضای زیاد در ایالات متحده بهسرعت استفاده از آن عمومیت پیدا کرده و رو به افزایش رفت تا جایی که در اواسط دهه نود بررسیها نشان داد نزدیک به هشتاد درصد رانندگان در ایالات متحده طریقه استفاده از جعبه دنده دستی را نمیدانستند، زیرا آموزش و امتحان گواهینامه رانندگی با خودروهای گیربکس اتوماتیک انجام میشد.
از دهه گذشته در ایران نیز تعداد اتومبیلهای گیربکس اتوماتیک به سرعت رو به افزایش است. این در حالیست که آموزش و آزمایش گواهینامه رانندگی همچنان با اتومبیلهای گیربکس دستی صورت میگیرد. بیشتر دارندگان اتومبیلهای گیربکس اتوماتیک تصور میکنند رانندگی با خودرو دنده اتوماتیک در فشردن پدال گاز و ترمز خلاصه میشود، از اینرو در کوتاه مدت باعث صدمه به گیربکس اتومبیل خود میشوند. نکات زیادی در مورد رانندگی و نگهداری گیربکس اتوماتیک وجود دارد.
رانندگی با خودروی دنده اتومات، به دلیل سهولت در استفاده، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. با این حال، برای رانندگی ایمن و efficient با این نوع خودروها، نکاتی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید:
۱- استفاده صحیح از پدالها
پای راست: فقط برای پدال گاز استفاده میشود. به طور کامل و ملایم پدال گاز را فشار دهید تا شتاب مورد نظر را بدست آورید.
پای چپ: فقط برای ترمز استفاده میشود. به طور کامل و محکم پدال ترمز را فشار دهید تا به سرعت دلخواه برسید.
از پای چپ برای پدال گاز استفاده نکنید: این کار میتواند به گیربکس آسیب برساند.
۲- انتخاب دنده مناسب
P (Park): برای پارک کردن طولانی مدت خودرو از این دنده استفاده کنید.
R (Reverse): برای حرکت به عقب از این دنده استفاده کنید.
N (Neutral): برای خلاص کردن دنده و روشن کردن خودرو از این دنده استفاده کنید.
D (Drive): برای حرکت به جلو در حالت عادی از این دنده استفاده کنید.
L (Low): برای حرکت در سربالایی یا سطوح لغزنده از این دنده استفاده کنید.
S (Sport): برای رانندگی اسپرت و تعویض دنده در دور موتور بالاتر از این دنده استفاده کنید. (در برخی از خودروها موجود است)
۳- حالتهای مختلف گیربکس
D۳: این حالت برای رانندگی در ترافیک سنگین یا در سربالاییهای ملایم مناسب است. در این حالت، دندهها زودتر تعویض میشوند و دور موتور پایینتر میماند.
D۲: این حالت برای رانندگی در سربالاییهای تند یا در جادههای پرپیچ و خم مناسب است. در این حالت، دندهها بیشتر نگه داشته میشوند و قدرت بیشتری به چرخها منتقل میشود.
M (Manual): این حالت به شما امکان میدهد تا دندهها را به صورت دستی تغییر دهید. این حالت برای رانندگی در جادههای کوهستانی یا برای رانندگی اسپرت، پیشنهاد میشود. (در برخی از خودروها موجود است)
۴- ترافیک و توقف
در ترافیک سنگین، از حالت D به N برسید و پای خود را از روی پدال گاز بردارید. این کار از داغ شدن گیربکس جلوگیری میکند.
هنگام توقف کامل، پای خود را روی پدال ترمز نگه دارید و دنده را در حالت D بگذارید.
۵- رانندگی در شرایط خاص
رانندگی در باران: در هنگام بارندگی، با احتیاط بیشتری رانندگی کنید و از ترمزگیری ناگهانی خودداری کنید.
رانندگی در برف: در هنگام رانندگی در برف، از زنجیر چرخ استفاده کنید و با سرعت کم رانندگی کنید.
رانندگی در گل و لای: در هنگام رانندگی در گل و لای، از حالت L استفاده کنید و با احتیاط رانندگی کنید.
۶- رانندگی در سربالایی
در سربالاییهای ملایم از دنده D استفاده کنید.
در سربالاییهای تند از دنده L استفاده کنید.
۷- رانندگی در سراشیبی
در سراشیبیهای ملایم از دنده D استفاده کنید.
در سراشیبیهای تند از دنده L استفاده کنید.
از ترمز موتور برای کاهش سرعت در سراشیبی استفاده کنید.
۸- نگهداری از خودروی دنده اتومات
تعویض روغن گیربکس: روغن گیربکس را طبق برنامه تعمیر و نگهداری خودرو خود، تعویض کنید.
بررسی سطح روغن گیربکس: به طور مرتب سطح روغن گیربکس را بررسی کنید و در صورت نیاز، روغن اضافه کنید.
سرویس گیربکس: گیربکس خودروی خود را به طور مرتب توسط یک مکانیک متخصص سرویس کنید.
۹- عیبیابی دنده اتوماتیک
لرزش در هنگام تعویض دنده: این مشکل میتواند ناشی از کمبود روغن گیربکس یا خرابی در گیربکس باشد.
تاخیر در تعویض دنده: این مشکل میتواند ناشی از خرابی در سنسورها یا solenoids گیربکس باشد.
صدای غیرمعمول از گیربکس: این مشکل میتواند ناشی از خرابی در بلبرینگها یا دندهها باشد.
۱۰- نکات کلی
قبل از تعویض دنده، پای خود را از روی پدال گاز بردارید.
از تعویض دندههای ناگهانی خودداری کنید.
به طور مرتب گیربکس خودروی خود را سرویس کنید.
دفترچه راهنمای خودروی خود را برای اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.
با رعایت این نکات، میتوانید از رانندگی با خودروی دنده اتومات خود لذت ببرید و از ایمنی و طول عمر آن نیز اطمینان حاصل کنید.