نشان تجارت - هدی کاشانیان: مرسدس-بنز (Mercedes-Benz) یکی از معتبرترین و قدیمیترین شرکتهای خودروسازی جهان است که در سال ۱۹۲۶ با ادغام دو شرکت بنز و دایملر تأسیس شد. این شرکت آلمانی به خاطر تولید خودروهای لوکس، سواری، کامیون و اتوبوس باکیفیت بسیار بالا شهرت دارد. نوآوریهای مرسدس-بنز شامل توسعه خودروهای پیشرفته، سیستمهای ایمنی مدرن و فناوریهای خودران است. نماد سهنقطهای بنز نشاندهنده حضور این شرکت در زمین، دریا و هوا است. مرسدس-بنز همچنین در توسعه موتورهای احتراق داخلی نقش مهمی داشته است.
تقریباً تمام مردم جهان این ویژگی مشترک را دارند که اگر از آنها بپرسند، نام چند برند معروف در زمینه محصول خاصی را نام ببرید، چند برند مشترک در اولین ثانیهها به ذهن افراد میرسد. حال اگر از شما بپرسند که نام چند کمپانی مشهور خودروسازی را نام ببرید، چند کمپانی اولی که به ذهن شما میرسد چیست؟ بیشک، مرسدس بنز اگر اولین نباشد، جز پنج اسم اولی است که به ذهنتان خطور میکند. اما چه چیزی مرسدس بنز را تا این حد و با این وسعت مشهور کرده است؟
شرکت خودروسازی مرسدس بنز بهعنوان اولین کارخانه تولید اتومبیل جهان محسوب میشود که کار خود را از سال ۱۹۲۶ به طور رسمی آغاز کرده است، اما پروسه تاسیس این کمپانی داستان مفصل و جالبی دارد که به اختصار به آن میپردازیم. اگر شما هم طرفدار پر و پا قرص این کمپانی هستید، باید به شما این نوید را بدهیم که اجاره خودرو یکی از راههایی است که شما میتوانید رانندگی با محصولات این کمپانی را تجربه کنید.
دایلمر و بنز از دانشمندان حوزه اتومبیل بودند و به دنبال اختراع خودرویی بودند که بتواند با استفاده از احتراق یک سوخت، حرکت کند. نکته جالب این است که این دو هم وطن، هیچ آشناییای با یکدیگر نداشتند و هر یک به کار خود مشغول بودند. سر انجام در در سال ۱۸۸۰ میلادی پس از آنکه موتور دور بالا اختراع شد، این افراد تلاش کردند تا امکان نصب آن موتور دوربالا در اتومبیلهای خود را مهیا کنند و همین عامل، خطوط حمل و نقل موتوری را استارت زد. این افراد دارای ارتباطات بسیار خوبی بودند و در همان سال توانستند تا با جلب اعتماد چندین سرمایهگذار از جمله شرکای خود، بودجه لازم برای راه اندازی خط تولید اتومبیلهای ابداعی آنها را تامین کنند و یکی از مهمترین اقدامات انجام شده در تاریخچه مرسدس بنز است.
DMG (دی ام جی)
دایملر پس از راهاندازی خط تولید خود با مهندس و طراح قدرتمندی به نام مایباخ آشنا شد و پس از مدتی شرکت Daimler Motoren Gesellschaft یا همان DMG را تاسیس نمود. DMG توانسته بود پیشرفتهای مناسبی در زمینه اختراع اتومبیل داشته باشد و سرانجام توانست در سال ۱۸۸۶ اختراع مهمی را ثبت کند و نام آن را بهعنوان «پیشرانه ساعت پدر بزرگ» به کشور خود و دنیا معرفی کند. این اختراع در واقع کالسکهای بود که بدون اسب حرکت میکرد و نیروی محرکه آن توسط یک موتور درون سوز تولید میشد.
دایلمر و مایباخ به همکاری بسیار خوبی دست یافته بودند و پلههای ترقی را یکی پس از دیگری طی کردند. این دو سر انجام در سال ۱۸۸۹ توانستند اولین اتومبیل چهار چرخ که موتوری چهار زمانه داشت را اختراع کنند و آن را به مرحله تولید برسانند. کمپانی DMG آنقدر عملکرد خوب و دقیقی داشت که پس از گذشت ۵ سال توانست اولین اتومبیل قابل فروش خود را در سال ۱۹۰۱ و با همکاری مایباخ تولید کند و این اتفاق مهم را در تاریخچه مرسدس بنز به نام خود ثبت کند.
BENZ
یکی از جذابیتهای داستان پدید آمدن کمپانی مرسدس بنز این است که در سالهای آغازین، تمامی پدیدآورندگان این کمپانی به صورت مستقل، اما موازی در حال نوآوری و پیشرفت بودند. کارل بنز نیز پس از جذب سرمایه از شرکای خود، کارخانه کوچک خود به نام Benz & Cie را در شهر اشتوتگارت آلمان به ثبت ساند. بنز در سال ۱۸۸۸ توانست با سرمایهای که همسرش برتا بنز در کارخانه او سرمایهگذاری کرده بود، اتومبیل Patent Motorwagen را به عنوان اولین خودروی رسمی جهان ثبت کند. شاید برایتان جالب باشد که اجاره خودرو از خرید و فروش خودرو قدیمیتر است. با توجه به قیمت بالای خرید خودروها در اوایل قرن ۱۹، مردم نسبت به اجاره خودروها اقدام میکردند.
امیل ایلینک
آقای امیل یلینک یک تاجر اتریشی است که توانسته است نام خود را در تاریخ خودرو سازی جاودانه کند. در حوالی سال ۱۸۸۰ در شهر بادن واقع در نزدیکی شهر بزرگ وین زندگی میکردند. آقای یلینک مغز اقتصادی بسیار پویایی داشت و همیشه به دنبال سرمایه گذاری و کسب موفقیتهای متعدد بود. یکی از علاقهمندیهای اون در سرمایهگذاری، صنعت اتومبیل و به همین جهت نیز، در طی سفر خود به آلمان از کارخانه خودروسازی GMG دیدن کرد. یلینک آنقدر از دیدن محصول شرکت دایملر شگفت زده بود که در همان روز، سفارش یک اتومبیل دایلمر با موتور دو سیلندر و قدرت ۶ اسب بخار را نوشت. آقای ایلینک اتومبیل سفارشی خود را در اکتبر همان سال دریافت نمود، اتومبیل سفارشی دایلمر که ۶ اسب بخار قدرت داشت، نیروی محرکه خود را توسط تسمه به چرخها انتقال میداد و حداکثر سرعتی که میتوانست طی کند، ۲۴ کیلومتر بر ساعت بود.
مرسدس به بنز
در همان سالها بود که آقای ایلینک صاحب فرزندی دختر شد و نام مرسدس که نامی اسپانیایی و به معنی مرحمت و زیبائی بود را بر روی دختر خود گذاشت. رفته رفته، همکاری امیل یلینک با شرکت دایلمر قوت گرفت و شروع به فروش محصولات دایملر در سطح دنیا میکرد. آقای ایلینک در سال ۱۸۹۹ وارد مسابقات اتومبیل رانی شد و نام مرسدس را روی تیم خود و ماشینهای تیم گذاشت. خرید و فروش خودروهای دایلمر توسط آقای ایلینک آنقدر قوت گرفت که در ماه آوریل سال ۱۹۰۰ آقای یلینک توافقانامهای را با شرکت DMG به امضاء رساند که در مقابل اتومبیلها و موتورهای این شرکت را به فروش برساند و نام مستعار یلینک نیز برروی اتومبیـلها گذاشته شود. همچنین توافق کردند که نام مرسدس دایملر برروی اولین موتور تولید شده حک شود بدین ترتیب، تغییر نام بنز به مرسدس بنز در تاریخچه کمپانی مرسدس بنز ثبت شد.
سرگذشت تلخ این برند بعد از مرگ دایملر
متأسفانه عمر دایملر برای دیدن اولین مرسدس بنز توسط دوست خود مایباخ در سال ۱۹۰۱ بسیار کوتاه بود. این مدل در همان سال توسط DMG معروف به بازار معرفی شد. پس از آن امیل جلینک که یک کارآفرین اروپایی بود همکاری خود را با DMG آغاز کرد و در سال ۱۹۰۲ توانست این برند را تاسیس کند. مدل مرسدس ۳۵ اسب بخار قدرت داشت و نام اصلی جیلینک مرسدس جلینک بود. پس داستان پرطرفدری که در رابطه با مرسدس به گوشتان خورده است، تا حدودی درست است، اما درصد بالایی از طرفداران این برند، گمان میکنند که مرسدس فرزند کارل بنز بوده است.
جلینک نقش بسیار مهمی در تاریخ این شرکت دارد، زیرا او یک تاجر شناخته شده بود که به ردههای بالای جامعه دسترسی داشت و به این ترتیب توانست به خوبی در خودروهای به اصطلاح «بی اسب» دایملر جای بگیرد. افراد این طبقه دیری نگذشت که افراد مشهور و خانوادههای معروف مشتری او شدند. در سال ۱۹۰۲، DMG رسماً مالک برند موفق مرسدس شد. اما متاسفانه مرسدس بنز برند شناخته شدهای نداشت.
بعد از آن بود که فرزندان دایملر به خاطر آورند که پدر آنها همیشه از نماد یک ستاره به عنوان سنبل استفاده کرده است. به همین جهت صاحبان این برند تصمیم گرفتند هم از ستاره سه پر و هم از ستاره چهار پر را به عنوان علامت تجاری محصولات خود معرفی نمایند و در نهایت از ستاره سه پر به عنوان نماد و لوگوی این شرکت استفاده شد. پس از جنگ جهانی اول، تجارت آسیب زیادی دید و تنها شرکتهای قوی با قدرت مالی کافی باقی ماندند.
بنابراین، بسیاری از برندها و کارخانهها برای ادامه حیات مجبور به ادغام با شرکتهای دیگر شدند. در نهایت کارخانههایی، چون دایملر و بنز از بحرانهای مالی بعد از جنگ آسیبهای جدی دیدند که در نهایت در سال ۱۹۲۶ برند تازهای به نام دایملر- بنز AG افتتاح کردند. حالا این برند توانست بر تبلیغات مناسب و باقی ماندن نکات مثبت تمرکز کند، در سال ۱۹۲۶ اولین سری از محصولات مشترک این برند جدید را معرفی کرد. در طول دهه ۱۹۳۰، این برند موفق به تولید مدل ۷۷۰ شد که هیتلر آن را دوست داشت، زیرا شیشه آن ضد گلوله بود.
شرکت مرسدس بنز از دهه ۱۳۲۰ هجری شمسی نمایندگی مجاز عرضه خودروهای خود در تهران را افتتاح نمود، البته تا سالها واردات این خودرو با هزینههای شخصی و به طور خصوصی صورت میگرفت تا آنکه در سال ۱۳۲۷ شرکت لیدا طهران واردات خودروهای مرسدس بنز به ایران را عهدهدار شد. تا سال ۱۳۳۲ مدل بنز ۱۷۰، محبوبترین خودروی این برند در این بود. در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی بنز ۳۰۰ و پس از آن مرسدس بنز ۱۹۰ اس ال، مینی بوس و تعدادی کامیون دیزل به ایران وارد شدند و با فروش خوبی مواجه شدند. در دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی با وجود هزینههای هنگفت گمرکی خودروهای مرسدس بنز در مدلهای تشریفاتی، کوپه و حتی باری به ایران وارد میشدند. در دهه ۶۰ میلادی که مصادف با درگیری ایران در جنگ با عراق بود، مرسدس بنز به فعالیت واردات مدلهایی، چون مرسدس بنز دبلیو ۱۲۳ و یاای ۱۹۰ و همچنین مونتاژ کامیونهای خود در ایران ادامه داد.
در ابتدای دهه ۷۰ شمسی، شرکت مرسدس بنز چندین نسل از خودروهای کلاس C ،E و S و همچنین دو نسل از مدل مرسدس بنز W۱۲۶ و W۱۴ وارد ایران نمود که بیشتر مورد استقبال ارگانهای دولتی و نظامی قرار گرفتند، در اواخر این دهه واردات مرسد بنز به ایران قطع شد که سبب بالا رفتن قیمت خودروهای بنز در ایران شد. در دهه ۸۰ شمسی، دوباره واردات مرسدس بنز به ایران، اما به صورت محدود آغاز گردید و این بار مدلهای متنوع و جدیدی از این برند وارد بازار ایران شدند که به واسطه حضور خودروهای بی ام و در بازار ایران، فضای رقابتی میان بازار این دو برند در ایران شکل و شدت بگیرد. در دهه ۹۰ شمسی با شکلگیری تحریمهای اقتصادی علیه ایران، نوسان قیمت ارز، نرخ بالای تورم و مشکلات عدیده دیگر واردات خودروهای مرسدس بنز و یا سایر برندها در بازار ایران با مشکلات زیادی روبرو شده است.
ستاره سه پر برند نشاندهنده تسلط بر آسمان، زمین و دریا است که نمایانگر این است که میتوانند برای هر قسمت محصولی تولید کنند و آن جا را به تسخیر خود درآورند. در ابتدا آرم برند تنها شامل ستاره بود که بر روی خودروهای دایملر دیده میشد، اما نشان فعلی آن که حلقهای ستارهای را دربر میگیرد در سال ۱۹۳۷ طراحی شد.