نشان تجارت - هدی کاشانیان: طب سنتی از موضوعات پیچیده‌ای است که باید مورد بررسی قرار بگیرد، چرا که بسیاری معتقد هستند که طب سنتی مناسب استفاده درمانی نیست. سازمان غذا و داروی آمریکا درمان سنتی و دارو‌های سنتی را به عنوان نوعی داروی تجویزی به رسمیت نمی‌شناسد. از سوی دیگر بسیاری از مردم به «پزشکی مدرن» مشکوک هستند و از سوی دیگر غول‌های داروسازی به دلیل علاقه زیادی به پول و شهرت، رفاه شما را کمتر در نظر می‌گیرند، اما یکی از بیماری‌هایی که برای درمان آن از طب سنتی بسیار زیاد استفاده می‌کنند، بیماری افسردگی است.
انواع افسردگی
افسردگی دارای نوع‌های متفاوت است، مانند:
۱. افسردگی که در مراحل ابتدایی باشد
۲. اختلال ملال پیش از قاعدگی
۳. افسردگی‌های فصلی
۴. افسردگی زایمان
علائم افسردگی و اضطراب مزمن
قبل از اینکه به معرفی بهترین دارو‌ها برای استرس و افسردگی برویم، بهتر است از علائم استرس مزمن و افسردگی بگوییم تا شما بیشتر با حالات معمول این مشکلات آشنا شوید.
• کاهش تمرکز
• غمگین بودن به مدت طولانی
• بی‌حوصلگی و خستگی بیش از حد
• اختلال خواب (کم خوابی یا زیاد خوابیدن)
• بی‌قراری و افزایش استرس و اضطراب
• درد‌های جسمی بدون دلیل
• احساس ناامیدی و پوچی
• فکر کردن به خودکشی و مرگ
گیاهان دارویی برای درمان افسردگی کدامند؟
طب سنتی راهکار‌های مختلفی در استفاده از دارو‌های گیاهی و دمنوش برای کاهش استرس دارد. تهیه کردن دمنوش ضمن اینکه یک روش ساده است، در صورتی که تکرار شود و استمرار داشته باشد بسیار اثربخش است و می‌تواند استرس و اضطراب را کنترل کند. این دمنوش‌ها شامل:
۱- زعفران: این گیاه خاصیت ضدافسردگی بالایی دارد، حتی استشمام عطر و بوی آن باعث ترشح هورمون‌های نشاط‌بخش در مغز می‌شود. بسیاری از کمپانی‌های داروسازی در سطح جهان، از زعفران برای تولید قرص و دارو‌های ضد افسردگی استفاده می‌کنند.
۲- زرشک: زرشک یکی از گیاهان دارویی مهم ایران هست که از میوه آن به‌عنوان چاشنی در انواع غذا‌ها و همچنین برای تولید نوشیدنی‌هایی مانند آب زرشک استفاده می‌شود. مصرف زرشک و فرآورده‌های آن موجب آرامش اعصاب شده و خاصیت ضدافسردگی دارد. طبع زرشک، سرد و خشک است و باید آن را با مصلح‌های گرم مصرف کنید. مصرف زرشک و فرآورده‌های آن، موجب درمان بیماری‌های اعصاب و روان، درمان افسردگی، کاهش بروز غش، کاهش بروز تشنج و کاهش استرس و رفع تنش‌های عصبی می‌شود. یکی از دمنوش‌های فوق‌العاده عالی که با زرشک تهیه می‌شود، دمنوش زرشک و عناب است که خواص بسیاری برای داشتن خوابی عمیق و راحت دارد.
۳- زرد چوبه: زردچوبه از تیره زنجبیلیان است و کاربردی‌ترین ادویه در مصارف آشپزی محسوب می‌شود. این گیاه در کشور هندوستان می‌روید و با داشتن ماده کورکومین زرد روشن، یک طعم‌دهنده غذایی محسوب می‌شود. افسردگی در نتیجه کاهش نورون زایی مشتق شده در مغز و کم‌کاری هیپوکمپوس که مرکز یادگیری در مغز است ارتباط دارد.
۴- اسطوخودوس: اسطوخودوس از خانواده نعناعیان و دارای طبیعت گرم و خشک است. اسطوخودوس یک گیاه چندساله به شکل بوته‌ای است که دارای گل‌های خوشه‌ای آبی، قرمز سیر تا بنفش هست و ارتفاع بوته‌های آن گاهی به نیم متر می‌رسد. اندام مصرفی گیاه، بخش سرشاخه‌های برگ‌دار و گل‌های آن بوده که علاوه بر مصرف درمانی از آن اسانس‌گیری هم می‌شود. گیاه اسطوخودوس یا گل‌های لاوندر، سرشار از عناصر و ترکیباتی است که برای آرامش جسم و روان انسان مفید است.
۵- آویشن: آویشن از خانواده نعناعیان است. گونه‌های مختلفی از آویشن در ایران وجود دارد که در مناطق کوهستانی می‌رویند. آویشن یک چاشنی و ادویه غذایی محسوب می‌شود. این گیاه دارای خاصیت مهارکنندگی بوده و باکتری‌ها را از بین می‌برد. ترکیب اصلی عصاره آویشن، تیمول هست که به آن خاصیت ضدعفونی‌کنندگی بخشیده است. آویشن یک گیاه عالی برای درمان افسردگی محسوب می‌شود.
۶- سنبل الطیب: سنبل‌الطیب یا علف گربه، گیاهی بوته‌ای و چندساله است و مانند زعفران طبع گرم و خشک دارد. این گیاه دارای ریشه کوتاه و ساقه‌ای بلند بوده که ارتفاع آن گاهی به ۱.۵ متر می‌رسد. ریشه گیاه سنبل‌الطیب ازنظر طب سنتی دارای خواص دارویی است. ریشه این گیاه به‌عنوان داروی آرام‌بخش و ضدافسردگی، ضدتشنج و خواب‌آور، درمان دل‌پیچه و کمک به هضم غذا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۷- رزماری: رزماری یا اکلیل کوهی، یک سبزی چوبی چندساله با برگ‌های سوزنی و معطر است. از برگ‌های رزماری به‌عنوان طعم‌دهنده به انواع غذا‌های گوشتی استفاده می‌شود. استفاده مستمر از این گیاه دارویی به درمان افسردگی کمک می‌کند.
۸- جنسینگ: جنسینگ یک گیاه همیشه سبز و کوتاه با ریشه‌های گوشتی است که ریشه‌های آن در فصل پاییز جمع‌آوری می‌شوند و دارای اثرات متعدد فارماکولوژی از جمله اثر ضدخستگی، محرک اعصاب و ضدافسردگی است.
۹- بابونه: بابونه یک گیاه معطر و خوشبو و یک گیاه کوچک و دائمی است که ارتفاع آن به ۳۰ سانتی‌متر می‌رسد. بابونه دارای طبیعت گرم و خشک است. بابونه به‌صورت دمنوش استفاده می‌شود و با استرس و افسردگی مقابله می‌کند. استنشاق عطر بابونه مانند زعفران، موجب درمان اضطراب و استرس می‌شود. از عصاره بابونه به‌عنوان یک آرام‌بخش برای اعصاب و روان، کاهش علائم استرس مزمن، صرع، بی‌خوابی و انواع بیماری‌های گوارشی استفاده می‌کنند.
۱۰- بادرنجبویه: بادرنجبویه گیاهی معطر و خوشبو از تیره نعناعیان است که طبع گرم و خشک دارد. این گیاه آرام‌بخش بوده و باعث درمان افسردگی و استرس می‌شود. مصرف دمنوش بادرنجبویه باعث تقویت اعصاب و حافظه شده و افرادی که دچار بی‌خوابی و کم‌خوابی هستند، باعث خواب راحت در آن‌ها خواهد شد.
حرف آخر
نوشیدن دمنوش‌های گیاهی به کاهش استرس و علائم افسردگی و اضطراب کمک می‌کند. بسیاری معتقدند که مراسم نوشیدن چای به خودی خود، آرامش‌بخش است و لذت خاصی دارد و باعث تقویت روحیه می‌شود.
