قرنطینه هوشمند؛ هر آنچه لازم است شما بدانید
نشان تجارت - با ورود میزان قابل توجه واکسن به کشور و سرعت گرفتن فرایند واکسیناسیون، انتظار می‌رود به‌زودی، زندگی مردم تا حد زیادی به روال عادی برگردد. اما در این میان، افرادی هستند که از تزریق واکسن به دلایل مختلف طفره می‌روند. این مسئله باعث شده که موضوعی با عنوان «قرنطینه هوشمند» در دستور کار دستگاه‌های بهداشتی کشور، ازجمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین ستاد مقابله با کرونای کشور قرار بگیرد. اکنون بسیاری از مراکز تجمع مردم مانند مراکز مذهبی، فرهنگی، هنری، ورزشی، تفریحی و تجاری با شیوع ویروس کرونا یا تعطیل هستند یا به‌صورت محدود فعالیت می‌کنند.
همچنین وسایل نقلیه برون‌شهری ازجمله هواپیماها و قطارهای مسافری، اتوبوس‌ها و تاکسی‌های برون‌شهری با ظرفیت محدود مسافران را منتقل می‌کنند. این در حالی است که سفر با خودروهای شخصی همچنان با محدودیت و گاهی ممنوعیت انجام می‌شود. مجموعه این محدودیت‌ها، توجه به قرنطینه هوشمند را ضروری کرده است. بنابراین ۲روش عمده برای اجرای صحیح قرنطینه هوشمند به‌منظور رفع این محدودیت‌ها مدنظر قرار دارد.
آنطور که وزیر بهداشت اعلام کرده «با افزایش پوشش واکسیناسیون، فاصله‌گذاری در وسایل نقلیه ازجمله هواپیما لغو می‌شود و به‌احتمال فراوان تا اواسط مهرماه، هواپیماها تا ۸۰ درصد و تا اوایل آبان نیز تا ۱۰۰ درصد ظرفیت خود می‌توانند مسافر سوار کنند. البته به شرطی که مسافران هر ۲ دوز واکسن کرونا را تزریق کرده باشند.»
کارت دیجیتال واکسن
از مدت‌ها قبل، در کشورهای مختلف موضوع قرنطینه هوشمند، دریافت کارت دیجیتال واکسن و حتی گذرنامه واکسن مطرح شده است. اگرچه پیش از این، قرنطینه هوشمند بیشتر متمرکز بر ردیابی بیماران بود، اما اکنون با سرعت‌گرفتن واکسیناسیون این مفهوم به «ارائه خدمات عمومی به شرط واکسیناسیون» تغییر کرده است. در این میان، راه‌اندازی سامانه دریافت کارت دیجیتال واکسن یکی از مؤثرترین کارهایی است که در دستور کار مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت قرار گرفته است. پیش از این، البته صحبت‌هایی درباره کد سلامت (health code) هم شده بود.
علی شریفی زارچی، سرپرست مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت در گفت‌وگو با همشهری در مورد فرایند صدور کارت دیجیتال می‌گوید: «سامانه کارت دیجیتال فارسی واکسن به‌طور آزمایشی راه‌اندازی شده است.»
این سامانه به آدرس vcr.salamat.gov.ir/fa اکنون در دسترس عموم قرار گرفته و به‌گفته شریفی‌زارچی «طی هفته جاری، به‌طور رسمی راه‌اندازی می‌شود و بقیه سنین هم می‌توانند کارت دیجیتال واکسیناسیون خود را دریافت کنند.»
این سامانه اکنون برای متولدین سال ۱۳۲۰ به قبل می‌تواند کارت فارسی دیجیتال را صادر کند. مردم با ورود به این سامانه و ثبت اطلاعات شخصی خود (کد ملی، تاریخ تولد و شماره موبایلی که به نام شخص متقاضی ثبت شده) یک کد تأیید به موبایلشان پیامک می‌شود. پس از وارد کردن کد تأیید و احراز هویت، پیامک دیگری برای متقاضی ارسال می‌شود که شامل یک لینک است. با لمس این لینک، کارت فارسی دیجیتال نمایش داده می‌شود. این کارت هم به‌صورت فایل پی‌دی‌اف و هم به‌صورت اسکرین‌شات قابل ذخیره است. همچنین در این کارت یک آدرس به‌صورت «کیو آر کد» وجود دارد که ضابطان قرنطینه هوشمند می‌توانند با اسکن آن، به صحت و سقم کارت پی ببرند.
اتصال سامانه‌ها
روش دوم برای اجرای قرنطینه هوشمند اتصال سامانه‌های رسمی به سامانه واکسیناسیون وزارت بهداشت است. در این روش، امکان اتصال سامانه‌های ترمینال‌ها، هتل‌ها، بانک‌ها، ادارات و سازمان‌های دولتی وجود دارد. درحالی‌که در مراکز تجاری یا تفریحی خصوصی استفاده از این روش ممکن است موفق نباشد. به‌عنوان مثال، امکان اتصال سیستم‌های همه باشگاه‌های خصوصی ورزشی، رستوران‌ها و مراکز تجاری و تفریحی غیردولتی کشور به سامانه وزارت بهداشت، کار بسیار دشواری است.
اگرچه بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت گفته است: «وقتی قرنطینه هوشمند اجرایی شد، همه فعالیت‌های روزمره با کارت واکسن، قابل انجام است و لازم نیست که دیگر از قوه قهریه استفاده کنیم.» اما احتمال دارد موضوع مراکز تجمع بخش خصوصی مغفول بماند؛ چراکه به‌عنوان مثال، رستوران‌ها به هر دلیلی شاید خود را ملزم به کنترل مشتریان خود ندانند. بنابراین با نظارت‌های رندوم و تصادفی از چنین مراکزی می‌توان فرایند قرنطینه هوشمند را تا حد قابل‌قبولی گسترش داد.
روش ترکیبی
منظور از روش ترکیبی، استفاده از کارت دیجیتال و اتصال سامانه‌ها به‌طور همزمان است. بنا به دلایل مختلف، مانند عدم‌دسترسی افراد به اینترنت یا عدم‌آموزش و بی‌اطلاعی از فرایند صدور کارت دیجیتال، ممکن است برخی از مردم موفق به دریافت کارت دیجیتال نشوند. افراد سالمند و کم‌توان یا ساکنان مناطقی از کشور که دسترسی به اینترنت یا گوشی هوشمند برای آنها مقدور نیست، در این گروه قرار می‌گیرند. بنابراین، بروز مشکل برای این گروه‌ها هنگام دریافت خدمات عمومی دور از انتظار نیست. همچنین افرادی که به‌صورت آنلاین اقدام به خرید و رزرو بلیت‌های مسافری و اقامت در هتل می‌کنند طبیعتا احراز واکسینه‌شدن آنها از طریق کدملی امکان‌پذیر است. بنابراین به‌نظر می‌رسد استفاده از روش ترکیبی، مطمئن‌ترین راه برای احراز واکسیناسیون افراد باشد.
