
نشان تجارت - علی استرابی آشتیانی: در گاهشماری فرهنگی ایران اسلامی، روز پدر با نام روز مبارک تولد حضرت علی (ع) گرامی داشته میشود. این روز تنها یک مناسبت تقویمی نیست، بلکه فرصتی است برای وقفهای معنادار در سرعت روزمره و بازنگری در جایگاه پدر در خانواده و جامعه. پدری که با روزها و شبها کار کردن، با صبر و تحمل، حمایت مالی و عاطفی همیشه در کنار فرزندان ایستاده است. در این روز، جامعه به ادای احترام و ابراز قدردانی به نقش بیبدیل پدر در شکلگیری هویت فردی و اجتماعی میپردازد. هدایا نیز نمادی فراتر از مادیت هستند، ابرازی از تشکر، تقدیر و توجهی فعال به وجودی که بیش از آنکه دریافت کند، بخشش کرده است.
این روز در ایران با نگاهی مذهبی و فرهنگی ویژه برگزار میشود. برگزیدن روز تولد حضرت علی (ع) بهعنوان نماد پدری، تأکیدی است بر ویژگیهایی، چون وفاداری به عهد، قربانیگری، مقاومت در برابر شر و تلاش برای هدایت فرزندان. پدر ایرانی، در بسیاری از روایتها تصویری از این الگوی الهی را در زندگی روزمره خود بازتاب میدهد، نه با سخنرانی یا تبلیغ، بلکه با ایستادگی در برابر مشکلات، با حفظ اخلاق در شرایط دشوار و با حمایت بیقید و شرط از خانواده. جشنگرفتن این روز در قالب گردهمایی خانوادگی، تقدیم هدایا و بیان کلمات قلبی گواهی است بر اینکه فرهنگ ایرانی هنوز از ریشههای عمیق احترام به والدین تغذیه میکند.
هدیه در این روز، نباید تنها یک شی مادی باشد. مهمترین معیار، تطابق آن با شخصیت، سلیقه و نیاز واقعی پدر است. بسیاری از افراد با عجله به سراغ کالاهای رایج میروند، در حالی که هدیهای ساده ولی کاربردی اگر با دقت انتخاب شود، خاطرهای ماندگار خلق میکند. چند راهکار کاربردی برای انتخاب هوشمندانه:
• در نظر گرفتن سبک زندگی پدر اگر فعال است، هدایای مرتبط با سلامتی و حرکت مفیدند.
• توجه به سلیقههای شخصی، علاقه به خواندن، موسیقی، باغبانی یا فناوری راهنمای خوبی برای انتخاب است.
• ارجحیت هدایای تجربهمحور مثل بلیط سفر کوتاه، گشت تاریخی یا شرکت در کارگاهی همراه با فرزند.
• ترکیب هدیه مادی با یک نامه دستنویس که احساسات را بدون پرده بیان میکند.
انتخاب هدیه متناسب با سن، نشاندهندهی توجه و دقت فرزند است. یک پدر جوان احتمالاً به دنبال ابزارهایی است که کیفیت زندگی یا کار او را ارتقا دهد، در حالی که پدران سالمند ممکن است به هدایایی با محوریت سلامت و رفاه علاقهمند باشند. این تقسیمبندی بر اساس نیازهای واقعی است، نه صرفاً سن تقویمی:
• پدران جوان (تا ۴۵ سال)
این گروه معمولاً در مرحلهی اوج فعالیت شغلی و خانوادگی قرار دارند. هدایایی مانند ساعت هوشمند با قابلیت نظارت بر سلامت، کیف کار با طراحی ارگونومیک یا دورههای آموزشی کوتاه در حوزههای مورد علاقهشان، میتواند کمکحال زندگی روزمرهشان باشد. هدایایی که زمان آنها را ذخیره کند یا استرس را کاهش دهد، ارزش ویژهای پیدا میکنند.
• پدران میانسال (۴۶ تا ۶۵ سال)
در این بازه، بسیاری از پدران به دنبال تعادل بیشتری بین کار و زندگی شخصی هستند. هدایایی، چون ابزارهای مرتبط با سلامت قلب و فشار خون، کتابهای نو و معتبر در حوزههای جامعهشناسی یا تاریخ، یا سفرهای کوتاه به مقاصد طبیعی و آرامشبخش، پیامی از توجه به رفاه جسمی و روحی آنها میفرستد. گاهی یک عضویت ویژه در باشگاه کتاب یا مجلهی تخصصی مورد علاقه، اثری پایدارتر از یک هدیهی فیزیکی دارد.
• پدران سالمند (بالای ۶۵ سال)
در این مرحله، حضور و همراهی ارزشمندتر از هر چیز دیگری است. هدایایی که تعامل را تسهیل کنند، مانند تبلت با رابط کاربری ساده برای تماس تصویری با خانواده یا دستگاه ضبط صدا برای گفتن خاطرات، میتوانند ارتباط نسلها را تقویت کنند. همچنین ابزارهای کمکحرکتی با طراحی زیبا و مدرن یا خدمات نظافت و نگهداری خانه در روزهای خاص، نوعی حمایت عملی و محبتآمیز تلقی میشوند.
برخی از ارزشمندترین هدایا، هرگز در بستهبندی قرار نمیگیرند. یک وقت اختصاصی برای گفتوگوی عمیق، بدون حضور تلفن یا تماس تصویری میتواند برای پدری که سالها درگیر تأمین نیازهای مالی بوده، تجربهای نو باشد. برگزاری جشنی ساده در خانه، با حضور نسلهای مختلف خانواده و بازخوانی خاطرات مشترک حس تعلق را تقویت میکند. گاهی ثبت خاطرات پدر در قالب کتاب خاطرات خانوادگی یا پادکست کوتاه، هدیهای میشود که برای نوهها هم ارزشمند خواهد بود. این گونه اقدامات، فراتر از یک روز تشریفاتی، زمینهی بازسازی ارتباطات عمیقتر را فراهم میکنند.
رسانههای اجتماعی میتوانند بستر مناسبی برای گسترش جو احترام و قدردانی باشند، مشروط بر اینکه محتوا از سطحی بودن خارج باشد. به جای انتشار تصاویر کلیشهای، میتوان از داستانهای واقعی و خاص از زندگی پدران استفاده کرد، داستانی که درسی برای دیگران داشته باشد. هشتگهایی مانند #روز_پدر، #پدر_ایرانی، یا #هدیه_دلنشین بدون تکرار مصنوعی، میتوانند در فضای فارسیزبان جریانی معنادار ایجاد کنند. مهم این است که محتوای دیجیتال، همچون محتوای واقعی، صداقت و عمق داشته باشد.