ماریا کورینا ماچادو کیست؟ / چهره‌ای مخالف در سیاست ونزوئلا

ماریا کورینا ماچادو در ۷ دسامبر ۱۹۶۷ در کاراکاس، پایتخت ونزوئلا، به دنیا آمد. او دختر انریکه ماچادو، کارآفرین صنعت نفت و کورینا پریسکا، روانشناس است.

نشان تجارت - هدی کاشانیان: در دهه‌های اخیر، نام ماریا کورینا ماچادو به‌عنوان یکی از چهره‌های برجسته و مخالف در عرصه سیاسی ونزوئلا، همواره در رسانه‌های بین‌المللی مطرح بوده است. او نه تنها به‌عنوان یک فعال سیاسی، بلکه به‌عنوان نمادی از مقاومت در برابر حکومت‌های متمرکز و غیرشفاف در این کشور شناخته می‌شود. درک هویت، مسیر سیاسی و نقش او در تحولات داخلی ونزوئلا، نیازمند بررسی دقیق و جامع است.

زندگینامه ماریا کورینا ماچادو

ماریا کورینا ماچادو در ۷ دسامبر ۱۹۶۷ در کاراکاس، پایتخت ونزوئلا، به دنیا آمد. او دختر انریکه ماچادو، کارآفرین صنعت نفت و کورینا پریسکا، روانشناس است. وی مدرک مهندسی صنایع خود را از دانشگاه کاتولیک آندرس بلو (UCAB) و تخصص مالی را از موسسه مطالعات عالی مدیریت (IESA) دریافت کرد. مدتی نیز به‌عنوان استاد مدیریت منابع انسانی در UCAB فعالیت داشته است. او در سال ۱۹۹۰ با ریچاردو سوسا برانگر ازدواج کرد و در سال ۲۰۰۱ از اوجدا شد و حاصل این ازدواج سه فرزند است، اما فرزندان او به دلیل تهدید‌های جانی در ونزوئلا، در خارج از کشور زندگی می‌کنند.

ماریا کورینا ماچادو پس از تولد فرزند سومش بنیاد آتنا (Fundación Atenea) را تأسیس کرد. این بنیاد با استفاده از کمک‌های مالی خصوصی، وظیفه مراقبت از کودکان یتیم و بزهکار خیابانی کاراکاس را بر عهده داشت. او همچنین به‌عنوان رییس بنیاد فرصت‌ها خدمت کرد.

ورود ماریا کورینا ماچادو به عرصه سیاست

ماریا کورینا ماچادو در سال ۲۰۰۲ با تأسیس یک سازمان غیردولتی به نام «سوماته» توانست وارد عرصه سیاست شود. هدف او از تأسیس این سازمان، نظارت بر انتخابات در ونزوئلا بود. ماچادو از ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ نماینده مجلس ملی ونزوئلا بود و بعد‌ها بنیانگذار حزب راست‌گرای «ونته ونزوئلا» شد. ماچادو یکی از رهبران سرسخت اپوزیسیون در ونزوئلا است که بار‌ها در اعتراضات مردمی، انتقاد از سرکوب و دفاع از حقوق بشر نقش داشته است.

در سال ۲۰۱۴، پس از سخنرانی در سازمان کشور‌های آمریکایی در انتقاد از رژیم مادورو، کرسی نمایندگی او به صورت غیرقانونی لغو شد. او در سال ۲۰۲۳ با کسب بیش از ۹۲ درصد آرا در انتخابات مقدماتی مخالفان، به‌عنوان نامزد اصلی اپوزیسیون برجسته شد، اما دادگاه عالی ونزوئلا او را تا سال ۲۰۳۰ از شرکت در انتخابات محروم کرد. با وجود این محدودیت‌ها، ماچادو به مبارزه برای دموکراسی ادامه داد و الهام‌بخش جنبش اعتراضی علیه استبداد شد. او همچنین در سال ۲۰۲۴ برنده جایزه حقوق بشری Václav Havel و جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه شد.

نامزد شدن ماریا کورینا ماچادو در مجلس ملی ونزوئلا

در فوریه ۲۰۱۰، ماچادو از سازمان سوماته استعفا داد و نامزدی خود را برای مجلس ملی ونزوئلا اعلام کرد. او نماینده ایالت میراندا در شهرداری‌های چاکائو، باروتا، ال اتیلو و بخش لئونسیو مارتینز د سوکره بود. وی به‌عنوان عضو حزب عدالت نخست از ائتلاف وحدت دموکراتیک، در مقابل حزب چاوز یعنی حزب سوسیالیست متحد ونزوئلا قرار داشت.

ماچادو هنگام اعلام نامزدی خود گفت: ونزوئلایی‌ها مردمی خوب، شریف و آزاد هستند که نمی‌خواهند در نفرت یا خشونت زندگی کنند. او متعهد شد که از حق ونزوئلایی‌ها برای اندیشیدن آزادانه و زندگی بدون ترس دفاع کند. در آوریل ۲۰۱۰، ماچادو در انتخابات مقدماتی پیروز شد. او فعالانه در «محله‌های فقیرنشین که زمانی قلمرو مستحکم حامیان چاوز محسوب می‌شدند» کمپین برگزار کرد و تلاش کرد تا «از مشکلات داخلی، از جمله جنایت‌های خشونت‌آمیز گسترده، قطع برق در برخی مناطق، کمبود شدید مسکن و تورم ۳۰ درصدی» بهره ببرد، اما چاوز متهم شد که با استفاده از تلویزیون دولتی برای «سرزنش رقبا و ستایش دوستان» در طول کارزار انتخاباتی، قوانین کمپین را نقض کرده است. او این اتهام را رد کرد و اشاره کرد که تنها مدیر از پنج مدیر شورای ملی انتخابات که طرفدار چاوز نیست و این موضوع را مطرح کرده، ممکن است به دلیل طرح این اتهامات تحت تعقیب قرار گیرد.

ماچادو گفت: «در حالی که ما به دیدار رأی‌دهندگان می‌رویم و خانه به خانه می‌رویم، کمپین حزب حاکم از طریق سخنرانی‌های تلویزیونی تحمیل می‌شود.» زمانی که کانال تلویزیونی دولتی با ماچادو مصاحبه کرد، تصاویری از دیدار او در سال ۲۰۰۵ با جورج دبلیو بوش، که خبرنگار آسوشیتد پرس او را «دشمن دیرینه چاوز» توصیف کرده بود، پخش شد. او گفت: «ما کمپینی داریم که PSUV با منابع فراوان آن را رهبری می‌کند که می‌دانیم منابع عمومی هستند و هنگامی که ماچادو با کانال دولتی مصاحبه می‌کرد، مصاحبه «ناگهان قطع شد» و «به یک گردهمایی انتخاباتی تغییر یافت که در آن چاوز برای سالنی پر از حامیان صحبت می‌کرد.»

ماچادو در تاریخ ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۰ در انتخابات مجلس ملی پیروز شد و بالاترین میزان رأی در سطح کشور را کسب کرد. او و «انریکه مندوزا» همکارش از حزب عدالت نخست در میراندا، «دو نفر با بالاترین رأی در کل کشور» بودند.

ماچادو اظهار داشت که رییس‌جمهور (چاوز) «با تبدیل کردن انتخابات به یک همه‌پرسی درباره خودش، اشتباه بزرگی مرتکب شد... این یک علامت واضح است که ونزوئلایی‌ها یک حکومت اقتدارگرا، یک حکومت نظامی و یک حکومت متمرکز که می‌خواهد ونزوئلا را به کوبا تبدیل کند، نمی‌خواهند. امروز یک مرحله جدید آغاز می‌شود و ما گامی بزرگ به سوی روزی برداشته‌ایم که ارزش‌های دموکراتیک، آزادی، عدالت و حکمرانی خوب حاکم شود.»

ماریا کورینا ماچادو نامزد ریاست‌جمهوری ۲۰۱۲ ونزوئلا

در سال ۲۰۱۱، ماچادو نامزدی خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۲ ونزوئلا اعلام کرد. روزنامه لس آنجلس تایمز او را به‌عنوان یک کاندیدای بالقوه مطرح کرد و «مایکل شیفتر» اظهار داشت که او یک مدعی آتی ریاست‌جمهوری است که «می‌تواند چشم‌انداز ونزوئلای پسا چاوز را به نحوی مؤثر بیان کند که بتواند حامیان چاوز را نیز جذب کند.» به گزارش فایننشال تایمز، ماچادو «چهره جدید اپوزیسیون نامیده شد... حتی رییس‌جمهور «هوگو چاوز» نیز از رویارویی با او در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۲ سخن گفته بود.»

در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۲، در جریان سخنرانی سالانه چاوز در مورد وضعیت کشور در مجلس ملی ونزوئلا، ماچادو به صورت علنی او را به چالش کشید و درباره کمبود کالا‌های اساسی، جرم و جنایت و ملی‌سازی صنایع پایه با او بحث کرد. او گفت: «چگونه می‌توانید بگویید که از مالکیت خصوصی محافظت می‌کنید، در حالی که کسب‌وکار‌های کوچک را مصادره کرده‌اید؛ مصادره کردن و نپرداختن، دزدی است.»

برنده انتخابات مقدماتی اپوزیسیون برای رقابت با چاوز در انتخابات ریاست‌جمهوری ماه اکتبر، هنریکه کاپریلس رادونسکی بود. به گزارش آسوشیتد پرس، ماچادو «پیش از اعلام نتایج شکست را پذیرفت و گفت که فعالانه از کاپریلس حمایت خواهد کرد.»

برکناری ماریا کورینا ماچادو از مجلس ملی ونزوئلا

در تاریخ ۲۱ مارس ۲۰۱۴، در بحبوحه اعتراضات ونزوئلا، ماچادو بنا به درخواست پاناما به‌عنوان فرستاده جایگزین در سازمان کشور‌های آمریکایی (OAS) حضور یافت تا درباره وضعیت ونزوئلا سخنرانی کند. پس از حضور او در OAS، «نمایندگان پارلمان طرفدار مادورو که در مجلس ملی اکثریت داشتند»، مدعی شدند که حضور او در OAS توسط قانون اساسی ونزوئلا منع شده است و او را از مجلس ملی برکنار کردند.

ماریا کورینا ماچادو در اعتراضات سال ۲۰۱۴ ونزوئلا

ماچادو پس از برکنار شدن از نمایندگی مجلس ملی، در پاسخ به این اقدام، «دیوسدادو کابیو» (رییس مجلس ملی) را به ایجاد دیکتاتوری در مجلس ملی متهم کرد و برکناری خود از مجلس را غیرقانونی خواند.

در همین زمان، حکومت مادورو پرونده‌های قضایی جدیدی علیه او گشود و با استناد به ایمیل‌های جعلی، ماچادو را به طراحی توطئه برای سرنگونی متهم کرد، اگرچه جعلی بودن این اتهام توسط کارشناسان امنیت سایبری تأیید شد. ماچادو در پاسخ به اتهاماتی که علیه او مطرح شده بود، گفت: «در یک دیکتاتوری، هر چه رژیم ضعیف‌تر باشد، سرکوب بیشتر می‌شود.»

ماچادو به‌عنوان رهبر «بال فعال‌تر اپوزیسیون ونزوئلا» شناخته شد که در کنار دیگر رهبران، خواستار استراتژی جدیدی برای اعمال تغییر فوری در دولت بود. او به فعالیت‌های خود ادامه داد و بعداً رهبر حزب اپوزیسیون «ونته ونزوئلا» شد.

بازگشت ماریا کورینا ماچادو به فعالیت سیاسی

در یکم فوریه ۲۰۱۹، ماچادو اعلام کرد که اگر «خوان گوایدو» به دلیل بحران ریاست‌جمهوری ۲۰۱۹ ونزوئلا، خواستار برگزاری انتخابات شود، قصد دارد نامزد ریاست‌جمهوری شود. در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی ونزوئلا، ماچادو به‌عنوان یکی از نامزد‌های اصلی اپوزیسیون شناخته شد. او در مصاحبه‌ای درباره انتخابات، تأکید کرد که به انتخابات مقدماتی اپوزیسیون علاقه‌ای ندارد و گفت: «هدف من این است که مادورو را کنار بگذارم و بتوانم با استفاده از تمام نیرو، رژیم را شکست دهم.» او استدلال کرد: «در اینجا فقط دو گزینه وجود دارد... یا ما با اکثریت قاطع پیروز می‌شویم یا مادورو انتخابات را می‌دزدد.»

در ۳۰ ژوئن ۲۰۲۳، گزارش شد که ماچادو به دلیل رهبری‌اش در اعتراضات ضد دولتی، توسط حکومت به مدت ۱۵ سال از تصدی هرگونه مقام دولتی محروم شده است.

نقش ماریا کورینا ماچادو در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ ونزوئلا

ماریا کورینا ماچادو با وجودی که نامزد ریاست‌جمهوری نبود، در طول فرآیند انتخابات به‌عنوان رهبر اپوزیسیون علیه چاویسم باقی ماند. اکثریت حمایتی که «ادموندو گونزالس اوروتیا» (نامزد اپوزیسیون) در نظرسنجی‌های مختلف کسب کرد، ناشی از تقویت و حمایت ماچادو از او بود. اما پس از اعلام نتایج ساختگی انتخابات توسط دولت ونزوئلا، بحران سیاسی ملی و بین‌المللی شکل گرفت.

در یکم آگوست، ماچادو نامه‌ای در وال استریت ژورنال منتشر کرد و اظهار داشت که «از ترس جان و آزادی خود و هموطنانش از دیکتاتوری نیکلاس مادورو» مخفی شده است. در ۹ ژانویه ۲۰۲۵، ماریا ماچادو مورد تلاش برای بازداشت توسط نیرو‌های «رژیم نیکلاس مادورو» قرار گرفت. این تلاش برای بازداشت پس از یک گردهمایی در چاکائو، کاراکاس رخ داد، جایی که ماچادو پس از سه ماه مخفی بودن دوباره به صورت عمومی ظاهر شده بود. طبق گزارش‌ها، نیرو‌های دولتی به شکل خشونت‌آمیزی خودروی او را «متوقف» کرده و به سمت موتورسیکلت‌های محافظان او تیراندازی کردند.

ماریا کورینا ماچادو برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵

کمیته نروژی نوبل، خانم ماریا کورینا ماچادو را به دلیل نقش برجسته‌اش در اپوزیسیون ونزوئلا، به عنوان برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۲۵ معرفی کرد. کمیته نوبل، ماچادو را «چهره‌ای کلیدی و همبستگی‌بخش» در مواجهه با حکومت بی‌رحم ونزوئلا توصیف کرد و او را برای موارد زیر ستود:

• تلاش خستگی‌ناپذیر در ترویج حقوق دموکراتیک برای مردم ونزوئلا

• مبارزه در راه یک گذار عادلانه و مسالمت‌آمیز از دیکتاتوری به دموکراسی

اهدای این جایزه به این سیاستمدار ونزوئلایی در حالی صورت گرفت که در هفته‌های اخیر، مقام‌هایی از کشور‌های مختلف جهان از اهدای جایزه صلح نوبل به دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا، حمایت کرده بودند.