نشان تجارت - سه ماه بعد از ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو از سوی دولت و یک ماه پس از آغاز ثبت سفارش واردات خودرو از سوی شرکت‌های واردکننده، نصب بیلبورد‌های تبلیغاتی یک خودروی کره‌ای در سطح شهر و جاده‌ها نخستین اقدامی بود که از نزدیک شدن خودرو‌های خارجی به بازار کشور حکایت داشت.
روز گذشته و به فاصله یک هفته از شروع این تبلیغات، سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌عنوان مسئول دولتی، قریب‌الوقوع بودن این رویداد را تأیید کرد و از نزدیک شدن خودرو‌های وارداتی به بازار کشور خبر داد.
امید قالیباف روز گذشته در توییتی ضمن تأکید بر سرعت گرفتن فرایند واردات خودرو، اعلام کرد که حتی در برخی مدل‌ها، خودرو‌ها به پشت مرز رسیده و فرایند تبلیغات محیطی آن‌ها همانگونه که دیده می‌شود، آغاز شده است.
وی در این توییت جزئیات بیشتری ارائه نکرد و در پاسخ به سؤال همشهری درباره اینکه نخستین خودرو‌های وارداتی که به پشت مرز رسیده‌اند، از چه مدل‌ها و در چه تعدادی هستند، ارائه اطلاعات بیشتر را به آینده نزدیک واگذار کرد و گفت: به‌عنوان سخنگوی وزارت صمت تنها در همین حد مجاز به اطلاع‌رسانی بوده، اما به‌زودی جزئیات بیشتری در این زمینه مشخص خواهد شد و شاهد واردات خودرو‌ها خواهیم بود.
تماس خبرنگار همشهری با سرپرست دفتر صنایع خودروی وزارت صمت برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص نوع خودرو‌های وارداتی نیز نتیجه بیشتری نداشت. عبدالله توکلی‌لاهیجانی در پاسخ به این پرسش که چه نوع خودرو‌هایی در حال ورود به کشور است، اطلاع‌رسانی در این خصوص را وظیفه بنگاه‌های اقتصادی دانست و افزود: وزارت صمت نقش سیاستگذاری را بر عهده داشته و درخصوص برند خودرو‌های وارداتی از آنجایی که می‌تواند نقش تبلیغی داشته باشد ورود نمی‌کند.
در همین حال براساس پیگیری‌های انجام شده تا ۲ هفته آینده نخستین محموله خودرو‌های وارداتی به گمرکات جنوبی کشور وارد خواهد شد.
خودرو‌های این محموله وارداتی از مدل کیا در محدوده قیمتی ۱۵تا ۲۰هزار دلار هستند. براساس این خبر، واردات ظاهراً از کشور واسط عمان انجام خواهد شد و خودرو‌های خارجی تا ۲ هفته آینده وارد گمرکات جنوبی کشور در بنادر هرمزگان و بوشهر خواهند شد.
انتشار اخبار درباره واردات قریب‌الوقوع خودرو‌های کیا به کشور در حالی است که شرکت کوشاخودرو یکشنبه هفته گذشته ۶آذرماه به‌عنوان آخرین شرکت مجاز، به فهرست واردکنندگان تأییدشده از سوی وزارت صمت اضافه و اعلام شد به‌زودی واردات محصولات مجاز کیا را آغاز خواهد کرد. به‌نظر می‌رسد این شرکت با وجود معرفی دیرهنگام به رسانه‌ها، از دیگر رقبای خود در زمینه واردات پیش افتاده است.
اطلاع‌رسانی محدود در خصوص واردات
امتناع مقامات رسمی از پاسخ‌دهی شفاف در زمینه واردات خودرو در حالی است که رسانه‌ها برای انتشار اطلاعات صحیح در این زمینه به منابع قابل استنادی دسترسی ندارند و تنها گمانه‌زنی‌هایی در این زمینه وجود دارد.
انجمن واردکنندگان خودرو نیز به‌عنوان نماینده رسمی واردکنندگان اطلاعات بیشتری برای ارائه به خبرنگاران ندارد. دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در این زمینه گفت: محدودیت در دسترسی به اطلاعات برای ما نیز ایجاد شده و به همین دلیل نمی‌توانم در زمینه اقدام و عملیاتی که در حال اجراست نظر قطعی داشته باشم، اما با توجه به تجربه زیسته، فضای وزارت صمت و نوع اقدام در این زمینه علی‌الخصوص با نگاه به قانون ۴ و دستورالعمل ذیل آن که الزام تولید در کنار واردات را ایجاد کرده، این سؤال برای فعالان حوزه خودرو وجود دارد که برند‌های اول دنیا چگونه می‌توانند هم وارد کشور شوند و هم در داخل کشور تولید شوند؟
مهدی دادفر افزود: در شرایط تحریم و دشواری‌های بحث تخصیص ارز و در وضعیتی که انتقال تکنولوژی به‌عنوان الزام در قانون واردات آمده، اگر وزارت صمت این مسئله را حل کرده باشد و خودرو‌ها تا پشت مرز رسیده باشند، کاری در حد معجزه انجام داده است.
وی افزود: ما هم‌اکنون فقط اخباری درباره این معجزه می‌شنویم و تحقق آن را هنوز ندیده‌ایم، در نتیجه این موضوع را تکذیب نمی‌کنیم، اما منتظر می‌مانیم تا تحقق آن را شاهد باشیم.
این فعال حوزه خودرو در پاسخ به این پرسش که تحقق واردات در آینده نزدیک را تا چه حد ممکن می‌دانید، گفت: با توجه به اطلاعاتی که دارم و فرایندی که روی زمین ملموس در جریان است، تحقق این امر خیلی بعید و نزدیک به صفر است، اما امیدواریم این اتفاق بیفتد.
وارداتی‌های احتمالی کدامند؟
در حالی‌که هنوز ابهامات زیادی درباره جزئیات واردات و برند‌ها و مدل‌های انتخابی برخی از شرکت‌های واردکننده وجود دارد بعضی از شرکت‌ها شفافیت بیشتری در این زمینه داشته‌اند و برند‌های هدف خود برای واردات را در سایت‌های خود معرفی کرده‌اند.
آرین موتور پویا، به تازگی در سایت خود با انتشار تصاویری از چند مدل میتسوبیشی، احتمال واردات از این برند ژاپنی را تقویت کرده است. به‌نظر می‌رسد واردات مدل‌های آتراژ، اکسپندر، اکلیپس کراس و ASX از سوی این شرکت وارداتی قطعی شده باشد.
شرکت کرمان‌خودرو نیز واردات هیوندایی را هدفگذاری کرده است. براساس اخبار منتشر شده ۵محصول هیوندایی قرار است توسط این شرکت به ایران وارد شوند.
گفته می‌شود واردات مدل‌های هیوندای آی۱۰، هیوندای آی ۲۰، هیوندای اکسنت، هیوندای النترا و هیوندای کونا از این شرکت خودروساز کره‌جنوبی به بازار ایران قطعی شده است. از سوی دیگر شرکت‌هایی که مجوز واردات دریافت کرده‌اند هنوز اطلاع‌رسانی مستقیم یا غیرمستقیمی در زمینه واردات آن‌ها انجام نشده، اما به‌نظر می‌رسد شرکت‌هایی که پیش از ممنوعیت واردات خودرو، طرف قرارداد شرکت‌های واردکننده یا خودروساز داخلی بودند، امروز هم هدف واردات باشند.
بر این اساس شرکت ایرتویا که پیش از این نیز واردکننده محصولات تویوتا به کشور بود همچنان واردکننده این برند ژاپنی است و گفته می‌شود دست‌کم مدل تویوتایاریس توسط این شرکت به کشور وارد خواهد شد. بهمن خودرو نیز واردات داتسون را هدفگذاری کرده تا ژاپن هدف اول واردکننده‌ها به ایران باشد. تا سقف یک میلیارد یورو ارز برای واردات خودرو تخصیص داده شده است که با این رقم براساس تخمین وزارت صمت می‌توان ۷۰ تا ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو وارد کرد.
دولت اعلام کرده مانع خاصی برای واردات خودرو وجود ندارد و زیرساخت‌های مورد نیاز در این خصوص مهیا شده و واردات حتماً امسال انجام می‌شود، این در حالی است که به‌عنوان نخستین مانع واردات، برند‌های فرانسوی از فهرست مجاز‌های واردات حذف شدند که دلیل این تصمیم از سوی وزارت صمت، رفتار شرکت‌های خودروساز فرانسوی در زمان حضور در ایران و همچنین مواضع اخیر پاریس درخصوص وقایع داخلی ایران اعلام شد.
به اعتقاد فعالان حوزه خودرو، فرانسه تنها کشور اروپایی بود که امکان واردات خودرو در بازه قیمتی تعیین شده در آیین‌نامه را به واردکنندگان می‌داد. ایتالیا، اسپانیا و آلمان اروپایی‌هایی هستند که گفته می‌شود واردات خودرو از آن‌ها انجام خواهد شد، اما کارشناسان معتقدند خودرو‌های وارداتی به کشور نهایتا از کره، ژاپن و چین خواهند بود.
