نشان تجارت - مسئول سابق میز ترکیه در وزارت دفاع آمریکا در یادداشت خود به چند ترفند تیم مذاکره کننده ایرانی در مذاکرات با غرب اشاره کرده و گفته مقامات ایرانی استاد صبر، وقتکشی و فرصتطلبیاند؛ همیشه منتظر لحظه مناسب برای ضربهزدن میمانند. او معتقد است ایرانیها اغلب خود را بخشنده نشان میدهند و در هنر ابراز صداقت استادند و همین روش غربیها را خلع سلاح می کند. آنها با این روش دیگران را به عقبنشینی وامیدارند.
هارولد رود میگوید رهبران ایران همواره در حال آزمودن و سنجیدن دشمنانشان هستند و باور دارند که گذر زمان و پشتکار در نهایت آنها را به پیروزی میرساند. تفاوت نگاه ایرانیها و غربیها به مفهوم «مذاکره» در همین باور نهفته است.
او توضیح داده که برای غربیها، مذاکره یعنی مصالحه و دستیابی به نتیجهای برد-برد؛ هر دو طرف چیزی بهدست میآورند و هر دو قویتر از قبل میز مذاکره را ترک میکنند. اما برای ایرانیها، مذاکره فقط زمانی معنا دارد که یک طرف از پیش پیروز شده باشد. پیروز شرایط را دیکته میکند و بازنده باید تسلیم شود.
او مدعی است که مذاکره کنندگان ایرانی به مذاکره با حاصل جمع صفر باور کنند؛ بنابراین، وقتی ایرانیها میبینند رهبران غربی پیش از کسب پیروزی قاطع مشتاق مذاکرهاند، آن را نشانه ضعف و ناتوانی در تحمیل شرایط میدانند. از نگاه آنان، چیزی به نام «برد-برد» وجود ندارد. فرمول ساده است: من ببرم، تو ببازی.
او میگوید همین رویکرد در تفسیر جنگ ۱۲ روزه هم موثر بوده است؛ از نظر آنها ایران در این جنگ پیروز شده، چون نابود نشده است.
رود مدعی است که ایرانیان توافقهای امضاشده را ابزارهایی موقت میدانند؛ توافقها پلههایی بهسوی پیروزی نهاییاند، نه مصالحهای متقابل.
او یک ادعای بزرگتر هم مطرح کرده و گفته در فرهنگ سیاسی ایران، مصالحه نوعی تحقیر است.
این مقام سابق وزارت دفاع آمریکا میگوید اعراب ممکن است آشکارا دشمنانشان را مقصر بدانند، ایرانیها ظرافت را ترجیح میدهند: حریف را به تسلیم میکشانند، در حالیکه او همچنان باور دارد کنترل اوضاع را در دست دارد.
رود در این یادداشت نوشته: ایرانیها اغلب خود را بخشنده و همدل نشان میدهند و در هنر ابراز صداقت استادند تا غربیها را خلع سلاح کنند. آنها با این روش دیگران را به عقبنشینی وامیدارند. این راهبرد ظریف در تبلیغات نیز نمود دارد؛ اغلب در قالب کاریکاتور سیاسی یا طنز رسانهای، که تصویر ایران را بهعنوان پیروز تقویت میکند.
این مقام وزارت دفاع آمریکا میگوید: ایران زمان را به نفع خود میبیند. آنان صبر میکنند، به امید آنکه غرب خسته شود و عقبنشینی کند. اگر چنین شود، ایران میتواند دوباره با منابع کافی ظاهر شود تا آمریکا، اسرائیل و متحدان عرب را تهدید کند.
تحلیلهایی مشابه تحلیل هرولد رود به حمله اسرائیل و آمریکا به ایران منتهی شده است. او در پایان یادداشت خود مدعی است که غرب باید این شکاف فرهنگی و راهبردی با ایران را بشناسد.
او توصیه کرده تنها راهحل پایدار، حمایت از مردم ایران است. در غیر این صورت، بازی درازمدت ایران میتواند در نهایت سه دشمن بزرگش—آمریکا و غرب، اسرائیل و جهان عرب—را سرنگون کند. آنچه برای ما غیرقابل تصور به نظر میرسد، برای آنان کاملاً ممکن است.