نشان تجارت - در حالی که تنگناهای معیشتی، سرکوبهای اجتماعی و خاموشیهای مکرر زندگی را برای مردم جهنم کرده، برخی نهادها گویی این شرایط را کافی ندانسته و دست به شبیه سازی «جهنم» زدهاند. منظور پروژه جنجالی سپاه پاسداران شعبه فومن است.
نمایشی با عنوان «جهنم شبیهسازی شده» در فومن در حال اجراست. محسن جعفری، فرمانده سپاه فومن گفته در این نمایش، شهروندان در مسیری نمادین، وضعیت قبر، مواجهه با نکیر و منکر، عبور از پل صراط و ورود به بهشت را تجربه میکنند. او مدعی است که همه اینها طبق آیات قرآن است و مورد تایید مراجع عظام در قم قرار گرفته است.
بررسیهای رویداد۲۴ نشان میدهد دست کم بخش مهمی از مدرسین حوزه علمیه قم با چنین اقداماتی مخالفند، آن را مشکوک و عام تمسخر دین میدانند و معتقدند این اقدامات چیزی به جز دخالت سپاه، این بار در حوزه روحانیت نیست.
محمد تقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم به رویداد۲۴ میگوید: «اقداماتی از این قبیل بزرگترین ضربه را به فرهنگ کشور، اسلام و روح و روان مردم میزند. من تعجب میکنم از کسانی که شاهد این رفتارها و اقدامات هستند و فریاد بلند نمیکنند».
استاد دانشکده مفید قم در واکنش به این ادعا که این اقدام با تایید مراجع صورت گرفته است، گفت: «هیچ وقت مراجع چنین امری را تایید نمیکنند. اینکه با ساخت تصویری از جهنم، با روح و روان مردم بازی کنیم در هیچ جای قرآن و اسلام نیست».
وی افزود: «متاسفانه یک جریانی در کشور سعی دارد با اقتصاد، سیاست و فرهنگ مردم بازی کند. به نظر من این به عهده نهادها و نیروهای امنیتی است که مسائل را پیگیری کنند و دریابند پشت پرده این بازیها چیست».
فاضل میبدی با تاکید بر اینکه «در فرهنگ ما ترساندن مردم از جهنم جایی ندارد، گفت: فرهنگ ما فرهنگ آسایش، خنده، شادی و امید بوده است. اکنون، اما ما امید و شادی و خنده را از مردم را گرفتهایم. فقط همین مانده بود که جهنم بسازیم، که ساختند. به نظر من یا پشت این قضیه یک جریانی است یا واقعا نادان هستند».
این فعال سیاسی مذهبی افزود: «به نظر میرسد که یک جریانی در تلاش است تا اذهان مردم را از مسائل اصلی کشور منحرف کند. در شرایطی که این همه مشکلات اقتصادی و سیاسی داریم و از طرفی هم مشغول مذاکره با جهان هستیم، یک نفر در عربستان آنطور حرف میزند و حاشیه میسازد و یکی هم در فومن جهنم میسازد! اینها نشان میدهد که ما با یک بهمریختگی جدی و عجیب مواجه هستیم».
فاضل میبدی همچنین گفت: «با توجه به اینکه سندی مبنی بر حمایت مرجعیت از این اقدامات ارائه نکردهاند، بعید میدانم که کسی حمایت کرده باشد. اما گله اصلی این است که چرا مرجعیت در مقابل این رفتارها سکوت کرده و انتقاد نمیکند. انتظار از مراجع و روحانیون آن است که موضع خود را صریح بگویند و اجازه ندهند طیفی که نمیدانم نامش را تندرو بگذارم یا نه، این طور در شرایط حساس مملکت، حاشیه سازی کنند».
وی ادامه داد: «اکنون که دستگاه سیاست خارجی مشغول مذاکره است، نیاز داریم که در داخل کشور کمترین تنش را داشته باشیم، اما برخی گویی عامدانه با رفتارهایی از این دست در داخل کشور تنش آفرینی میکنند و مشکل میتراشند».
فاضل میبدی، اما تنها روحانی منتقد این پروژه نیست. آیت الله سید محمدعلی ایازی مدرس حوزه نیز نگاهی مشابه او داشته است. او در مصاحبهای با «ایلنا» ضمن ابراز تاسف از اینکه «کسانی که باید به کار خودشان برسند، به این حوزهها وارد میشوند» گفته است: «امروز کسانی میخواهند در حوزه دین وارد شوند، که قبلا در همه چیز وارد شدهاند؛ در اقتصاد، سیاست و فرهنگ. حالا در بحث روحانیت و دین هم میخواهند وارد شوند درحالیکه این کارشان نیست.»
وی با تاکید بر اینکه «باید جلوههای زیبا و بخشندگی دین را نشان داد، نه جنبههای منفی آن» گفت: «آقایان حداقل بگذارند روحانیون و علمای راستین بهشت را نشان بدهند. معنا ندارد که بیایند چنین کارهایی را انجام دهند و چنین موضوعاتی را به وجود بیاورند.»
این مدرس حوزه افزود: «امروز مردم از مشکلات اقتصادی، فقر، ناکارآمدی، کمبود برق و گاز، مشکلات آب و دهها مسئله ناترازی رنج میکشند. بعد میخواهید رنج بیشتری به آنها تحمیل کنید؟ جهنم چیست؟ همینها به تنهایی جهنم است و بعد هم این را به حساب دین میگذاریم.»
محسن غرویان، فقیه و استاد حوزه و دانشگاه دیگر روحانی منتقد این پروژه است که در مصاحبه با «نامه نیوز» گفته: «اقدامی که در فومن انجام شده نوعی بهرهبرداریِ ابزاری از دین است. در فقه به چنین عملی استیکال میگوییم؛ یعنی تلاش برای کسب درآمد و منافع مادی از طریق دین. این نوع اقدامات، بیشتر با اهداف مادی صورت میگیرند تا اهداف معنوی و معرفتی».