چرا هشتم مارس به عنوان روز جهانی زن نامگذاری شده است؟

نشان تجارت - مریم آیتی: روز جهانی زن، که هر سال در ۸ مارس برگزار می‌شود، به عنوان یک روز نمادین برای تجلیل از دستاورد‌ها و حقوق زنان در سراسر جهان شناخته می‌شود. ریشه‌های این روز به اوایل قرن بیستم برمی‌گردد. در سال ۱۹۰۸، حدود ۱۵ هزار زن در نیویورک به خیابان‌ها آمدند و خواستار حقوق بهتر، کاهش ساعات کاری و حق رأی شدند. این اعتراضات و فعالیت‌ها الهام‌بخش دیگر کشور‌ها و جنبش‌های زنان در سراسر جهان شد.

در سال ۱۹۱۰، کنفرانس بین‌المللی زنان کارگر در کپنهاگ، دانمارک، برگزار شد و کلارا زتکین، فعال معروف آلمانی، پیشنهادی برای تعیین یک روز جهانی برای زنان ارائه داد. این پیشنهاد با توافق شرکت‌کنندگان روبه‌رو شد، اما اولین روز جهانی زن به طور رسمی در سال ۱۹۱۱ در کشور‌های اتریش، دانمارک، آلمان و سوئیس برگزار شد.

در سال ۱۹۷۷، سازمان ملل متحد به‌طور رسمی ۸ مارس را به عنوان «روز جهانی زن» معرفی کرد و از کشور‌های عضو خواست که این روز را جشن بگیرند. این تغییر به‌خصوص به منظور تاکید بر حقوق زنان و برابری جنسیتی بود.

اهداف روز جهانی زن

روز جهانی زن به چند هدف اصلی می‌پردازد:

۱. تجلیل از دستاوردها: این روز فرصتی است برای تجلیل از موفقیت‌ها و دستاورد‌های زنان در زمینه‌های مختلف از جمله سیاست، علم، هنر و ورزش و...

۲. آگاهی‌رسانی: این روز به افزایش آگاهی عمومی در مورد چالش‌ها و نابرابری‌های جنسیتی کمک می‌کند. مسائل مهمی مانند خشونت علیه زنان، حقوق باروری، و دسترسی به آموزش و بهداشت در کانون توجه قرار می‌گیرد.

۳. ترویج برابری جنسیتی: این روز به ترویج برابری جنسیتی در تمامی جنبه‌های زندگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می‌پردازد و تلاش می‌کند تا تبعیض‌های موجود را کاهش دهد.

۴. تشویق به مشارکت: روز جهانی زن دعوتی است برای تمامی افراد، چه زنان و چه مردان، تا در تلاش برای برابری و حقوق زنان شرکت کنند و به تغییرات مثبت کمک کنند.

اهمیت روز جهانی زن

۱. ارتقای حقوق بشر: روز جهانی زن به عنوان یک روز مهم در تقویم جهانی، به ارتقای حقوق بشر و بهبود وضعیت زنان در جوامع مختلف کمک می‌کند.

۲. ایجاد همبستگی: این روز فرصتی برای ایجاد همبستگی بین زنان و مردان در سرتاسر جهان است تا بتوانند در کنار هم به مبارزه با نابرابری‌ها بپردازند.

۳. تسهیل تغییرات اجتماعی: با افزایش آگاهی و آموزش، روز جهانی زن می‌تواند به تسهیل تغییرات اجتماعی و فرهنگی در راستای برابری جنسیتی کمک کند.

۴. الهام‌بخشی: این روز به عنوان یک منبع الهام برای نسل‌های آینده عمل می‌کند و نشان می‌دهد که پیشرفت ممکن است و تغییرات مثبت نتیجه تلاش‌های جمعی است.

آمار و ارقام مربوط به نابرابری جنسیتی

۱. نرخ مشارکت اقتصادی: بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی کار (ILO)، در سال ۲۰۲۱، نرخ مشارکت زنان در نیروی کار جهانی حدود ۴۷ درصد بود، در حالی که این نرخ برای مردان ۷۴ درصد است. این نشان‌دهنده شکاف ۲۷ درصدی در مشارکت اقتصادی است.

۲. درآمد و دستمزد: طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF)، زنان به طور متوسط تنها ۶۰-۷۵ درصد از درآمد مردان را در مشاغل مشابه دریافت می‌کنند. این شکاف دستمزد به دلیل عوامل مختلفی از جمله تبعیض، انتخاب شغلی و ساعات کار متفاوت وجود دارد.

۳. خشونت علیه زنان: بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، تقریباً یک زن از هر سه زن در جهان (۳۰ درصد) در طول زندگی خود مورد خشونت جسمی یا جنسی قرار می‌گیرد.

۴. دسترسی به آموزش: طبق آمار یونسکو، در سال ۲۰۲۰، حدود ۱۲۹ میلیون دختر در سطح جهان به مدرسه نرفته‌اند. این موضوع به‌خصوص در کشور‌های کم‌درآمد و مناطق جنگ‌زده بیشتر دیده می‌شود.

۵. حضور در رهبری: بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد (WEF)، در سال ۲۰۲۲، زنان تنها ۲۶ درصد از سمت‌های مدیریتی را در سطح جهانی به خود اختصاص داده‌اند. همچنین، نسبت زنان در پارلمان‌ها در سطح جهانی حدود ۲۶.۱ درصد است.

۶. دسترسی به خدمات بهداشتی: طبق گزارشات، زنان در بسیاری از کشور‌ها به‌خصوص در مناطق روستایی، به خدمات بهداشتی و درمانی دسترسی کمتری دارند. این موضوع به‌ویژه در دوران بارداری و زایمان می‌تواند منجر به افزایش خطرات بهداشتی برای زنان شود.

نتیجه‌گیری

این آمار‌ها نشان می‌دهند که نابرابری جنسیتی هنوز هم یک چالش جدی در سطح جهانی است و نیازمند اقدامات مؤثر و هماهنگ برای رفع آن است. با اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی عمومی در مورد این مسائل، می‌توان به تغییرات مثبت و بهبود وضعیت زنان در جوامع مختلف کمک کرد.

این روز به ما یادآوری می‌کند که هنوز راه زیادی برای دستیابی به برابری جنسیتی و حقوق برابر باقی مانده است. با مشارکت همگانی و ارتقای آگاهی، می‌توانیم به سوی دنیایی عادلانه‌تر و برابرتر حرکت کنیم

چه فعالیت‌هایی برای روز جهانی زن در جهان انجام می‌شود؟

در روز جهانی زن، فعالیت‌ها و رویداد‌های متنوعی در سرتاسر جهان برگزار می‌شود تا به تجلیل از دستاورد‌ها و حقوق زنان پرداخته شود. در ادامه، برخی از این فعالیت‌ها آورده شده است:

۱. تظاهرات و راهپیمایی‌ها

•    تظاهرات عمومی: زنان و مردان در بسیاری از شهر‌ها به خیابان‌ها می‌آیند تا خواسته‌های خود را در زمینه برابری جنسیتی، حقوق زنان و پایان دادن به خشونت علیه زنان اعلام کنند.

•    راهپیمایی‌های نمادین: در برخی کشورها، راهپیمایی‌هایی با شعار‌ها و پلاکارد‌های مرتبط با حقوق زنان برگزار می‌شود.

۲. سمینار‌ها و کنفرانس‌ها

•    برگزاری کنفرانس‌ها: نهاد‌ها و سازمان‌های مختلف سمینار‌ها و کنفرانس‌هایی را برای بحث و تبادل نظر در مورد چالش‌ها و پیشرفت‌های زنان برگزار می‌کنند.

•    کارگاه‌های آموزشی: این کارگاه‌ها معمولاً به موضوعات مربوط به توانمندسازی زنان، رهبری، و حقوق بشر می‌پردازند.

۳. کمپین‌های رسانه‌ای

•    استفاده از رسانه‌های اجتماعی: افراد و سازمان‌ها با استفاده از هشتگ‌های خاص، کمپین‌هایی را در رسانه‌های اجتماعی برای افزایش آگاهی و حمایت از حقوق زنان راه‌اندازی می‌کنند.

•    محتوای آموزشی: بسیاری از سازمان‌ها و نهاد‌ها محتوا‌های آموزشی و اطلاعاتی درباره حقوق زنان و چالش‌های موجود منتشر می‌کنند.

۴. نمایشگاه‌ها و فعالیت‌های هنری

•    نمایشگاه‌های هنری: هنرمندان آثار خود را با موضوع حقوق زنان و برابری جنسیتی به نمایش می‌گذارند.

•    تئاتر و نمایش: اجرا‌های تئاتری و هنری که به موضوعات زنان پرداخته و پیام‌های اجتماعی را منتقل می‌کنند.

۵. فعالیت‌های اجتماعی

•    حمایت از کسب‌وکار‌های زنان: در این روز، بسیاری از کسب‌وکار‌ها و برند‌ها به حمایت از زنان و محصولات آنها می‌پردازند.

•    جمع‌آوری کمک‌های مالی: بسیاری از سازمان‌ها و نهاد‌ها اقدام به جمع‌آوری کمک‌های مالی برای پروژه‌ها و برنامه‌های مربوط به حقوق زنان می‌کنند.

۶. تجلیل از زنان موفق

•    اهدا جوایز: در برخی کشورها، جوایزی به زنان موفق در زمینه‌های مختلف اعطا می‌شود تا تلاش‌های آنها در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مورد تقدیر قرار گیرد.

۷. فعالیت‌های آموزشی

•    برنامه‌های آموزشی در مدارس: برخی مدارس و دانشگاه‌ها برنامه‌های آموزشی ویژه‌ای را برای آشنایی دانش‌آموزان با حقوق زنان و برابری جنسیتی برگزار می‌کنند.

مهم‌ترین دستاورد‌های زنان در سال‌های اخیر چه بوده است؟

مهم‌ترین دستاورد‌های زنان در سال‌های اخیر نشان‌دهنده پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است. در ادامه، به برخی از این دستاورد‌ها اشاره می‌شود:

۱. افزایش مشارکت سیاسی

•    حضور در پارلمان‌ها: تعداد زنان در پارلمان‌های ملی به طور قابل توجهی افزایش یافته است. بر اساس گزارش‌های جهانی، در سال ۲۰۲۲، زنان حدود ۲۶.۱ درصد از کرسی‌های پارلمان‌های جهان را به خود اختصاص دادند.

•    رهبران زن: افزایش تعداد زنان در سمت‌های رهبری سیاسی، به ویژه در کشور‌هایی مانند نیوزلند (جاسیندا آردرن) و آلمان (آنگلا مرکل) که زنان نقش‌های کلیدی را در دولت‌های خود ایفا کرده‌اند.

۲. پیشرفت در عرصه اقتصادی

•    کارآفرینی: زنان بیشتری در سال‌های اخیر به کارآفرینی روی آورده‌اند و این موضوع منجر به افزایش تعداد کسب‌وکار‌های زنانه شده است. بر اساس گزارش‌ها، در بسیاری از کشورها، زنان حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از کارآفرینان را تشکیل می‌دهند.

•   دسترسی به آموزش و حرفه‌های STEM: زنان به تدریج در رشته‌های علمی، فناوری، مهندسی و ریاضی (STEM) حضور بیشتری پیدا کرده‌اند و این امر به افزایش تنوع در این زمینه‌ها کمک کرده است.

۳. حقوق باروری و بهداشت

•    دسترسی به خدمات بهداشتی: در بسیاری از کشورها، تلاش‌های زیادی برای بهبود دسترسی زنان به خدمات بهداشتی و باروری صورت گرفته است. این شامل دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی مناسب در دوران بارداری و زایمان می‌شود.

•    قانون‌گذاری در زمینه حقوق باروری: برخی کشور‌ها قوانینی را برای حمایت از حقوق باروری زنان تصویب کرده‌اند که به آنها اجازه می‌دهد تا تصمیمات بهتری در مورد سلامت و خانواده خود بگیرند.

۴. مبارزه با خشونت علیه زنان

•    قوانین جدید: در سال‌های اخیر، بسیاری از کشور‌ها قوانین جدیدی برای مبارزه با خشونت علیه زنان تصویب کرده‌اند، که شامل حمایت‌های حقوقی و خدمات اجتماعی برای قربانیان است.

•    آگاهی عمومی: کمپین‌های جهانی مانند #MeToo به افزایش آگاهی و مبارزه با خشونت جنسی و آزار و اذیت کمک کرده‌اند.

۵. تغییرات اجتماعی و فرهنگی

•    تغییر نگرش‌ها: تغییرات فرهنگی در بسیاری از جوامع به نفع زنان در حال شکل‌گیری است، به طوری که به تدریج دیدگاه‌ها نسبت به نقش زنان در خانواده و جامعه تغییر کرده است.

•    حمایت از تنوع: افزایش توجه به تنوع و شمولیت در سازمان‌ها و نهادها، که منجر به بهبود وضعیت زنان از نظر شغلی و اجتماعی شده است.

۶. ارتقای آگاهی و آموزش

•    برنامه‌های آموزشی: افزایش برنامه‌های آموزشی و کارگاه‌های مربوط به حقوق زنان، توانمندسازی و رهبری زنان در سراسر جهان.

•    دسترسی به اطلاعات: گسترش دسترسی به اطلاعات و منابع آموزشی از طریق اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، که به زنان کمک می‌کند تا از حقوق و فرصت‌های خود آگاه شوند.