بدون FATF هیچ معاهده جهانی برای ایران فایده ندارد
نشان تجارت - گروه ویژه اقدام مالی که به اختصار اف‌ای‌تی‌اف خوانده می‌شود، یک سازمان بین‌دولتی است که در سال ۱۹۸۹ میلادی با ابتکار گروه هفت تاسیس شده و وظیفه اصلی آن، مبارزه با پولشویی، تامین مالی تروریسم و گسترش تسلیحات کشتار جمعی است. ایران در سال ۲۰۰۹ در فهرست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار گرفت، اما در سال ۲۰۱۶ توانست از این فهرست خارج شود. در عین حال در سال ۲۰۲۰، از سوی این کنوانسیون مجددا در لیست سیاه قرار گرفت و این وضعیت همچنان به قوت خود باقی است. عدم عضویت در این کنوانسیون و قرارگیری در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف سیستم بانکی ایران را از سیستم بانکی بین‌المللی محروم کرده است.
با توجه به این وضعیت، در روز‌های اخیر رئیس‌جمهوری و وزیر اقتصاد خبر داده‌اند که بررسی لایحه پیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف، با دستور رهبری بار دیگر در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار خواهد گرفت. در همین راستا، روزنامه اینترنتی فراز با فرشاد پرویزیان گفت‌و‌گو کرده است.
بدون اف‌ای‌تی‌اف، معامله با چین هم سخت است
برخی مخالفان عضویت در اف‌ای‌تی‌اف معتقدند که در شرایط تحریمی عضویت در این کنوانسیون ثمری برای ایران ندارد. چرا که تحریم‌ها همچنان مانع از بهره‌گیری ایران از فضای اقتصاد بین‌الملل می‌شود. دکتر فرشاد پیروزیان، در رابطه با این ادعا به روزنامه اینترنتی فراز می‌گوید: «هرچند تحریم‌ها سبب شده مبادله با کشور‌های مختلف ممکن نباشد، ما در وضعیت فعلی حتی برای مبادله با کشور‌های هم‌پیمان خود هم مشکل داریم. به طور مثال، برای مبادله با شرکت‌های چینی یک شرکت سوری باید در چین ایجاد شود، خرید و فروش به اسم آن کشور انجام شود، پول ما سه چهار دست بچرخد و بعد تازه با روش سنتی صرافی‌ها به داخل کشور بیاید.»
به خاطر اف‌ای‌تی‌اف، از اتحادیه بریکس هم سودی نبردیم
در واقع، فارغ از بحث تحریم‌ها، عدم عضویت در اف‌ای‌تی‌اف سبب شده که شرکت‌های ایرانی حتی توانایی انجام مبادله مالی با کشور‌های عضو پیمان شانگهای و اتحادیه بریکس را هم نداشته باشند چراکه وصول پول معاملات چندان ممکن نیست. پرویزیان می‌گوید: «عده‌ای از افراد در داخل کشور به عضویت ایران در اتحادیه بریکس افتخار می‌کنند و از آن با عنوان نمونه موفق دیپلماسی فعال یاد می‌کنند. با این حال، آنها باید توضیح دهند که آیا یک دلار از این پیمان به ایران رسیده است؟ در سطح سیاسی بله، این کار ویژه‌ای بود، اما به دلیل قرار گرفتن ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف، عملا ما نتوانستیم منفعت اقتصادی ببریم.»
اف‌ای‌تی‌اف تاثیری بر ارتباط ایران با محور مقاومت ندارد
دکتر پرویزیان با اشاره به نابه‌سامانی اقتصاد کشور، تاکید می‌کند که علارغم تمامی این واقعیت‌ها گروهی موسوم به کاسبان تحریم همچنان از این وضعیت سود می‌برند. به همین دلیل، آنها برای مشروعیت بخشیدن به خواسته خود مبنی بر عدم عضویت در اف‌ای‌تی‌اف، حمایت مالی از محور مقاومت را بهانه می‌کنند. فرشاد پرویزیان می‌گوید: «در ده سال گذشته، رشد اقتصادی کشور صفر بوده و نرخ تشکیل سرمایه ثابت منفی. هرچند جمعیت افزایش یافته، کیک اقتصاد یک سوم شده است. عده‌ای این وضعیت را می‌بینند و همچنان اصرار دارند که به اف‌ای‌تی‌اف ملحق نشویم. می‌گویند اگر از لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف خارج شویم دیگر نمی‌توانیم از گرو‌ه‌های هم‌پیمان خود در منطقه حمایت مالی بکنیم. سوال من این است که اگر ایران با حزب‌الله لبنان همکاری مالی دارد، چطور خود کشور لبنان عضو اف‌ای‌تی‌اف است؟ اصلا مگر روابط مالی ما در منطقه امروز به صورت رسمی انجام می‌شود که بعدا با پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف به مشکل بخوریم؟»
با خروج از لیست سیاه، قیمت دلار لحظه‌ای بالا نمی‌رود
فرشاد پرویزیان همچنین در رابطه با تاثیر پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف بر نظام اقتصادی کشور می‌گوید: «اگر ایران از لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف خارج شود، هزینه مبادلات کاهش می‌یابد و کسب و کار تاجر ایرانی رونق می‌گیرد؛ این تاثیر مستقیم آن است. اما تاثیر غیرمستقیم عضویت در اف‌ای‌تی‌اف از این بیشتر است و مردم خیلی زود آن را حس می‌کنند. در زمان آقای روحانی، با امضای برجام، قیمت دلار کاهشی شد. الان هم با این اتفاق، انتظارات تورمی معکوس می‌شود و تب تورمی بازار کنترل می‌شود. امروز اگر ترامپ سرفه کند، قیمت دلار دو هزار تومان بالا می‌رود. خروج از لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف یعنی مهار این جو در جامعه.»
اول اف‌ای‌تی‌اف، بعد استیضاح وزیر اقتصاد
پرویزیان در رابطه با نارضایتی‌ها از عملکرد وزیر اقتصاد و طرح استیضاح همتی، تاکید می‌کند که در شرایط تحریم و روی کار آمدن دوباره ترامپ هیچ وزیر اقتصادی نمی‌تواند طی شش ماه بازار را کنترل کند. او می‌گوید: «اگر به من به عنوان اقتصادخوانده بگویند به تو ماهی پانصد میلیون می‌دهیم، بیا برو وزیر اقتصاد شو و جای همتی بنشین، قبول نمی‌کنم. اداره اقتصاد و فرمول‌های اقتصاد برای شرایط عادی است، نه برای شرایط جنگی فعلی. به نظر من سنگین‌ترین کار را وزیر اقتصاد و بانک مرکزی دارد. در همه دولت‌ها هم همین بوده، چون امروز و دیروز نیست که در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار داریم و تحریم هستیم.»
پرویزیان تاکید می‌کند که اصلاح نظام اقتصادی کشور از جمله رونق تولید یک فرایند بلندمدت است، به شرط این که ایران به اف‌ای‌تی‌اف بپیوندد و تحریم‌ها رفع شود. او می‌گوید: «نمایندگانی که متن استیضاح آقای همتی را نوشته‌اند انگار متوجه نیستند که مدیریت اقتصادی به چه صورت است. در شرایطی که انتظار تورمی بالاست، در کشوری که نرخ سرمایه‌گذاری در آن سال‌هاست صفر مانده، چطور می‌شود شش ماهه تولید را رونق داد؟ به نظر می‌رسد متن استیضاح بیشتر رنگ و بوی سیاسی دارد تا این که توجیه اقتصادی داشته باشد.»
فرشاد پرویزیان معتقد است که به دلیل سایه سنگین رانت‌ها در پشت‌پرده وضعیت فعلی و هزاران میلیارد سودی که از طریق نپیوستن به اف‌ای‌تی‌اف در جیب کاسبان تحریم می‌رود، به نظر نمی‌رسد لایحه عضویت ایران در اف‌ای‌تی‌اف به راحتی به تصویب برسد.
