ژاله علو که بود؟ + سوابق هنری

نشان تجارت - علی استرابی آشتیانی: ژاله علو، بازیگر، صداپیشه، شاعر و گوینده برجسته ایرانی بود که از چهره‌های برجسته هنر ایران در قرن بیستم به شمار می‌رفت. علو در طول سال‌های فعالیت خود در مجموعه‌های تلویزیونی گوناگونی به ایفای نقش پرداخت و بازی در مجموعه‌های مختلف در ذهن تماشاگران ماندگار شد. 

زندگینامه ژاله علو

شوکت علو مشهور به ژاله علو، متولد یکم فروردین ۱۳۰۶ شاعر، گوینده رادیو، صداپیشه و هنرپیشه تئاتر، سینما و تلویزیون اهل ایران بود. ژاله علو در محله سنگلج و در خانواده‌ای متولد شد که فرهنگ برایشان اهمیت داشت. پدرش اگرچه ارتشی بود، ولی ذوق هنری بسیاری داشت و علاقه‌مند بود دخترش با ادبیات کشور آشنا شود به همین دلیل از هفت سالگی با شروع مدرسه کتاب حافظ، سعدی و شاهنامه برایش می‌خوانده و او را تشویق می‌کرد تا با اشعار بزرگان کشور آشنا شود. علو در سال ۱۳۲۶ از دانشسرای مقدماتی تهران فارغ‌التحصیل شد. وی همچنین فارغ‌التحصیل هنرستان هنرپیشگی تهران در سال ۱۳۲۹ است. 

ژاله علو در سال ۱۳۳۰، با نصرت‌الله محتشم ازدواج کرد که نهایتاً به جدایی رسید. سپس ژاله علو با ایرج رزمجو ازدواج کرد که ثمره این ازدواج تنها پسر او به‌نام شاهرخ رزمجو است که کارشناس ایران باستان بخصوص در حوزه هخامنشیان می‌باشد.

آغاز فعالیت‌های هنری

ژاله علو فعالیت حرفه‌ای خود را بعد از دانشسرای مقدماتی شروع کرد و مستقیماً وارد رادیو شد و به اعلام برنامه پرداخت. او از سال ۱۳۲۷ به طور جدی‌تری کار خود را در رادیو ادامه داد. اولین نمایش رادیویی‌اش با پرویز خطیبی بود و بعد از آن با مهدی قاسمی، نصرت الله محتشم، عزیز الله حاتمی هم همکاری کرد. وی در همکاری با محتشم پایه‌های برنامه «داستان شب» را ریختند.

علو از اولین داستان شب با محتشم کار کرد و پای ثابت نمایش رادیویی شد. با وجود برنامه‌هایی مانند «داستان شب» و نمایش‌های رادیویی، کار رادیو رونق گرفت و او نیز این فضای گرم را خانه خود دید و در کار‌های رادیویی پرشماری حضور پیدا کرد.

او پس از پایان تحصیلات هنرپیشگی در فیلم طوفان زندگی، به ایفای نقش پرداخت. پس از بازی در چند فیلم سینمایی، وارد عرصه تئاتر شد و نخستین اجرای خود را در سال ۱۳۲۸، در یکی از نمایش‌های هنریک استپانیان تجربه کرد. آخرین اجرای تئاتر خود را در سال ۱۳۳۷ و در نمایشی به نام توپاز، به کارگردانی نصرت‌الله محتشم، انجام داد. 

علو در طول سال‌های فعالیت خود در مجموعه‌های تلویزیونی گوناگونی به ایفای نقش پرداخت و بازی در مجموعه «روزی روزگاری» و فیلم سینمایی «مهمان مامان» در ذهن تماشاگران ماندگار است. همچنین او آغازگر دوبله کارتون در ایران بود و دوبله بسیاری از کارتون‌های والت دیسنی، مانند پینوکیو، سفید برفی، زیبای خفته، سیندرلا، صد و یک سگ خالدار به کارگردانی وی انجام شده‌اند.

جوایز ژاله علو

ژاله علو در طول دوران فعالیت حرفه‌ای خود، تأثیر عمیقی بر فرهنگ و هنر ایران گذاشت و نام او همواره با خاطرات شیرین سینما و تلویزیون در ایران پیوند خورده است. در ادامه برخی جوایز ژاله علو در طول سال‌ها فعالیت هنری‌اش را مرور می‌کنیم:

•    تندیس افتخار برای یک عمر فعالیت سینمایی از سوی خانه سینمای ایران -۱۳۸۲

•    تقدیرنامه برای یک عمر فعالیت هنری و تأثیر فرهنگی از انجمن بازیگران سینمای ایران

•    لوح تقدیر به عنوان کارگردان برتر از ششمین جشنواره بین‌المللی برنامه‌های رادیویی

•    لوح تقدیر و جایزه بهترین کارگردانی برای نمایشنامه رادیویی «یک اتفاق ساده» در جشنواره بین‌المللی برنامه‌های رادیویی - ۱۳۸۵

•    معرفی به عنوان چهره ماندگار - ۱۳۸۹

•    لوح تقدیر و هدیه کمیسیون ملی یونسکو در ایران به پاس یک عمر فعالیت هنری

سینما

ژاله علو بازی در بیش از ۵۰ فیلم سینمایی را در کارنامه‌ی کاری خود دارد که تعدادی از آن به شرح زیر است:

•    طوفان زندگی

•    عروس دجله

•    اتهام

•    بیژن و منیژه

•    صفرعلی

•    مرفین یا آفت

•    دندان افعی

•    داش آکل

•    لوطی

•    قلندر

•    آدمک

•    جنگ نفتکش‌ها

•    آدم برفی 

•    روز واقعه

•    پری

•    مسافر ری

•    مجبوریم

سریال

•    امیرکبیر

•    گرگ‌ها

•    روزی روزگاری

•    آوای فاخته

•    مسافر ری

•    مشق عشق

•    ساعت شنی 

•    مختارنامه

تئاتر

•    ماری مادلن

•    در سایه حرم

•    سوگلی حرمسرا

•    دزد ناشی

•    سرباز فداکار

•    شاه صفی

•    در زوایای حرم

•    جاسوسه

•    شعله

•    لبخند مرموز

•    آغا محمد خان قاجار

•    تو مال منی

•    تلافی

•    قهرمان

•    میهمانان سمج

•    توپاز

دوبله

•    سوفیا لورن (هوس زیر درختان نارون، خانه قایقی)

•    سوزان هیوارد (فاتح، رعد در آفتاب)

•    مورین اوهارا (دام والدین (۱۹۶۱)، نسل کمیاب، کوهستان اسپنسر)

•    جینا لولوبریجیدا (رؤیای شیرین)

•    ایوان دکارلو (شیاطین دریا)

•    دوریس دی (لج و لجبازی)

•    جانا ماریا کاناله (ببر هفت دریا)

•    جین هاگن (جنگل آسفالت)

•    کتی جورادو (مردی از دل ریو)

•    بتی فیلد (پیک‌نیک)

•    جوآن اوبرایان (در نمایشگاه جهانی اتفاق افتاد)

•    شرلی آنه فیلد

•    آلیدا والی

•    ایوون سانسون

•    آوا گاردنر

•    جون کرافورد

•    باربارا استانویک

•    ریتا هیورث

•    مستند حیات وحش هند به‌عنوان راوی

مدیریت دوبلاژ

کارتون‌های والت دیزنی: سفیدبرفی و هفت کوتوله، پینوکیو، سیندرلا، زیبای خفته، گربه‌های اشرافی، جک و لوبیای سحر آمیز و…

مجموعه کارتونی «رامکال»

مجموعه کارتونی «سرندیپیتی»

مجموعه کارتونی «دهکده حیوانات (میشا)»

مجموعه کارتونی «بامزی قویترین خرس دنیا»

مجموعه کارتونی «الفی اتکین»

مجموعه کارتونی «پت پست‌چی»

مجموعه تلویزیونی «سال‌های دور از خانه (اوشین)» 

مجموعه تلویزیونی «سوئینی»

مجموعه تلویزیونی «زن اتمی»

فیلم سینمایی «جادوگر شهر زمرد»

فیلم سینمایی «بیست هزار فرسنگ زیر دریا»

فیلم سینمایی «تام بندانگشتی»

فیلم سینمایی «بادبادک آبی»

فیلم سینمایی «یوزپلنگ»

فیلم سینمایی «پسری روی دلفین»

فیلم سینمایی «دُن آرام»

فیلم سینمایی «شنیدم که جغدی مرا به نام می‌خواند»

درگذشت ژاله علو

ژاله علو، بازیگر سینما و تلویزیون و صداپیشه رادیو ظهر روز سوم دی‌ماه ۱۴۰۳ درگذشت.