نشان تجارت - هدی کاشانیان: یکی از قدیمی‌ترین شهر‌های ایران که آوازه و شهرت بسیاری دارد و به دلیل اقلیم جغرافیایی و کوهستانی آن حتی در تابستان هم خنک می‌باشد، شهر همدان یا هگمتانه است. همدان اولین پایتخت نخستین پادشاهی ایران، ماد‌ها بوده و مکانهای دیدنی و آرامگاه‌های بسیار آن سبب شده این شهر جزو شهر‌های توریستی و دیدنی در جهان باشد.
همدان شهری با تنوع غذایی زیادی است و شما از خوردن غذا‌های محلی همدان سیر نخواهید شد. بعضی از غذا‌های مشهور همدان مثل آبگوشت بزباش، آبگوشت کلم قمری، آش کاچی، سرداشی و آبگوشت یخنی به ثبت ملی هم رسیده‌اند. دراینجا قصد داریم برخی از جاهای دیدنی همدان را برایتان معرفی کنیم:
۱- غار علیصدر: اولین جای دیدنی غار علیصدر می‌باشد. این غار بزرگترین غار آبی دنیاست و در روستای علیصدر قرار دارد، اهالی روستا از این غار بعنوان مخزن و «سد» در زمان‌های گذشته استفاده می‌کردند. غار علیصدر که قدمت سنگ‌های آن متعلق به دوران ژوراسیک است دارای محوطه‌ای با دالان‌های پیچ در پیچ و دهلیز‌های متعدد است و به دلیل وجود دریاچه بزرگ داخل غار برای رفتن به میانه غار فقط باید از قایق استفاده کنید.
۲- آرامگاه بوعلی سینا: ابوعلی سینا، پزشک حاذق، عارف و شاعر ایرانی بوده، که شهره جهانی دارد و آرامگاه او یکی از جاذبه‌های گردشگری است. آرامگاه وی دارای برج بلندی است که از برج گنبد قابوس الهام گرفته شده است، اطراف آن دارای باغچه‌های متاثر از باغ‌های ایرانی، آب‌نما‌های آن از حوض خانه‌های سنتی و نمائی با روکاری سنگ‌های حجیم و خارا که با سنگ گرانیت کوه الوند تزیین شده است. این آرامگاه در دوره قاجاریه ساخته شده است.
۳- گنجنامه: گنجنامه سنگ نوشته‌هایی بر روی کوه الوند است که از دوره پادشاهی داریوش و خشایارشا باقی مانده و یکی از باور‌های مردم این بود که راز یک گنج در قلب این کتیبه‌ها نوشته از این رو به آن گنجنامه می‌گویند. اگر به این منطقه بروید در کنار این بنای تاریخی می‌توانید از مجموعه تفریحی، توریستی و ورزشی نیز که در مجاورت کتیبه‌های قدیمی و آبشار گنجنامه قرار دارند استفاده کنید.
۴- آرامگاه باباطاهر: از دیگر جاهای دیدنی همدان آرامگاه باباطاهر عریان است. این شاعر و عارف اواخر قرن چهارم و اواسط قرن پنجم زندگی می‌کرده است. در کاشی‌کاری معرق و تزئینات ظریف محوطه داخلی آرامگاه و۲۴ دوبیتی کندکاری شده روی ۲۴ قطعه سنگ محوطه داخلی مزار، جلوه خاصی به این مجموعه بخشیده است. در کنار این آرامگاه، موزه صنایع دستی استان همدان نیز قرار گرفته که دیدن آن خالی از لطف نیست.
۵- تپه هگمتانه: این شهر اولین پایتخت ایران با قدمتی ۳ هزار ساله که همراه آتن در یونان و رم در ایتالیا، از معدود شهر‌های باستانی زنده و مهم دنیاست. باستان شناسان این شهر را ساخته دیااکو می‌دانند و گفته می‌شود هفت دیوار داشته که هر کدام به رنگ یکی از سیاره‌ها بوده است. در حفاری‌های باستان‌شناسی سال‌های اخیر در تپه هگمتانه مشخص شد که محل کاخ‌های باشکوه این ناحیه‌ی باستانی، در تپه هگمتانه کنونی قرار داشته و مهم‌ترین نکته درباره این شهر داشتن شبکه آب‌رسانی به داخل شهر است.
۶- مقبره استر و مردخای: ملکه نجیب دربار خشایارشا که از کشف حجاب به دستور او خودداری می‌کند، خشایار که از این سرپیچی بشدت عصبانی می‌شود، دستور به انتخاب ملکه دیگری برای دربار خود می‌دهد. دختران زیبای شهر فراخوانده شده و در میان آن‌ها بخت با استر دختر یهودی، همراه شده و شاه ایرانی از او خوشش می‌آید. ستاره زیبا، ملکه می‌شود و همچنین مردخای، عموی زیرک وی، مرد عالی رتبه در دربار بود. گرچه این ماجرا که شرح آن در کتاب «استر» نیز گفته شده است، یک افسانه و داستان به شمار می‌آید، اما همچنان سالروز وقوع این افسانه تاریخی، از یاد قوم یهود نرفته است.
۷- گنبد علویان: این بنا بی‌نظیرین بنای معماری دوره اسلامی است. این گنبد در چهار باغ علویان در نزدیکی میدان امامزاده عبدا.. در شهر همدان قرار گرفته است. گنبد علویان از شاهکار‌های معماری و گچ بری بعد از اسلام در همدان است.
۸- بازار سنتی: این بازار تاریخی از جاهای دیدنی همدان است و عمده بنا‌های آن مربوط به دوره قاجاریه است. بازار سنتی همدان سرپوشیده است. بخش‌هایی از آن هم بصورت پوشش گنبدی شکل است. به دلیل وجود اصناف مختلف در این بازار، معماری آن ویژه و خاص است.
۹- کلیسای گریگوری استپان: کلیسایی ۳۳۵ ساله یادگار از دوران صفوی در قسمت شرقی تپه هگمتانه شهر همدان ساخته شده است و متعلق به مذهب پروتستان است. در داخل این کلیسا چهار ستون مدور با قوس‌های جناغی به یکدیگر متصل شده‌اند. نمای داخلی این کلیسا از جنس آجر است و در نمای بیرونی طاق نما‌هایی با قوس هلالی برای تزئین استفاده شده‌اند، همچنین در نمای بیرونی خشت نیز بکار رفته است و برج ناقوس به شکل مدور با سبک گنبد‌های رک بنا شده است.
۱۰- برج قربان: برج قربان از آثار تاریخی متعلق به قرن هفتم و هشتم هجری است. این بنا مدفن حسن بن عطار، حافظ ابوالعلا همدانی و امرای سلجوقی است. علت نامگذاری این برج این است که هنگام شورش افغان‌ها در دوره صفویه، این محل سنگرگاه فردی به نام قربان بوده است.
۱۱- موزه تاریخ طبیعی: این موزه در داخل دانشکده کشاورزی قرار دارد و مجموعه‌ای کم نظیر از انواع گونه‌های حیوانی، گیاهی و طبیعی مربوط به اقلیم ایران و جهان را در خود جا داده است. همچنین در این موزه نمونه‌های زنده، سنگواره و تاکسی‌درمی شده از گونه‌های مختلف جانداران نگهداری می‌شود.
۱۲- حمام حاج تراب: حمام حاج آقا تراب از بنا‌های تاریخی شهرستان نهاوند می‌باشد که در ۶ دی ۱۳۵۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
۱۳- کارگاه سفال در لالجین: اکثریت مردم شهر لالجین به پیشه سفالگری، سرامیک کاری و شغل‌های وابسته مشغول هستند و به خرید و فروش محصولات سفالین می‌پردازند، چراکه این شهر را به عنوان شهر جهانی سفال می‌شناسند. پایتخت سفال ایران در شمال همدان واقع شده است.
۱۴- شیر سنگی: این مجسمه در زمان ماد‌ها درست شده و از مهم‌ترین و ماندگارترین جاهای دیدنی، جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهر همدان است. در گذشته این شیر به همراه یک شیر دیگر که کاملاً شبیه هم بودند در دروازه شهر همدان قرار داشتند و وجود آن‌ها در کنار این دروازه موجب شد که مسلمانان در هنگام فتح همدان اسم این دروازه را دروازه شیر بگذارند.
۱۵- حمام قلعه: حمام قلعه با معماری ایرانی معروف به حمام حاج محمد سعید در یکی از محله‌های قدیمی و اصیل شهر همدان به نام محله قاشق تراشان یا محله قلعه قرار گرفته است که جزو حمام‌های تاریخی و آثار دوره قاجاریه است و دارای دو بخش سرد و گرم و ورودی به شکل هشتی است. بعد از عبور از هشتی، ابتدا حمام سرد و سپس حمام گرم قرار دارد و بخش‌های مردانه و زنانه نیز در این حمام جداگانه است.
۱۶- پیست اسکی الوند: همان طور که گفته شد همدان شهری کوهستانی است و در دامنه کوهستان الوند واقع شده است. اگر به دنبال تفریحی هیجانی و جذاب هستید می‌توانید به مناطق کوهستانی این شهر سفر کنید که در هر ماه از سال پوشیده از برف است و محیط مناسبی برای ورزش اسکی است، به طوری که جزو پیست‌های اسکی استاندارد در ایران شناخته شده است.
۱۷- دره مراد بیگ: این دره بزرگترین دره در قسمت کوهستانی الوند است که در جنوب شهر همدان قرار گرفته است. این دره در منطقه‌ای کم رفت و آمد واقع شده و همین دلیل دست نخورده و بکر باقی مانده و آرامش زیادی در این منطقه حاکم است. برای ورود به این دره باید از باریک راهی معروف به مال رو عبور کنید و هنگام وارد شدن به این دره می‌توانید آثار باقی مانده از یک روستای قدیمی را در قسمت چپ این دره ببینید توانید بازدید داشته باشید.
۱۸- کلیسای حضرت مریم: در قسمت شرقی تپه هگمتانه کلیسای مشهوری به نام کلیسای حضرت مریم وجود دارد که متعلق به مذهب ارتدوکس و مربوط به دوره قاجار است. این کلیسا در سال ۱۳۷۷ به عنوان آثار ملی ایران ثبت شده است. این کلیسا با بنایی آجری و طاق و قوس‌هایی به سبک طاق رومی ساخته شده و شامل یک سالن اصلی و یک کتابخانه است. بعد از ساخته شدن این کلیسا در دوره قاجار بقیه کلیسا‌های قدیمی‌تر متروکه شدند.
