کد خبر: ۴۲۵۲۴
۱۰:۳۵ -۲۵ خرداد ۱۴۰۱
معرفی کوشک و بند سلامه در شهرستان خواف
بند سلامی که با نام کوشک سلامه نیز شناخته می‌شود، در ۲۵ کیلومتری شمال شهرستان خواف و در شهر سلامی واقع شده است، که در ادامه قصد داریم تا شما را بیشتر با آن آشنا کنیم.
نشان تجارت - مهدی توفیقی: تا هفت دهه قبل کوشک سلامه در زیر خاک پنهان شده بود، اما تحقیقاتی که باستان شناسان ایرانی در سال ۱۳۲۶ انجام دادند، منجر به کشف این قصر و خاکبرداری در منطقه شد و بعد از پیدا کردن این بنای تاریخی، مرمت و بازسازی آن توسط میراث فرهنگی در دستور کار قرار گرفت
تاریخچه کوشک سلامه
کوشک سلامه یکی از بنا‌های تاریخی زیبایی است که نشانه‌هایی از حیات سیاسی منطقه خواف در گذشته است. آنچه که مسلم است قدمت ۸۰۰ ساله این بنا است که قوام الدین، ملک زوزن، که از جانب سلطان محمد خوارزمشاه، حاکم کرمان شده بود، کوشک در سال ۶۰۷ (هـ-ق) بازسازی کرد.
این قصر زیبا و کهن سال از زمانی آخرین ویرانی اش تا سال ۱۳۲۶ (هـ-ق) به شکل تلی از خاک و قلعه مانندی بود که ویرانه‌های عمارتی عظیم را آشکار می‌ساخت. مردم بومی منطقه در سال‌های گذشته ویرانه‌های کوشک را که در زیر خاک پنهان شده بود، به عنوان انبار کود از آن استفاده می‌کردند و به لحاظ حفره‌های عمیقی که در دل تپه ایجاد شده بود، کشاورزان احشام و وسایل خود را در داخل ان قرار می‌دادند تا از برف و باران و باد و آفتاب نهان بماند.
کوشک سلامه چگونه کشف شد؟
ظاهراً کشف بدین صورت بود که زارعان و دامداران در تعقیب احشام خود در حفره‌ها به راهرو و مسیر‌هایی می‌رسند و متوجه عظمت یک بنای قدیمی می‌شوند، مرحوم قریشی به عنوان سرمایه گذار این پروژه، از سال ۱۳۱۶ (هـ-ش) بعد از ۴ سال توانست بنای کوشک را از دل خاک استخراج کند و از ملک نشینی به مالک نشینی تبدیل نماید. این بنا از سه طبقه ساخته شده است
کوشک سلامه از سه طبقه تشکیل شده و بنا بر شواهد طبقه دوم عمارت سلامه با وجود اتاق‌ها و فضا‌های متعدد مکانی برای زندگی ساکنین در آن بوده و طرحی پلکانی دارد. مرمت و بازسازی کوشک سلامی تا حدودی معماری آن را به دوره صفوی شبیه کرده است، اما به استناد متون دوران اسلامی این بنا از سده ششم در این مکان طراحی و ساخته شده است.
هر طبقه این کوشک متعلق به گروهی بوده، طبقه سوم آن قابل تعمیر نبوده و کاملاً از نو ساخته شده است. طبقه زیرین برای سربازان و نگهبانان و احتمالاً برای زندانی اختصاصی بوده، اما در دو طبقه دیگر هر قشر براساس مقام سکونت داشته اند.
از ویژگی‌های بارز این بنا می‌توان به پلکان عریض آن با شیب تند اشاره کرد، که اسب سواره می‌تواند از پله‌ها بالا برود. ویژگی فنی دیگر از نظر نظامی و امنیتی این است که پنجره‌های اتاق و راهرو‌ها به گونه‌ای ساخته شده که اولاً از داخل به بیرون دید داشته باشد، ولی از پایین و بیرون داخل دیده نشود. ثانیاً از نظر نظامی تیر مستقیم به داخل ساختمان وارد نمی‌شود، چون پنجره‌ها مانع عبور تیر به صورت مستقیم بداخل کوشک سلامه می‌شود. از طرفی دیگر پنجره‌های مورب و ضخامت دیوار‌های گلی باعث سردی هوا در فصل تابستان و گرمی هوا در فصل زمان می‌شود.
جنس ساختمان از گل رسیده است، ولی نمای اصلی کوشک آجری است. سقف‌ها دو پوششه هستند یک پوشش داخلی و دیگر پوشش رومی. میان این پوشش‌ها خالی است برای آن که هوا جریان داشته باشد تا در زمستان گرم و تابستان سرد باشد و نیازی با این ترفند به وسایل گرمایشی و سرمایشی نیست.
کوشک سلامه کجاست؟
بند سلامه در ۶ کیلومتری شمال شرق روستای سلامه واقع شده و در اواخر سده نهم هجری طراحی و ساخته شده است. دیواره بند از از جنس سنگ و ساروج است و طول آن به بیش از ۳۰۰ متر می‌رسد. در حالی که عرض تاج آن نزدیک به ۴ متر است.
در جغرافیای مفصل ایران دکتر ربیع بدیعی، کوشک سلامه را از اقدامات آبیاری در سلسله صفوی میداند، اما گروه دیگر از محققان و باستان شناسان بند سلامه را متعلق به دوره شاه عباس دوم می‌دانند.
خبرهای مرتبط
این خبر را به اشتراک بگذارید :
ارسال نظرات
دیدنی‌ها
آخرین اخبار
گوناگون
