نشان تجارت - جلال‌الدین میرزای رزاز درباره نقش تغذیه در بروز کم‌خونی گفت: بروز کم‌خونی در افراد مانند همه جای دیگر دنیا در ایران نیز شایع است. شایع‌ترین دلیل بروز کم‌خونی نیز فقر آهن است که ارتباط مستقیمی با وضعیت تغذیه مردم پیدا می‌کند.
بیش از ۵۰ درصد زنان کم‌خونی فقر آهن دارند
رئیس انجمن تغذیه ایران ادامه داد: درصد بالایی مخصوصا از خانم‌ها مبتلا به فقر آهن هستند بر اساس مطالعات انجام شده بیش از ۵۰ درصد زنان آنمی یا کم‌خونی فقر آهن دارند که خیلی شایع است.
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور اضافه کرد: با توجه به وضعیت اقتصادی کشور و موضوع سوءتغذیه که به این‌ها اضافه شده است، شرایط مقداری نگران‌کننده است و به همه خانم‌ها توصیه می‌کنم اگر علایمی مانند کم‌حوصلگی، عدم تمرکز، تپش قلب، پریدگی رنگ و از این دست علائم دارند، آزمایش خون انجام دهند تا مشخص شود کم‌خونی دارند یا ندارند.
افراد بالای ۶۵ و ۷۰ سال نمی‌توانند ویتامین ب ۱۲ را جذب کنند
استادیار علوم تغذیه گروه تغذیه جامعه دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی اضافه کرد: یکی از کم‌خونی‌هایی هم که در سالمندان شایع است به دلیل مشکلات جذبی است که آن‌ها در سیستم گوارش‌شان پیدا می‌کنند و در واقع افراد سنین بالایی ۶۵ و ۷۰ سال نمی‌توانند ویتامین ب ۱۲ را جذب کنند. شیوع این مساله هم متاسفانه زیاد است که این افراد هم درمان‌های خاص دارند.
میرزایی رزاز بیان کرد: اگر افراد شرایط غیربحرانی داشته باشند یعنی هموگلوبین زیر ۱۰ میلی‌گرم، مداخله با استفاده مکمل‌های تغذیه‌ای مثل قرص‌های آهن، فولیک اسید و ... انجام می‌شود و اگر هموگلوبین زیر ۷ میلی‌گرم باشد شاید افراد نیاز به تزریق خون هم پیدا کنند.
وی تاکید کرد: در صورت وجود هموگلوبین ۱۱ و ۱۲ می‌شود با رعایت اصول تغذیه‌ای از طریق دریافت مواد مغذی که حاوی آهن هستند شامل گوشت قرمز و ... وضعیت را سامان داد. اما متاسفانه شرایط اقتصادی مناسب نیست در حالیکه روزانه حدود ۱ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت متوسط نیاز بدن است. حال که وضعیت مناسب نیست این پروتئین می‌تواند از منایع غیر حیوانی هم تامین شود.
این استاد دانشگاه هشدار داد: ذائقه خیلی از خانم‌های ایرانی برخی از گوشت‌ها را نمی‌پسندند، این افراد یا افرادی که رژیم‌های طولانی‌مدت می‌گیرند و کالری کمی دریافت می‌کنند، ممکن است در درازمدت آسیب جدی به لحاظ کم‌خونی به بدن وارد کند.
هیچ شربت گیاهی تا این لحظه برای درمان کم‌خونی مورد تایید نیست
سرپرست سابق انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور درباره شربت‌های آهن که برای درمان کم‌خونی در عطاری‌ها تجویز می‌شود، گفت: در حال حاضر یک نوع شربت گیاهی فقط در انستیتو در مرحله کارآزمایی بالینی است، این شربت باید در افراد تحت نظر مصرف شود، در گروه‌های شاهد و کنترل سنجیده شود و براساس شواهد علمی که به دست می‌آید می‌توانیم بپذیریم که این‌ها می‌توانند جایگزین قطره یا قرص‌های دیگر غیرگیاهی شوند و یا خیر. اما تا این لحظه در مرحله تحقیقات و کارآزمایی بالینی هم نرفته است. این شربت معرفی شده، ثبت پتنت هم شده، اما تاکنون ما برای آن مقاله و پایه علمی پیدا نکرده‌ایم. هیچ شربت گیاهی تا این لحظه برای درمان کم‌خونی مورد تایید نیست.
گوشت قرمز بهترین ماده غذایی برای درمان کم‌خونی
این فوق تخصص تغذیه درباره مواد غذایی خونساز هم گفت: در صدر مواد غذایی که از آهن غنی باشند، گوشت قرمز، جگر، احشاء گوسفند است که می‌توانند آهن کافی را تامین کنند، برخی از گیاهان و سبزیجات هم مثل اسفناج می‌توانند کمک کنند هرچند به لحاظ آهن قابل قیاس با گوشت قرمز نیست.
وی تاکید کرد: ما تا زمانیکه اطلاعات کلی از یک بیمار نداشته باشیم نمی‌توانیم یک قانون تغذیه‌ای را به صورت کلی برای همه تجویز کنیم. برای هر فرد باید جداگانه بررسی شود.
سلبریتی‌ها و مربی‌های ورزشی فاقد صلاحیت برای تجویز دارو هستند
میرزایی با بیان اینکه در حال حاضر ۹ هزار مشاور تغذیه فارغ‌التحصیل در کشور داریم، افزود: این افراد از فرهیختگان جامعه پزشکی هستند. وضعیت تعداد مشاوران تغذیه به نسبت جمعیت‌مان، ما را جزو هفت کشور برتر دنیا قرار داده است. یعنی اکنون به ازای هر صد هزار نفر حدودا ۱۱ یا ۱۲ نفر مشاور تغذیه داریم. در کشور‌های منطقه اصلا چنین وضعیتی وجود ندارد و ما نزدیک کشور‌های توسعه یافته هستیم؛ بنابراین دعوت می‌کنیم همه کسانی که قصد خوردن مکمل، توصیه و گرفتن مشاوره تغذیه را دارند به آن‌ها مراجعه کنند و به گروه‌هایی که مرتبط نیستند مانند سلبریتی‌ها و مربی‌های ورزشی و ... مراجعه نکنند، چون این‌ها فاقد صلاحیت علمی برای تجویز دارو هستند.
کودکانی محروم از شیر مادر و گیاه‌خواران در معرض ابتلا به کم‌خونی
این مشاور تغذیه با تاکید بر اینکه کودکانی که از شیر مادر استفاده نمی‌کنند و گیاه‌خواران، بیشتر در معرض ابتلا به کم‌خونی هستند، گفت:، اما در ایران برای همه کودکان، بعد از اینکه شیر مادر قطع می‌شود، حال چه خورده باشند و چه نخورده باشند، قطره کمکی آهن در نظر گرفته می‌شود و بدین ترتیبهمه آن‌ها منابع آهن را به صورت اجباری و شناخته شده استفاده می‌کنند. گیاه‌خواران، اما تا جایی که بتوانند از منابع گیاهی خود را تامین می‌کنند، ولی عمدتا فقر آهن در آن‌ها موجود است.
