نشان تجارت - از سال 90-89 و بعد ازاینکه هوار ملامحمد عراقی روندی نسبتاً قابل قبول در پرسپولیس داشته تا همین پایان سال 99، در دههای که گذشت باشگاه پرسپولیس به کرات از جذب بازیکنان خارجی لطمه خورده است. بازیکنانی که بعضاً بدون سابقه مناسب، با دلالی و واسطههایی که فقط به پر کردن جیب خودشان فکر میکردند و البته در باشگاه و تیم نفوذ کرده بودند به پرسپولیس آمدند و غالباً بدون اینکه آمار جالبی در این تیم از خود به جای بگذارند یا دست کادر فنی را بگیرند با تحمیل ضرر و زیانی عجیب و غیرقابل جبران به باشگاه از پرسپولیس جدا شدند و رفتند.
البته طی همین دهه بازیکنانی مثل بشار رسن، نیسلون کوریا، آسمیر آودوکیچ، ایمون زاید یا همین بوژیدار رادوشویچ نیز به پرسپولیس پیوستند که برخیشان مثل بشار ستاره شدند و برخی دیگر مثل ایمون زاید حتی با وجود دوران کوتاه سرخپوش شدنشان آماری قابل قبول برجا گذاشته و بین هواداران محبوب شدند.
برخی هم مثل گادوین منشا با اینکه روندی سقوطی در پرسپولیس داشتند ذهنیت تلخی از خود بین هواداران نساختند اما بقیه خارجیهای این ده سال یا بازیکنانی متوسط بودند یا مهرههایی ضعیف و بدون تأثیرگذاری لازم. برخی از آنها هم با کمترین میزان بازی برای پرسپولیس یا حتی بدون بازی برای این تیم فقط لطمات سنگین مالی به باشگاه زدند و با باز کردن پروندهای دیگر برای باشگاه در فیفا و دادگاه عالی ورزش رفتند که رفتند.
در این بین پروندههای برخی مجهول ماند و مشخص نشد با چه میزان ضرر بسته شد و در مورد برخی دیگر هنوز کشمکشها در مراجع انضباطی بینالمللی ادامه دارد.
با این حال شاید بد نباشد بدانید که طی این دهه غیر از شش بازیکنی که نامشان در سطور بالا آمد 18 بازیکن خارجی هم در پرسپولیس حضور داشتند که تقریباً هیچکدامشان ذهنیت خوبی برای هواداران این تیم و فوتبال ایران نساختند و بیشترشان با تحمیل شکایت و جرایم سنگین انضباطی و مالی برای پرسپولیس مشکل ایجاد کردند.
در این میان شاید با اغماض بتوان نام بازیکنانی مثل مایکل اومانیا، فرناندو گابریل و حتی جری بنگستون را جدا کرد اما اگر به تصویر کلی نگاه کنید حتی این نفرات نسبتاً باکیفیتتر هم سنگی از جلوی راه پرسپولیس برنداشتند و عملکردشان در این تیم قابل قبول و گل درشت نبود.با این حال شاید بد نباشد بدانیم سرنوشت این بازیکنان بعد از جدایی از پرسپولیس چه شده که غالباً جالب نبوده است. برخی در چند تیم کوچک بازی کردند و فوتبالشان تمام شده یا در حال تمام شدن است، از سرنوشت برخیشان هیچ اطلاعی در دسترس نیست و ظاهراً کلا فوتبال را کنار گذاشتهاند و فقط یکی از آنها وارد عرصه مربیگری شده و در کادر فنی تیم ملی کشورش حضور دارد.
در عین حال آنچه مشخص است اینکه تقریباً تمام این بازیکنان بعد از پرسپولیس به تیم بهتر از پرسپولیس یا لیگی بالاتر از لیگ برتر ایران نپیوستند- غیر از مواردی استثنایی که البته آن هم فرجام خوشی نداشته - و در واقع همگی جایی در شروع یا میانه دوران افت و نزولشان بود که به پرسپولیس آمدند و کاری برای این تیم انجام ندادند که در ذهنها بماند.
1. سکو برت: مدافع میانی مالیایی بلندقامتی بود که در دوره سرمربیگری علی دایی و در همان شروع دهه 90 به پرسپولیس آمد و خیلی کم برای سرخها بازی کرد. تعداد بازیهای او در یک نیم فصل به عدد 5 میرسد. این بازیکن که ظاهراً 6 بار پیراهن تیم ملی کشورش را هم پوشیده قبل از پرسپولیس در تیمهایی مثل پانیونیوس یونان یا وستبرموویچ آلبیون انگلیس هم (فقط سه بازی) در چمپیونشیپ انگلیس حضور داشت بعد از پرسپولیس ظاهراً به تیم دیگری نرفته و در 33 سالگی به فوتبالش پایان داده است. او در حال حاضر 43 سال سن دارد.
2. ممدو تال: او هم یک مدافع میانی آفریقایی بود. این مدافع اهل بورکینافاسو که 46 بازی ملی هم در کارنامهاش دارد بعد از بازی در تیمهایی مراکشی و الجزایری از تیم لیریا پرتغال به پرسپولیس پیوست. آن هم زمانی که حمید استیلی سرمربی شده بود اما او نیز نتوانست دست سرخها را بگیرد. ممدو تال فقط 9 بازی برای پرسپولیس انجام داد و از این تیم جدا شد.
ظاهراً او بعد از جدایی از پرسپولیس به تیم افث سانتوس کشورش پیوسته اما از تعداد بازیها و سرنوشت نهاییاش خبری نیست.
تال در حال حاضر 38 ساله است و احتمالاً بعد از همان فصل بازی در کشورش فوتبال را کنار گذاشته است.
3. روبرتو دسوزا رزنده: در اوایل دهه 90 و فصل اولی که رویانیان مدیریت باشگاه را در اختیار گرفته بود و خوب پول خرج میکرد یک هافبک دفاعی برزیلی و نسبتاً کوتاه قد به پرسپولیس پیوست. روبرتو دسوزا رزنده که طی سه فصل 73 بازی در تیم ماریتیمو پرتغال انجام داده بود با قراردادی نسبتاً سنگین به پرسپولیس آمد و در همان بازی سوم فصل رباط صلیبی پاره کرد. بعد هم که قرارداد او فسخ شد و از پرسپولیس رفت تا فرجام تلخی در فوتبال ایران داشته باشد.
این بازیکن که در تیم جوانان برزیل 18 بازی انجام داده دو سال بعد از حضور در پرسپولیس یعنی در سال 2014 به تیم گمنام لیژوئس در پرتغال پیوست و طی یک فصل 17 بازی برای این تیم انجام داد. تیم بعدی این هافبک میانی هم «روی برانکو دی آمهریکانا»در فوتبال برزیل بوده که ظاهراً در منطقه سائوپائولو بازی میکند.
4. ولاتکو گروزدانوسکی: حدود 8 سال قبل یک هافبک نسبتاً کوتاه قامت با اسمی دشوار از تیم لیائونینگ چین به پرسپولیس پیوست. این بازیکن که در تیمهای ملی پایه کشورش بازی کرده بود به عنوان یک ملیپوش مقدونیهای و بازیکنی اروپایی برای نیم فصل در پرسپولیس بازی کرد اما کلاً 10 بازی انجام داد و دو گل هم زد.
گروزدانوسکی که قبل از حضور در پرسپولیس 50 بازی ملی انجام داده و دو سال قبل از سرخپوش شدن دیگر به تیم ملی کشورش دعوت نشد بعد از جدایی از پرسپولیس به کشورش و تیم واردار پیوست اما طی چهار سال 61 بازی در این تیم انجام داد و 6 گل زد. جالب اینکه این بازیکن دو سال قبل از حضورش در پرسپولیس در تیم داماش ایران هم یک فصل بازی کرد و در 20 مسابقه به میدان رفته بود. او هم حالا 38 سال سن دارد.
5. مارکو شپانوویچ: این هافبک میانی 190 سانتیمتری در زمان سرمربیگری علی دایی به پرسپولیس پیوست اما حتی کیفیت متوسطی هم نداشت و تنها یک بار به میدان رفت. این بازیکن بعد از جدایی از پرسپولیس به همان تیم ملادیست پودگوریستا از کشورش مونته نگرو پیوست . بعد از آن هم سه تیم دیگر عوض کرده از جمله یک تیم در آلبانی و دوباره تیمی دیگر از مونته نگرو. ظاهراً آخرین تیم او هم تیمی از پودوگوریتسا در مونته نگرو بوده اما در آن تیم هم بازی نکرده و سه سال قبل فوتبال را کنار گذاشته است.
6. مارکو پروویچ: وینگر چپ نسبتاً خوش استایلی بود که با سابقه حضور در تیمهایی مثل بازل سوییس و ستاره سرخ بلگراد و البته 7 بازی در تیم زیر 21 سال صربستان در مقطع اول سرمربیگری یحیی در پرسپولیس نیم فصل بازی کرد. او 13 بازی برای پرسپولیس انجام داد که دو گل هم زد و یکی از گلهایش به گهر دورود فوقالعاده زیبا بود.
پروویچ که در حال حاضر 37 سال سن دارد بعد از جدایی از پرسپولیس 7 تیم مختلف عوض کرده. او ابتدا به کشورش صربستان برگشت اما بعد به تیمی از فیلیپین پیوست و بعد از آن صربستان و جهانگردیاش با پیوستن به تیمهایی از مالزی، برزیل، چین و هنگکنگ ادامه یافت. آخرین باشگاه او تیمی از شهر گوانگژو چین بود که مربوط به سال قبل میلادی بوده اما هیچ کارنامهای از او در این تیم چینی ثبت نشده است. ظاهراً او در این تیم چینی به عنوان مربی کارش را شروع کرد و حالا در کادر فنی تیم ملی کشورش حضور دارد.
7. مایکل اومانیا: او بعد از حضور در جام جهانی 2014 به عنوان بازیکن تیم ملی کاستاریکا و یک خارجی گرانقیمت که در یک چهارم نهایی جام جهانی بازی کرده در زمان سرمربیگری درخشان به پرسپولیس پیوست و طی دو فصل 39 بازی با پیراهن شماره 4 سرخها انجام داد.
او که قبل از پرسپولیس در تیمهای باشگاهی کشورش بازی میکرد دوباره به کاستاریکا برگشت و بعد از حضور در دو تیم کاستاریکایی دوباره به ایران آمد و در تیم پارس جنوبی جم 7 بازی انجام داد اما دوباره به کاستاریکا برگشت و بعد از عوض کردن دو تیم دیگر سرانجام در سال 2018 فوتبال را در 35 سالگی کنار گذاشت.
اومانیا تا سال 2017 هم عضو تیم ملی کشورش بود و 103 بازی ملی انجام داد.
8. ژوزه تادئو جونیور: مهاجم برزیلی که در زمان درخشان و مدیریت سیاسی به پرسپولیس پیوست و اضافه وزن هم داشت فقط در 8 بازی به میدان رفت و یک گل هم زد تا یکی از خریدهای ناموفق دیگر خارجی تاریخ باشگاه باشد. تادئو از 5 سال قبل تا پارسال 8 تیم مختلف عوض کرده که شش تا از آنها تیمهای کوچک و گمنام برزیلی بوده و در بیشتر آنها هم آماری از خود ثبت نکرده است. در این میان او یک تیم در سوپرلیگ مالزی و یک تیم در سری دی ایتالیا هم داشته است. با این حال او فقط در دو تیم از هشت تیمی که حضور داشته بازی کرده و بعد از سال گذشته میلادی هم تیمی برای او ثبت نشده در حالی که همین حالا 35 سال سن دارد.
9. فرناندو گابریل: هافبک میانی نسبتاً تند و تیز و تکنیکی برزیلی بعد از حضور در کلی تیم ریز و درشت کشورش در زمان سرمربیگری درخشان به پرسپولیس آمد اما برانکو بعد از مدتی کار کردن با این بازیکن، او را نخواست.
گابریل که فقط 13 بازی در پرسپولیس انجام داد و یک بار در مسجدسلیمان با برخورد سنگ به سرش تا آستانه ضربه مغزی و نابینا شدن پیش رفت بعد از جدایی از سرخها برخلاف بیشتر خارجیهای سالهای اخیر پرسپولیس در تیمهای منطقه حضور داشته است.
او بعد از پرسپولیس به الفیصلی عربستان پیوست و بعد از بازگشت به برزیل و حضور ناموفق در چهار تیم مختلف دوباره به آسیا آمد و این بار به امارات رفت تا برای تیم «حتا» بازی کند. فجیره امارات تیم بعدی او بود و ظاهراً از سال گذشته میلادی در تیم عداله در لیگ برتر عربستان بازی میکند.
10. لوکا ماریچ: او هم مدافع میانی نسبتاً بلند قامتی از منطقه بالکان بود که در میانه دهه نود بدون رزومهای جالب از پرسپولیس سر در آورد و برای تیم برانکو بازی کرد. ماریچ که 20 بازی برای پرسپولیس انجام داده بود بعد از جدایی از جمع سرخها به رومانی رفت و سپس راهی لهستان شد. این بازیکن 34 ساله یوگسلاو در حال حاضر عضوی از تیم آرگش پیتشی از رومانی است.
11. جری بنگستون: بنگستون مهاجمی نسبتاً ترکهای اما بیتکنیک و به شدت معمولی اهل هندوراس بود که زمان برانکو به پرسپولیس آمد. بنگستون بعد از بازی در تیمهایی از کشورش، آمریکا و آرژانتین پرسپولیسی شد و خیلیها او را با گل اتفاقی دقیقه آخرش به استقلال در دربی به خاطر میآورند هر چند او نقش چندانی در این گل نداشت و فقط در زمان درست و جای درست ایستاده بود!
بنگستون که در تیم ملی کشورش بازیکن موفقی بوده و طی 59 بازی 21 گل زده (تقریباً هر سه بازی یک گل) در پرسپولیس با انجام 19 بازی 7 گل زد که آمار بدی نبود. بازیکنان پرسپولیس بنگستون را به بیخیالی و خونسردی میشناختند و به همین خاطر مدتی او پنالتیهای تیم را میزد.
جری بعد از پرسپولیس به ذوبآهن رفت و طی 27 بازی برای این تیم 8 گل زد اما بعد از آن راهی کاستاریکا شد.
بنگستون از سال 2018 تا الان عضو باشگاه اولیمپیا از کشورش بوده که در 102 بازی 60 گل به ثمر رسانده است.
12. الکساندر لوبانوف: او اولین و آخرین بازیکن ازبک تاریخ پرسپولیس بوده که با وجود چهرهای فتوژنیک و قد و بالایی مناسب در این تیم موفق نبود. لوبانوف 5 سال قبل در لیگ پانزدهم 8 بازی برای پرسپولیس انجام داد و بعد به پاختاکور پیوست. این گلر ازبک که 20 بازی ملی هم در کارنامه دارد از حدود دو سال قبل به تیم متالورگ در فوتبال کشورش پیوسته است.
13. اولکسی پولیانسکی: یکی از دو بازیکن اوکراینی پرسپولیس در شروع لیگ شانزدهم بود که در زمان مربیگری برانکو و مدیریت طاهری به شکلی عجیب به پرسپولیس آمدند. آن زمان پولیانسکی با سابقه حضور در تیم شاختار (که البته در این تیم بازی داده نمیشد و به چند تیم کوچکتر اوکراینی قرض داده شده بود) و حضور در تیمهای ملی پایه کشورش به پرسپولیس آمد.
این اوکراینی که مدافع میانی بیکیفیتی بود در بدو ورود به پرسپولیس اضافه وزن زیادی داشت و بعد از انجام 6 بازی در پرسپولیس قراردادش را فسخ کرد بدون اینکه کسی متوجه شود چقدر پول گرفته است. از پلییانسکی بعد از حضور در پرسپولیس هیچ آماری وجود ندارد و ظاهراً با همان پولهایی که از پرسپولیس گرفته روزگار میگذراند!
14. ولادیمیر پریموف: این اوکراینی هم همراه با پلییانسکی با همان رزومه به پرسپولیس پیوست اما در خط حمله بازی میکرد و با اینکه بازیکنی متوسط بود اما نسبت به هموطنش کمی بهتر به نظر میرسید.
پریموف با 11 بازی برای پرسپولیس و یک گل زده در نهایت قراردادش را فسخ کرد و رفت اما برعکس هموطنش بعد از آن در شش تیم اوکراینی بازی کرده که آخرینش در همین سال 2021 بالکانیا زوریا بوده است.
پریموف با سابقه بازی در تیم زیر بیست و یک سال کشورش الان 35 ساله است.
15. آنتونی گولچ: این مدافع میانی بلند قامت میانی اصالتاً کروات اما متولد سیدنی استرالیاست. او هم در شروع فصل شانزدهم لیگ برتر به پرسپولیس پیوست اما هیچکس نفهمید اصلاً چرا جذب شد و چرا برانکو او را نخواست و قراردادش را فسخ کردند و رفت تا شکایت کند و پول هنگفتی از باشگاه بدون حتی یک بازی بگیرد.
گولچ که با تیم وسترن سیدنی استرالیا قهرمان لیگ قهرمانان شده بود از شریف تیراسول مولداوی به پرسپولیس آمد و بدون انجام حتی یک بازی با تحمیل کلی هزینه و شکایت علیه باشگاه با قراردادی فسخ شده رفت.
گولچ که حالا 29 سال سن دارد بعد از پرسپولیس در شش تیم مختلف بازی کرده. او ابتدا به بوچئون کره جنوبی رفت که بدون بازی از آن جدا شد و سپس به تیمی از کشورش سنترال کست مارینرس پیوست. بعد از حضور در یک تیم دیگر استرالیایی او در تیمهایی از لیگ اندونزی و مالزی هم بازی کرد و بعد دوباره به کشورش برگشت و فعلاً عضوی از تیم اف ث ماکارتور است.
16. ماریو بودیمیر: زخم این یکی هنوز خشک نشده و بابت پول هنگفتی که پرسپولیس اخیراً به این مهاجم کروات داده هواداران و پیشکسوتان و همه اهالی فوتبال همچنان میسوزند.
در میانه لیگ هجدهم ماریو بودیمیر مهاجم بلند قامت کروات از دیناموزاگرب کشورش و با در نظر گرفتن حضور در تیمهایی مثل آپوئل نیکوزیا قبرس و پاناتینایکوس یونان به پرسپولیس پیوست اما طی 18 بازی فقط دو گل زد و سر آخر بعد از نیم فصل حضور در جمع سرخها با شکایت به فیفا پول قرارداد یک فصل بازی نکردهاش در پرسپولیس را هم گرفت!
بودیمیر بعد از پرسپولیس به تیم لکوموتیو از کرواسی پیوسته و طی 24 بازی دو گل برای این تیم به ثمر رسانده اما مطمئناً رقم قرارداد و دستمزدش نسبت به پرسپولیس بسیار بسیار پایینتر است.
17. جونیور براندائو: یکی دیگر از شاهکارهای مدیران باشگاه پرسپولیس طی ده سال گذشته جذب این مهاجم برزیلی بود که تقریباً هیچ چیز در فوتبالش نداشت. براندائو همین دو سال قبل در زمان سرمربیگری کالدرون و مدیریت محمدحسن انصاری فرد از بین چندین و چند بازیکن خارجی زیر نظر گرفته شده به پرسپولیس پیوست!
او که از لودوگورتس قهرمان 10 فصل اخیر لیگ بلغارستان به صورت قرضی راهی گویاس برزیل شده بود به پرسپولیس پیوست اما بعد از 5 بازی مشخص شد هیچ چیزی در چنته ندارد و باشگاه با پرداخت مبلغی قابل توجه قراردادش را فسخ کرد تا جدا شود.
براندائو که حالا 26 ساله است ابتدا به اتلتیک گویانیانسه از برزیل قرض داده شد و حالا در ریوآوه (همان تیمی که مهدی طارمی در آن حضور داشت) به صورت قرضی بازی میکند و همچنان بازیکن لودوگورتس است. البته او در ریوآوه هم شرایط خوبی ندارد و تنها یک بار به میدان رفته است.
18. کریستین اوساگونا: این مهاجم نیجریهای را با توجه به سابقه حضورش در ذوبآهن و لیگ داخلی، محمدحسن انصاری فرد برای یحیی و کادرش خرید تا کمبود مهاجم نداشته باشد اما او نیز مهاجمی بیکیفیت و پایینتر از حد معمول بود و در نهایت با از دست دادن پنالتی در دربی نیمه نهایی حذفی سال قبل مقابل استقلال با بدترین خاطره از پرسپولیس رفت.
اوساگونا که بین حضورش در ذوبآهن و پرسپولیس برای ججو یونایتد کره جنوبی بازی کرده و حتی 5 بازی ملی برای نیجریه انجام داده طی نیم فصل حضور در پرسپولیس 7 بار به میدان رفت و فقط یک گل زد.
او بعد از حضور در پرسپولیس به تیم الشرطه عرق پیوست که طی 10 بازی دو گل برای این تیم زده اما آنقدر بیکیفیت بود که نامش در لیست آسیایی این تیم برای مرحله گروهی لیگ قهرمانان 2021 قرار نگرفت.
19. آنتونی استوکس: این مهاجم ایرلندی بازیکنی با بک گراند مناسب و رزومهای قابل قبول شامل حضور در تیمهای مطرح اسکاتلند و حتی باشگاههای شناخته شدهای در انگلیس و البته سابقهای نسبتاً خوب در تراکتورسازی سر از پرسپولیس درآورد و همه او را به عنوان بازیکنی باکیفیت اما فوقالعاده حاشیهساز میشناختند که شق دوم ماجرا گریبان پرسپولیس را گرفت و او تنها بعد از حضور در دو بازی و 45 دقیقه حضور در میدان با دریافت مبلغی قابل توجه پرسپولیس را به بهانه کرونا قال گذاشت و دیگر برنگشت. حتی استوکس از پرسپولیس شکایت هم کرده و متعاقباً باشگاه دنبال محکوم کردن اوست و این کشمکش فعلاً ادامه دارد.
استوکس که سابقه انجام 9 بازی برای تیم ملی ایرلندجنوبی را در کارنامه دارد ظاهراً بعد از پرسپولیس به تیم لیوینگستون از اسکاتلند پیوسته است اما هیچ آماری از او در این تیم ثبت نشده. در عین حال هر از گاهی اخبار درگیریها و دادگاهی شدنهایش در رسانهها منتشر میشود!