نشان تجارت - با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال بحث تعیین حداقل حقوق جامعه کارگری هم حسابی داغ شده است. جامعهای که افزایش شدید قیمتها دیگر توانی برایش باقی نگذاشته، بازهم چشم به جلسات تعیین حقوق و دستمزد دوخته است. جلساتی که هیچ گاه نتوانسته از درد مشکلاتش بکاهد.
آنگونه که رییس کمیته دستمزد شورای اسلامی کار به بازار میگوید: تقریبا دیگر کسی در جامعه کارگری وجود دارد که بالای خط فقر قرار داشته باشد. او در حالی حداقل هزینه سبد معیشت کارگران را ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام میکند که به گفته خودش ۸۴ درصد کارگران حقوق زیر ۴ میلیون تومان دریافت میکنند.
او میگوید که تنها خواسته ما اجرای ماده ۴۱ قانون کار است که متاسفانه در سالهای گذشته خیلی راحت نادیده گرفته شده و کسی درباره این قانون شکنی هیچ پاسخی را نمیدهد. متن کامل گفتگوی بازار با فرامرز توفیقی، رئیس کمیته دستمزد شورای اسلامی کار را در ادامه میخوانید:
بر اساس این قانون دستمزد کارگران باید با نگاه به نرخ تورم و سبد معیشت کارگران تعیین شود. بدون شک پیاده سازی ماده ۴۱ قانون کار میتواند مشکل شکاف بین دستمزد و هزینهها را حل کند.
* آخرین گزارشهای اعلامی نشان میدهد که نرخ تورم در کشور از مرز ۳۲ هم گذر کرده، اما کارگران مجبورند که با همان حقوق تعیین شده بر مبنای قیمتهای سال گذشته زندگی خود را سر کنند. با توجه به افزایش شدید هزینه ها، میزان دستمزد کارگرها باید چقدر افزایش یابد تا به نوعی حداقل هزینههای آنها پوشش داده شود؟ آیا پیشنهاد مجلس درباره افزایش ۳۵ درصدی حقوق و دستمزد در شرایط فعلی کفایت میکند و میتواند شکاف بین دستمزد و هزینههای را برای کارگران جبران کند؟
خواسته ما اجرای مصوبه قانون کار است. پیاده سازی ماده ۴۱ قانون کار میتواند مشکل شکاف بین دستمزد و هزینهها را حل کند. بر اساس این قانون دستمزد کارگران باید با نگاه به نرخ تورم و سبد معیشت کارگران تعیین شود. محاسبه نرخ تورم بر سبد معیشت خانوار بسیار ساده است. اگر این عدد به دستمزد اضافه شود میتوان گفت که کاهش قدرت خرید جامعه کارگری جبران میشود، اما صرف اینکه بخواهیم بر مبنای تورم دستمزد تعیین کنیم، شدنی نیست.
* بر اساس آخرین محاسبات صورت گرفته حداقل سبد معیشت جامعه کارگری چقدر است؟
بر اساس آخرین محاسبات حداقل هزینه سبد معیشت کارگری ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است. در حالی که سبد معیشت سال گذشته ۴ میلیون و ۹۴۰ هزار تومان محاسبه شده بود. هرچند که در نهایت دولت و جامعه کارفرمایی بی اعتنا به این محاسبات حداقل حقوق جامعه کارگری حدود ۳ میلیون تومان تعیین کردند.
حداقل هزینه سبد معیشت کارگری ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است. در حالی که سبد معیشت سال گذشته ۴ میلیون و ۹۴۰ هزار تومان محاسبه شد
* با این اوصاف برای از بین رفتن شکاف بین حقوق و سبد معیشت خانوار باید چیزی حدود ۵ میلیون تومان باید به حداقل حقوق کارگران افزوده شود؟
طبق قانون باید حقوق و دستمزد کارگران با سبد معیشت خانوار برابری کند. اما از آنجایی که این قانون هرگز و هرگز اجرا نشده و همواره شاهد سرکوب مزدی در کشور بودیم، فاصله بین حقوق و دستمزد و سبد معیشت خانوار هر سال افزایش پیدا کرده است. اما این فاصله باید جبران شود. بخشی از جبران این فاصله به عهده کارفرما بوده و بخشی هم به عهده خود دولت است.
* اما جامعه کارفرمایی مدعی است که به دلیل رکود حاکم بر اقتصاد و شرایط بد کسب و کار توانایی پرداخت دستمزدهای بالا را ندارد. این ادعا تا چه اندازه درست است؟
من به عنوان نماینده جامعه کارگری مدعی ام که کارفرمایان توانایی پرداخت حقوقهای بالاتر را هم دارند. بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار نرخ تورم تولید کننده در پاییز امسال حدود ۴۵ درصد بوده است. حال آنکه رشد قیمت خوراکیها تورم حاکم بر سبد معیشت خانوار ۷۸ درصد گزارش شده است. کارفرما چطور ۳۳ درصد هزینه بیشتر را به کارگر تحمیل کرده است. کارگر توان و کشش این حجم از رشد قیمتها را داشته، اما کارفرما کشش افزایش دستمزد را ندارد.
تقرییا دیگر کارگری نداریم که بالای خط فقر قرار داشته باشد. بر اساس آمار موجود بیش از ۸۴ درصد کمتر از ۴ میلیون نفر حقوق میگیرند
* انتظار شما از دولت برای بهبود وضعیت سطح درآمدی کارگران چیست؟
من دولت و کارفرما را جدا از هم نمیبینم. دولت هم به نوعی کارفرمای جامعه کارگری محسوب میشوند. دولت به عنوان کارفرمای بزرگتر و خود کارفرمایان به عنوان کارفرمای کوچکتر هر یک موظف هستند که وظایف خود را در قبال کارگران به نوعی انجام داده و این عقب افتادگی را در یک پروسه زمانی چند ساله جبران کنند. البته این جبران در شرایطی اتفاق میافتد که قیمتها هم تثبیت شود.
* افزایش قیمتها در ماههای گذشته شیب نسبتا تندی را داشته و همین مساله شکاف بین درآمد و هزینه خانوار به شدت بالا برده است. حال آنکه حداقل حقوق دریافتی کارگران تنها ۳ میلیون تومان تعیین شده است. شکاف بین هزینه و درآمد کارگران چقدر کارگرانی که زیر خط فقر قرار دارند را بیشتر کرده است؟
تقرییا دیگر کارگری نداریم که بالای خط فقر قرار داشته باشد. بر اساس آمار موجود بیش از ۸۴ درصد کمتر از ۴ میلیون نفر حقوق میگیرند.