
نشان تجارت - هدی کاشانیان: در سالهای اخیر، بازار داراییهای دیجیتال شاهد تحولات چشمگیری بوده است. یکی از پدیدههایی که توجه عمومی و سرمایهگذاران را به خود جلب کرده، توکنهای غیرمثلی یا NFT است. این داراییهای منحصربهفرد نه تنها فرصتی برای هنرمندان و خلاقان فراهم کردهاند، بلکه دریچهای به سوی اقتصاد دیجیتال جدید گشودهاند. اما سؤال اصلی این است: چگونه میتوان یک NFT ساخت و آن را بهصورت مؤثر در بازار عرضه کرد؟
NFT یا توکن غیرمثلی، نوعی دارایی دیجیتال منحصربهفرد است که بر پایه فناوری بلاکچین ساخته میشود و نماینده مالکیت یک اثر یا محتوای خاص همچون تصویر، ویدئو، صدا، انیمیشن یا حتی متن است. برخلاف ارزهای دیجیتالی مانند اتریوم یا بیتکوین که هر واحد آنها قابل جایگزینی با واحدی همارز است، هر NFT دارای شناسه و ویژگیهای متفاوتی است و هیچ دو نمونهای از آن کاملاً یکسان نیستند.
این ویژگی، امکان ثبت اصالت، مالکیت و تاریخچه انتقال یک اثر را بهصورت شفاف و غیرقابل دستکاری فراهم میکند. NFTها نهتنها به هنرمندان اجازه میدهند تا مستقیماً با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند، بلکه در حوزههایی مانند بازیهای دیجیتال، مدارک تحصیلی، بلیطهای رویدادها و داراییهای مجازی نیز کاربرد گستردهای پیدا کردهاند.
اولین گام در مسیر ساخت و فروش NFT، انتخاب یک پلتفرم معتبر است. پلتفرمهای متعددی وجود دارند که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند:
• OpenSea
OpenSea بزرگترین بازار غیرمتمرکز NFT است که با پشتیبانی از استانداردهای متعدد و رابطی کاربرپسند، امکان ساخت، خرید و فروش آسان داراییهای دیجیتال را فراهم میکند.
• Rarible
Rarible یک پلتفرم باز و غیرمتمرکز برای ساخت، خرید و فروش NFT است که بر بستر اتریوم و برخی شبکههای لایه دوم مانند Polygon فعالیت میکند. این پلتفرم با تأکید بر مشارکت جامعه، امکان حکمرانی توسط کاربران را از طریق توکن بومی خود (RARI) فراهم کرده و به خالقان اجازه میدهد بدون نیاز به واسطه، آثار دیجیتال خود را بهصورت مستقل منتشر و در بازار عرضه کنند.
• Foundation
Foundation پلتفرمی مبتنی بر اتریوم است که با سیستم دعوتنامه، فضایی اختصاصی برای هنرمندان حرفهای فراهم میکند و فروش NFT را عمدتاً از طریق حراجی انجام میدهد.
• Blur
Blur یک پلتفرم معاملاتی پیشرفته برای NFT است که بیشتر مخاطبان حرفهای و معاملهگران فعال را هدف قرار میدهد. این پلتفرم با رابط کاربری سریع، ابزارهای تحلیلی پیشرفته و سیستم حراجی رقابتی، امکان ردیابی روندهای بازار، مقایسه قیمتها و انجام معاملات با کارمزد پایین را فراهم میکند.
برای تعامل با پلتفرمهای NFT، نیاز به یک کیف پول دیجیتال مانند MetaMask یا Coinbase Wallet دارید. این کیف پولها هویت شما در فضای بلاکچین را تأمین میکنند و امکان امضای تراکنشها و ذخیرهسازی داراییهای دیجیتال را فراهم میآورند. پس از ایجاد کیف پول، باید آن را با شبکه مورد نظر (معمولاً Ethereum یا Polygon) همگام کنید و مقداری از ارز مربوطه را برای پرداخت هزینههای گس (Gas Fee) وارد کنید.
محتوای NFT میتواند شامل تصاویر، انیمیشنها، صداها، ویدئوهای کوتاه یا حتی متن باشد. مهم این است که اثر شما دارای اصالت، خلاقیت و ارزش فرهنگی یا هنری باشد. برای تولید محتوایی که بتواند در بازار رقابتی NFT موفق شود، به نکات زیر توجه کنید:
• کیفیت بالای فایل (حداقل ۳۰۰ DPI برای تصاویر ثابت)
• فرمت مناسب (PNG، MP۴، GLB و غیره)
• عدمنقض حق تکثیر یا استفاده از محتوای دیگران بدون مجوز
• افزودن لایههای تعاملی یا داستانپردازی در صورت امکان
فرآیند ثبت اثر دیجیتال در بلاکچین به نام «مینت کردن» شناخته میشود. در این مرحله، اطلاعات اثر از جمله عنوان، توضیحات، ویژگیها و حقوق مالکیت بهصورت دائمی در بلاکچین ذخیره میشود. برخی پلتفرمها مانند OpenSea امکان مینت کردن بدون پرداخت هزینه اولیه (Lazy Minting) را فراهم میکنند، اما در نهایت هزینهها در زمان فروش از فروشنده کسر میشود.
قیمتگذاری NFT از حساسترین بخشهای فروش است. برای تعیین قیمت مناسب، باید به عوامل زیر توجه کرد:
• مقایسه با آثار مشابه در همان پلتفرم
• سابقه فعالیت هنرمند یا خالق محتوا
• تقاضای بازار و روند فعلی علاقهمندان
• امکان فروش به صورت حراجی یا قیمت ثابت
در صورتی که برای اولین بار وارد این فضا میشوید، پیشنهاد میشود با قیمتی پایینتر شروع کنید تا اثر شما دیده شود و واکنش بازار را بسنجید.
ساخت NFT تنها نیمی از راه است. موفقیت واقعی زمانی رقم میخورد که اثر شما به مخاطب هدف برسد. برای این منظور، استراتژیهای بازاریابی زیر را در نظر بگیرید:
• ایجاد حضور فعال در شبکههای اجتماعی مانند Twitter و Instagram
• مشارکت در جوامع NFT در Discord و Telegram
• همکاری با افراد تأثیرگذار (Influencers) در فضای وب۳
• انتشار محتوای آموزشی یا پشتصحنههای فرآیند خلق اثر
بسیاری از پروژههای موفق NFT، پیش از عرضه عمومی، جامعهای وفادار را در قالب «Whitelist» یا لیست سفید شکل دادهاند.
در حالی که فضای NFT فرصتهای بیشماری را فراهم میکند، مسائل حقوقی و مالیاتی آن نیز قابل توجه است. در بسیاری از کشورها، درآمد حاصل از فروش NFT مشمول مالیات است. همچنین، حفظ حقوق مالکیت معنوی و جلوگیری از سوءاستفاده از آثار دیگران، از اصول اخلاقی و قانونی این حوزه محسوب میشود.