تخلفات گسترده در نانوایی‌ها / دلیل سکوت وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تعزیرات حکومتی چیست؟
نشان تجارت - قیمت نان در بسیاری از نانوایی‌ها به صورت سلیقه‌ای و بدون نظارت عرضه می‌شود و طرح هوشمندسازی یارانه نان نیز نتوانسته جلو تخلفات گسترده را بگیرد. اختلاف زیاد قیمت آرد دولتی و آزاد، فروش خارج از شبکه، کم فروشی و گران فروشی نان از جمله مشکلات اصلی این حوزه است که نیازمند ورود جدی وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تعزیرات حکومتی است.
گزارش برخی از مخاطبان و بررسی میدانی از برخی نانوایی‌های سطح شهر حاکی از آن است که اغلب نانوایی ها، نان را به قیمت آزاد و سلیقه‌ای به دست مردم می‌رسانند و دیگر از نان یارانه‌ای خبری نیست.
یکی از مخاطبان در این خصوص گفت: اگر قیمت نان آزاد شده است، چرا قیمت‌های آزاد را اعلام نمی‌کنند؟ چون نانوایی‌ها با قیمت‌های عجیب و غریب نان را به دست ما می‌رسانند. مشخص نیست قیمت نان بر چه اساسی تعیین می‌شود. هر نانوایی قیمت خود را دارد و مانند خودرو با آپشن‌های مختلف از جمله سایز، نوع، کنجددار، نان سبزیجات و افزودنی‌های دیگر قیمت نان را بالا می‌برند.
مخاطب دیگر گفت: قیمت نان حساب و کتاب ندارد. اصلا دیگر نان کمتر از ۱۰ هزار تومان (به جز برخی نان‌های لواش) پیدا نمی‌شود. کف قیمت نان سنگک، بربری و تافتون در بهترین حالت ۱۰ هزار تومان و سقف آن به سلیقه نانوا قیمت گذاری می‌شود. هیچ نظارتی بر نانوایی‌ها وجود ندارد و نانوایی‌ها بدون قانون مشخص، قیمت تعیین می‌کنند.
تخلفات گسترده در نانوایی‌ها
طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان از سال ۱۴۰۱ با هدف بهبود نظام توزیع آرد و کاهش تخلفات آغاز شد. این طرح با نصب کارت خوان‌های هوشمند در نانوایی‌ها تلاش کرد تا از طریق رهگیری تراکنش ها، مصرف آرد یارانه‌ای را کنترل و منابع مالی دولت را هدفمندتر به دست مردم برساند، اما با گذشت بیش از دو سال، این سیستم نتوانست مانع تخلفات گسترده شود. به ویژه در نانوایی‌هایی که آرد دولتی دریافت می‌کنند و باید نان را به قیمت دولتی عرضه کنند.
هم اکنون نرخ آرد دولتی ۱۲۰۰ تومان و نرخ آرد آزاد ۱۵ هزار تومان است و این تفاوت قیمت، باعث خروج غیر قانونی آرد دولتی از بسیاری نانوایی‌ها شده است و آرد دولتی به قیمت آزاد و خارج از شبکه به دلالان فروخته می‌شود.
از سوی دیگر نانوایی‌ها به اصطلاح دستگاه‌های کارتخوان هوشمند نانینو که میزان خرید نان با کد ملی یا کارت بانکی توسط مردم را نشان می‌دهد را دور می‌زنند و اگر برای مثال نانوا باید قیمت نان سنگک را ۵ هزار تومان محاسبه کند، با ثبت ۴ نان در کارتخوان یک نان به مشتری می‌دهد و در واقع نان را ۲۰ هزار تومان محاسبه می‌کند.
سکوت وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تعزیرات حکومتی
طبق گفته محمدعلی اسفنانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی، هم اکنون در برخی موارد قیمت و کیفیت نان با مشکل مواجه است و شاهد تخلفاتی هم در این عرضه هستیم. برخی نانوایی‌ها تخلفاتی نظیر کم فروشی و عرضه خارج از شبکه دارند و به واسطه این تخلف، به جای عرضه نان به مردم، آرد را خارج از شبکه به قنادان و نانوایان صنعتی عرضه می‌کنند.
از آنجا که در گذشته بازرسان وزارت صمت تخلفات حوزه آرد و نان را گزارش می‌دادند، پس از تصویب مصوبه هیئت وزیران، بازرسان وزارت جهاد کشاورزی هم ضابط تعزیرات محسوب می‌شوند و وزارت جهاد کشاورزی باید در این خصوص وارد عمل شود و تخلفات را گزارش دهد؛ لذا از آنجا که آرد و نان جزو کالا‌های مرتبط با وزارت جهاد کشاورزی است و قیمت نان در ماه‌های اخیر با افزایش افسارگسیخته و بدون ضابطه مواجه شده است، وزارت جهاد کشاورزی باید وارد عمل شود و تکلیف بی سروسامانی حوزه آرد و نان، خصوصا در بخش نانوایی‌ها را روشن کند و سازمان تعزیرات حکومتی نیز باید با قاطعیت و جریمه‌هایی که بازدارندگی دارد، با متخلفان برخورد کند. زیرا آنچه مشخص است، قیمت نان و کیفیت نان رها شده است و هم اکنون این حوزه با چالش‌های بسیاری روبه رو است.
