نشان تجارت - پس از نوسان اندک و درنهایت ثبات قیمت دلار در کانال ۲۴ هزار تومان در چند ماه ابتدای سالجاری، نرخ این کالا از حدود یک ماه گذشته دچار تغییر با شیب ملایم رو بالا شده است تا جایی که دیروز برای ساعاتی دلار قیمت ۲۶ هزار تومانی را تجربه کرد.
اگر چه فعالان بازار ارز مدت هاست به انتظار نتیجه مذاکرات برجام نشسته اند و با این امید که توافقاتی با حفظ اقتدار حاصل تا قیمتها در این بازار کاهشی شوند، اما ادامه دار شدن روند مذاکرات با خروجی بی نتیجه آن طی یک ماه اخیر معامله گران ارز را روانه بازار کرد. این موضوع باعث شد تا بازار با افزایش میزان تقاضا برای ارز مواجه و قیمتها نه به صورت جهشی بلکه به آرامی در مسیر رشد قرار گیرند. افزایش قیمتی که پس از مدتها دلار ۲۴ هزار تومانی را هفته گذشته به کانال ۲۵ هزار تومان آورد و در نهایت دیروز فعالان این بازار را شاهد دلار ۲۶ هزار تومانی کرد.
برآورد خیلی از کارشناسان اقتصادی این است که با توجه به وجود نرخ بالای تورم در کشور همراه با وضعیت نامناسب شاخصهای کلان اقتصادی حتی با سیاست گذاریهای تیم اقتصادی دولت جدید آنگونه که برنامه ریزیها محور مهار نرخ ارز در بازار باشد قیمت این کالا با جهشی تند سقوط نمیکند
اکنون نیز فعالان بازار بر سر دوراهی قرار دارند خیلیها با نا امیدی از نتیجه برجام به امید سیاست گذاریهای ارزی تیم اقتصادی دکتر رئیسی در دولت سیزدهم نشسته اند و منتظر تغییر قیمتها در بازار با سیاست گذاریهای جدید هستند. سیاست گذاری و تصمیماتی که معلوم نیست چگونه اتخاذ شود تا بازار ارز سامان گیرد و قیمتها با نوسان همراه نشوند.
البته برآورد خیلی از کارشناسان اقتصادی این است که با توجه به وجود نرخ بالای تورم در کشور همراه با وضعیت نامناسب سایر موئلفهها و شاخصهای کلان اقتصادی حتی با سیاست گذاریهای تیم اقتصادی دولت جدید آنگونه که برنامه ریزیها محور مهار نرخ ارز در بازار باشد قیمت این کالا در بازار با جهشی تند سقوط نمیکند چرا که نرخ تعادلی دلار در کشور حدودا بین ۲۲ تا ۲۴ هزار تومان است. مگر اینکه توافقی در انجام مذاکرات برجام با رفع تحریمهای بین المللی ایجاد تا با برگشت ارزهای بلوکه شده و نیز رونق بخشی وضعیت صادرات بخصوص فروش نفت، منابع ارزی کشور تقویت شود.
سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با «خبرگزاری بازار» درباره علل نوسان قیمت ارز در بازار طی دو هفته اخیر گفت: نتیجه مذاکرات برجام بربازار ارز تاثیر گذاشته است، اینکه اکنون قیمتها در بازار ارز افزایشی است ناشی از تداوم سیاستهای تحریمی است که قرار بود با انجام توافقات حل و فصل میشد، اما چون مذاکرات همچنان بی نتیجه ادامه دارد چنین موضوع بر روی نرخ ارز در بازار اثرگذار شده است.
نرخ تعادلی دلار در بازار بین ۲۰ تا ۲۴ هزار تومان برآورد میشود در این میان باید دید که دولت جدید با چه راهکار و سیاست گذاری میخواهد نرخ ارز را در بازار به رقمی معقول و منطقی برساند
وی با بیان اینکه هرگونه خبری که منجر به خوش بینی در برچیده شدن تحریمها باشد قیمتها را در بازار ارز و سایر بازارهای نزولی میکند، افزود: ادامه دار شدن روند مذاکرات برجامی تاثیر خود را بر بازار ارز و سایر بازارها به جای میگذارد. از طرفی موکول شدن تداوم مذاکرات توسط دولت روحانی به دولت سیزدهم نیز در افزایش نرخ ارز موثر بوده چرا که معلوم نیست این دولت با چه سیاست گذاری بازار ارز را مدیریت کند.
افقه خاطرنشان کرد: نرخ تعادلی دلار در بازار بین ۲۰ تا ۲۴ هزار تومان برآورد میشود در این میان باید دید که دولت جدید با چه راهکار و سیاست گذاری میخواهد نرخ ارز را در بازار به رقمی معقول و منطقی برساند چرا که دولت صاحب اصلی ارز به دلیل برخورداری این کالا در حجم بسیار بالاست. حال اگر دولت سیزدهم اقدامات خود را در راستای ساماندهی بازار ارز بگذارد باید با در نظرگرفتن جمیع جهات، سیاست گذاریهای ارزی خود را طوری اعمال کند که نرخ ارز سیر صعودی به خود نگیرد.
این اقتصاددان با بیان اینکه سیاست دولت فعلی سیاست اقتصاد بازار آزاد است و به تبع همین سیاست دولت نمیخواست نرخ ارز خیلی در بازار کاهشی باشد، گفت: امیدواریم تیم اقتصادی دولت جدید سیاستی را پیش گیرد که قیمتها متعادل در نظر گرفته شود و در مسیر ثبات قیمتها گام بردارد، زیرا بی ثباتی همیشه بازارها را به هم میریزد و قیمتها را نوسانی میکند.
وی اضافه کرد: البته ایجاد تعادل قیمتها و بسترسازی مناسب برای کاهش قیمت ارز در بازار نیازمند برخورداری دولت از این منابع است در چنین شرایطی اقدام دولت در بازار در صورت افزابش قیمتها و یا نوسانی شدن بازار باید با راهکارهای اصولی و اعمال مدیریت درست انجام شود تا عرضه ارز به بازار به درستی صورت گیرد چرا که طی چند سال اخیر منابع ارزی زیادی در قالب ارز کالاهای اساسی تخصیص یافت، اما بخش عمده آن بدون اینکه به نفع مردم باشد از بین رفت.
تیم اقتصادی دولت جدید باید بر ثبات بخشی نرخ ارز در بازار تمرکز ویژه کند حتی اگر این نرخ یعنی دلار ۲۵ هزار تومان یا بیشتر هم باشد، اما با تعیین قیمت مشخص و معین آن دیگر نگذارد بیش از آن افزایش یابد چرا که با ثبات بخشی بازار ارز سایر متغیرهای دیگر به راحتی پس از مدتی کوتاه خود را با این نرخ تطبیق میدهند
این استاد دانشگاه تصریح کرد: تیم اقتصادی دولت جدید باید بر ثبات بخشی نرخ ارز در بازار تمرکز ویژه کند حتی اگر این نرخ یعنی دلار ۲۵ هزار تومان یا بیشتر نیر باشد، اما با تعیین قیمت مشخص و معین آن دیگر نگذارد بیش از آن افزایش یابد چرا که با ثبات بخشی بازار ارز سایر متغیرهای دیگر به راحتی و پس از مدتی کوتاه خود را با این نرخ تطبیق میدهند.
وی به سردرگمی فعالان اقتصادی و بازاریان در پی بی ثباتی نرخ ارز در بازار اشاره کرد و گفت: بازار تا پایان فعالیت دولت روحانی هیجانی و بی ثبات همراه با نوسان قیمت خواهد بود، اما با استقرار دولت جدید بی تردید تحولی در بازار با سیاست گذاریهای جدید ایجاد میشود.
آلبرت بغزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران نیز در گفتگو با «خبرگزاری بازار» گفت: استدلال من این است که بانک مرکزی در این روزهای پایانی فعالیت خود میخواهد از محل فروش ارز کسب درآمد بالا کند و اینکه اعلام میشود بازار آزاد بانی افزایش قیمت ارز بوده دروغ محض است.
وی با بیان اینکه خود بانک مرکزی قیمتها را در بازار ارز تعیین میکند افزود: قیمت دلار دیروز از مرز ۲۶ هزار تومان نیز عبور کرد، اما بانک مرکزی با درج قیمت دلار در کانال ۲۵ هزار تومان، مانع از رشد نرخ این کالا شد. حال سئوال اینجاست که چرا زمانی که نرخ ارز ۲۲ یا ۲۳ هزار تومان بود این بانک قیمتها را پایین نگه نداشت تا اکنون قیمت دلار به حدود ۲۶ هزار تومان برسد؟.
اگر بانک مرکزی رهرو قیمت ارز در بازار است همچنین رژیم ارزی نرخ مدیریت شناورشده را دارد این چگونه مدیریتی است که قیمتها باید در اختیار بازارآزاد باشد؟ حال اگر واقعا چنین است باید در بانک مرکزی را بست
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: معمولا رشد قیمتها در بازار ارز را به گردن بازار آزاد میاندازند در حالی که چنین نیست و اگر بانک مرکزی رهرو قیمت ارز در بازار است همچنین اگر بانک مرکزی رژیم ارزی نرخ مدیریت شناور شده را دارد این چگونه مدیریتی است که قیمتها باید در اختیار بازارآزاد باشد؟ حال اگر واقعا چنین است باید در بانک مرکزی را بست.
وی با بیان اینکه چه اتفاقی افتاد که ارزی که قرار بود ۱۵ هزار تومان شود اکنون حدود ۲۶ هزار تومان است افزود: همین آقایان (مسئولان دولتی) میگفتند؛ ارز ۱۵ هزار تومان میشود حال به نظر میرسد که دولت میخواست با این ترفند ارزهای خانگی را سمت بازار بکشاند و از این طریق کسب سود کند.
بغزیان ادامه داد: دولت جدید نیز معلوم نیست برای ساماندهی ارز چه سیاستی را در پیش گیرد چرا که سفره مردم با ارز ۲۳ هزار تومان هم خالی بود. امیدواریم سیاستهای ارزی در دولت جدید، چون دولت فعلی که عمر آن رو به پایان است نباشد چرا که دولت روحانی ارز را ابزاری برای کسب درآمد خود میدانست بدون اینکه به تبعات آن فکر میکرد.
بنا به این گزارش، بازار ارز در این روزهای پایانی فعالیت دولت روحانی متشنج و هیجانی است، قیمتها بر ریل رشد قرار گرفته و بانک مرکزی نیز خیلی راغب به مدیریت این بازار نیست. کارشناسان میگویند، نوسان قیمتها در بازار تا پایان فعالیت دولت دوازدهم ادامه دارد و با استقرار دولت جدید و سیاست گذاریهای جدید تغییراتی در قیمتها در بازار ارز ایجاد خواهد شد.