نشان تجارت - «تولیدکنندگان لوازم خانگی درخواست افزایش قیمت محصولات خود را به سازمان حمایت ارسال کردند.» این خبر را عضو اتاق بازرگانی و فعال بازار لوازم خانگی در حالی اعلام میکند که رکود سنگینی بازار را فرا گرفته است.
او، اما میگوید هزینههای تولید در یک سال گذشته چند برابر شده و تولید کنندگان ناچار هستند مواد اولیه را با قیمتهای بالایی خریداری کنند. او در ادامه سخنان خود با بیان اینکه ۷۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز تولیدات لوازم خانگی داخلی و ۳۰ درصد آن وارداتی است، ادامه داد: به واسطه تحریمها یا مشکلاتی که در تخصیص ارز وجود دارد، واردات قطعات و مواد اولیه با کُندی صورت میگیرد. این مشکل در برخی مواقع حتی منجر به تعطیلی خط تولید میشود.
اما مشکلات تولید کنندگان لوازم خانگی تنها به تحریم و تامین قطعات از خارج محدود نمیشود. آنگونه که انصاری به خبرگزاری بازار میگوید: بخش قابل توجهی از مشکلات تولید ناشی از تحریم داخلی است. به عنوان مثال مواد اولیه تولیدات داخلی در بورس عرضه و قیمت گذاری میشود و به قیمت گران به دست تولید کننده میرسد.
او با اشاره به افزایش قیمت مس، برنج، آلومینیوم، پتروشیمی و فولاد به عنوان مواد مصرفی در صنعت لوازم خانگی، افزود: تولیدکنندگان لوازم خانگی مواد اولیه را به نرخ جهانی از کارخانجات داخلی خریداری میکنند این در حالی است که قیمت گذاری آنها دستوری است. مشاور صنعت لوازم خانگی همچنین تاکید میکند که با توجه به افت قدرت خرید خانوار، تولیدکنندگان لوازم خانگی اصراری به بالابردن قیمت لوازم خانگی ندارند و نهادههای تولید، تولیدکننده را مجبور به ترمیم و تعدیل قیمت میکنند.
متن کامل گفتگوی خبرگزاری «بازار» با «حبیب الله انصاری» مشاور صنعت لوازم خانگی و عضو پارلمان بخش خصوصی را در ادامه میخوانید:
تولیدکنندگان لوازم خانگی درخواست تغییر قیمت محصولات خود را به سازمان حمایت ارسال کرده اند و، اما هنوز مجوزی برای افزایش قیمت صادر نشده است
درحال حاضر شاهد رشد قیمتها در بازار لوازم خانگی هستیم. دلیل این افزایش قیمتها چیست؟
تا آنجایی که من اطلاع دارم، هنوز تغییری در قیمت لوازم داخلی اعمال نشده است. البته اگر هم این اتفاق بیافتد، اتفاق غیر منطقی نیست. قیمت نهادههای اولیه داخلی بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته، همچنین هزینه نیروی انسانی نیز ۳۹ درصد طبق قانون افزایش پیدا کرده است. جدای از این به دلیل تحریمها تامین قطعات به کندی انجام میشود. همه این عوامل در کنار یکدیگر موجب شده که قیمت تمام شده لوازم خانگی که تابعی از قیمت مواد اولیه و هزینههای بالاسری است، افزایش پیدا کند. در چنین شرایطی نمیتوان انتظار داشت که تولیدکنندگان لوازم خانگی با قیمتهای گذشته تولیدات خود را ادامه بدهند. چرا که تولید با قیمتهای فعلی حاصلی جز ورشکستگی واحدهای تولیدی ندارد.
* تولیدکنندگان لوازم خانگی خواهان چه میزان افزایش قیمت هستند؟
تولیدکنندگان درخواست تغییر قیمت محصولات خود را به سازمان حمایت ارسال کرده اند و، اما هنوز مجوز افزایش قیمت صادر نشده است. اما بدون شک تغییرات قیمتی در مقایسه با افزایش هزینههای تمام شده بسیار ناچیز است. چرا که بازار کشش رشد شدید قیمتها را ندارد و در رکود سنگینی به سر میبرد.
به واسطه تحریمها یا مشکلاتی که در تخصیص ارز وجود دارد، واردات قطعات و مواد اولیه با کندی صورت میگیرد. این مشکل در برخی مواقع حتی به تعطیلی خط تولید میشود.
* در حال حاضر بخش عمدهای از قطعات مصرفی در صنعت لوازم خانگی در داخل کشور تولید میشود و ارز بری چندانی ندارد. چرا با این وجود همه ساله قیمت محصولات تا این اندازه بالا میرود؟
۷۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز تولیدات لوازم خانگی داخلی و ۳۰ درصد آن وارداتی است و هر بخش چالشهای خود را دارد. جالب است که بدانید به واسطه تحریمها یا مشکلاتی که در تخصیص ارز وجود دارد، واردات قطعات و مواد اولیه با کندی صورت میگیرد. این مشکل در برخی مواقع حتی به تعطیلی خط تولید میشود.
البته در برخی مواقع تحریم و مانع تراشیهای داخلی بیش از تحریمهای خارجی برای تولیدکنندگان این صنعت مشکل ایجاد میکنند. به عنوان مثال تولیدکنندگان لوازم خانگی مواد اولیه این صنعت را مس، برنج، آلومینیوم، پتروشیمی و فولاد، را به نرخ جهانی از کارخانجات داخلی خریداری میکنند این در حالی است که قیمت گذاری آنها دستوری است.
حتی اگر قیمت مواد اولیه هم ثابت میماند و مانعی سر راه تولیدکنندگان وجود نداشته باشد، بر اساس مصوبه شورای عالی دستمزد ۳۹ درصد به نرخ دستمزد در امسال افزوده شده است. اینها هزینههایی که قیمت تمام شده تولید را افزایش میدهد.
* آیا قطعیهای برق در روند تولید لوازم خانگی مشکلی ایجاد کرده است؟
قطعیهای برق معادل ۲۰ تا ۲۵ درصد به تولیدکنندگان لوازم خانگی آسیب زده و از حجم تولیدات آنها کاسته و به ماشین آلات آنها خسارت وارد کرده است. اما هیچ یک از مسئولان وزارت نیرو در برابر خسارتی که بی برنامگی در این صنعت به تولیدگنندگان لوازم خانگی و سایر بخشها وارد کرده، پاسخ گو نیست.
کالاهای قاچاق که توسط ماموران ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کشف و ضبط میشود، بعد از مدتی این کالاها مجددا روانه بازار میشود یا به دستگاهها و نهادهای دولتی فروخته میشوند.
* با وجود اینکه واردات لوازم خانگی به کشور ممنوع است، اما همچنان شاهد عرضه برخی از برندهای مطرح در بازار و فضای مجازی هستیم. کالاهایی که به عنوان مثال با عنوان برندهایی همچون بوش در بازار عرضه میشوند، اصل هستند؟
اکثر لوازم خانگی با برندهای اروپایی در بازار ایران لوازم خانگی تقلبی هستند که در چین تولید و بدون نام وارد کشور شده و با بسته بندی جعلی به بازار عرضه میشوند. برچسب و بسته بندی جعلی این کالاها در ایران تولید میشود و روی لوازم خانگی تقلبی چینی نام برندهای اصل، چسبیده یا حک میشود. حتی برخی از برندهای خارجی که به اسم برندهای مطرح در بازار فروخته میشود تولید کارگاههای زیر زمینی داخل کشور است که برای فریب مردم از شهرهایی همچون تهران مجددا به بانه و دیگر شهرهای مرزی ارسال میشود تا خریداران گمان کنند که این کالاها واقعا خارجی بوده و به صورت قاچاق وارد کشور شده اند. این کالاها علاوه بر اینکه از لحاظ کیفیت قابل اطمینان نیستند، خدمات پس از فروش نیز ندارند. درست است که به عنوان یک کالای خارجی به مصرف کننده فروخته میشود، اما اگر روزی این کالا دچار مشکل شود نهادی وجود ندارد تا پاسخگوی مشتری زیان دیده باشد.
* لوازم خانگی قاچاق چه سهمی از بازار را در اختیار دارند؟
قاچاق بخش غیر شفاف جامعه بوده و هیچ آمار دقیقی درباره آن وجود ندارد. اما مشکل دیگری که در بازار لوازم خانگی وجود دارد، عرضه مجدد محصولات قاچاق کشف شده در بازار است. لوازم خانگی به دلیل حجیم بودن، فضای زیادی را در انبارهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اشغال میکنند. بعد از مدتی این کالاها مجددا روانه بازار میشود یا به دستگاههای و نهادهای دولتی فروخته میشود. این در حالی است که اگر واقعا به دنبال حمایت از تولیدات داخلی هستیم باید کالاهای قاچاق کشف و ضبط شده را یا مرجوع و یا معدوم کنیم. این درست نیست که تولیدکنندگان داخلی مجبور باشند با اجناس قاچاق موجود در بازار که به دلیل نپرداختن مالیات بر ارزش افزوده، هزینههای گمرکی و ... به مراتب ارزانتر از تولیدات داخلی است، رقابت کنند.
سال گذشته برای تولید ۱۲ میلیون دستگاه لوازم خانگی در کشور برنامه ریزی شده بود، اما میزان تولید از مرز ۱۴ میلیون دستگاه گذشت. به عبارت دیگر اگر تامین مواد اولیه به درستی صورت گیرد نیاز به واردات هیچ محصولی وجود ندارد.
* فکر میکنید که ممنوعیت واردات لوازم خانگی همچنان باید ادامه پیدا کند یا نیاز است که در واردات برخی از محصولات تجدید نظر شود؟
در حالی که سال گذشته برای تولید ۱۲ میلیون دستگاه لوازمخانگی در کشور برنامهریزی شده بود، اما این آمار از مرز ۱۴ میلیون دستگاه گذشت و نسبت به سال ۹۸ رشد ۷۱ درصدی ثبت کرد که رکوردی در این صنعت بود. این افزایش تولید در شرایطی صورت گرفته که بسیاری از واحدهای تولیدی با بخشی از ظرفیت خود مشغول به کار بودند. به عبارت دیگر اگر تامین مواد اولیه به صورت دقیق و منظم صورت گیرد در تولید هیچ یک از لوازم خانگی مشکلی وجود ندارد و نیازی به واردات نیست.