نشان تجارت - با خروج آمریکا در اردیبهشت ۹۷ از توافق بینالمللی برجام، شوک اقتصادی سنگینی بر کشور وارد شد و آثار منفیاش بیش از پیش بر همگان روشن شد.
تقریباً سه سال است که نظام ارزی، نظام صادرات و واردات در کنار شبکه پر از اشکال و فاسد توزیع، زندگی و معیشت مردم را با مخاطرات فراوانی روبرو کرده است.
یکی از صنفهایی که در این سالها تا حد زیادی کارش گره خورده، صنف فعالان حوزه چاپ و بسته بندی است. افزایش بیرویه قیمت کاغذ و زینک در کنار کمبود آن، هم درآمد این فعالان را پایین آورده و هم مشتریان را برای سفارش کار، دست به عصا کرده است.
از طرفی، ایران همیشه در صنعت بسته بندی مشکل داشته و به همین خاطر نتواسته آنطور که باید و شاید در صادرات کالاهای خود در بازار جهانی عرض اندام کند.
از اینرو فرصت را مغتنم شمردیم و به سراغ احمد ابوالحسنی، رییس اتحادیه چاپخانهداران تهران رفتیم تا بیشتر از اوضاع و احوال این صنف مخصوصاً در این روزهای بحرانی که با کرونا هم پیوند خورده است، آشنا شویم.
ابوالحسنی گفت: به هر حال چند سالی است که شرایط اقتصادی سخت و پیچیده شده است و نیاز به فکر و تشکیل کارگروههای تخصصیتر برای عبور از این بحران هستیم.
وی افزود: صنعت بسته بندی و چاب با هم آمیخته شدهاند و ما در صنعت بسته بندی از دنیا عقب نیستیم و حتی توانایی بسته بندی در سطح بینالمللی و صادرات را داریم و به هیچ وجه در بخش عملیاتی دچار مشکل نبودیم، اما باید بگویم با توجه به شرایط کشور و اینکه یک کشور اسلامی هستیم توانایی تولید هر شکل و طرح از بسته بندی را نداریم و دارای محدودیتهایی در این بخش هستیم که باعث شده است در زمینه گرافیکی، طرحهای ایران با طرحهای رایج در دنیا متفاوت باشد.
رییس اتحادیه چاپخانهداران تهران افزود: باید قبول کنیم که تحریمهای آمریکا مانع بزرگی برای صنعت چاپ و بسته بندی است، زیرا ما توانایی واردات همه ماشین آلات صنعتی را برای تولید و بسته بندی نداریم و در این حوزه به خاطر نبود دستگاههای صنعتی، تا حدی از دنیا عقبتر افتادیم.
ابوالحسنی اظهار داشت: در ایران مردم بهجای حمایت از کالای داخلی بیشتر تمایل به خرید اجناس خارجی دارند، بهگونهای که بسیاری از آنها به هنگام انتخاب و خرید از بین دو کالای ایرانی و خارجی، کالای وارداتی را انتخاب میکنند و عامل اصلی این اتفاق، تفاوت میان بسته بندی داخلی و خارجی است که ما با توجه به محدودیتهایی که داریم، توانایی تولید هر طرح گرافیکی بر روی بسته بندی را نداریم و این موضوع باعث شده است که در جلسات با مسئولان بیشتر بر روی طرح بسته بندیها تمرکز کنیم و تا حدودی از محدودیتهای موجود بکاهیم، که امید است با این اتفاقات، مردم به کالا و بسته بندی ایرانی علاقهمند شوند.
وی یادآور شد: صادرات کالاهای بسته بندی شده ما به دو بخش تقسیم میشود که بخش اول، صادرات کالاهایی حول محور ویروس کرونا است. مانند: ماسک، دستکش، الکل و... که ما در این زمینه به هیچ وجه مشکلی نداریم، اما در بخش دوم که صادرات محصولات غیرکرونایی است با بحرانی شدید مواجه هستیم و این موضوع متاثر از اقتصاد ایران است و تا زمانی که تولیدکنندگان ما در راس امور صادرات محصولات خود نباشند این معضل حل شدنی نیست.
ابوالحسنی در ادامه گفت: در کشور آمریکا ۴۵ درصد از اقتصاد توسط بنگاههای کوچک و متوسط اداره میشود و در چین این آمار به ۶۵ درصد میرسد که این ارقام نشان دهنده اهمیت فعالیت این بنگاههای اقتصادی است، اما این آمار در ایران به زیر ۱۷ درصد میرسد که همین نقطه، تفاوت ما با کشورهایی که اقتصاد پویایی دارند را نشان میدهد و از طرفی رهبر انقلاب علیرغم اینکه چندین سال است تاکید بر حمایت از تولید داخلی و صادرات آن دارند، اما تا امروز توجه چندانی به این بخش نشده است.
رییس اتحادیه چاپخانهداران تهران افزود: در ایران اگر شخصی قصد راه اندازی کسب و کاری داشته باشد و پس از تولید بهدنبال صادرات کالای تولیدی باشد، موانعی بسیار سخت بر سر راه خود دارد که این موانع عبارتند از مالیاتهای سنگین و وامهای بانکی با سودهای کلان که با وجود این شرایط حتماً یک تولید کننده داخلی شکست خواهد خورد و دولت هیچگونه حمایتی از صادارات کالاهای داخلی نمیکند و فقط با کارهای نسنجیده باعث شکست چابخانهداران و تولیدکنندگان داخلی میشود.
وی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین معضلات تولیدکنندگان داخلی، تعیین دستمزد کارگر توسط دولت و براساس نرخ تورم است، گفت: در کشور چین دستمزد کارگر براساس عرضه و تقاضا تعیین میشود، اما ایران که یک کشور اسلامی است بیشتر از قوانین کمونیستی پیروی میکند و بدون توجه به درآمد تولیدکننده داخلی، حقوق کارگران را افزایش میدهد. از زمان شروع سال ۱۴۰۰ و طبق بازدیدهای میدانی که انجام شده است این افزایش حقوق کارگران بهجای رونق کسب و کار، باعث تعدیل نیرو و ورشکست شدن تولیدکنندگان داخلی شده است.
ابوالحسنی تشریح کرد: اقتصاد ایران و صادرات ما تا زمانی که توسط دولت بهطور مستقیم اداره شود سرپا نخواهد شد و دولت بهجای دخالت در اقتصاد باید به وظیفه اصلی خود، یعنی نظارت عمل کند و کار را بهدست فعالان هر حوزه بسپارد تا به فعالیتشان با توجه به دغدغههای خود ادامه دهند. دولت، چون از نیاز و دغدغه تولیدکنندگان بیاطلاع است قوانینی وضع میکند که بیشتر بهجای کمک، مانعی بر سر راه تولیدکنندگان بهوجود میآورد. بهطور مثال یکی از جدیدترین قوانینی که دولت برای صنف چاپخانهداران وضع کرده است محدودیت در واردات ماشین آلات چاپ است که در دنیا فقط چند کشور توانایی تولید این ماشین آلات را دارند و بقیه کشورها از جمله آمریکا وارد کننده این دستگاهها هستند، لذا ما بهجای تلاش برای تولید این ماشین آلات بیشتر باید بر روی صادرات کالاهای داخلی تمرکز کنیم و این یکی از موانعی است که دولت در بخشنامهای به صنف چاپخانه ابلاغ کرده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در سال گذشته ما با بحران کمبود کاغذ روبرو بودیم و امسال این مشکل با دخالت دولت به یک معضل تبدیل شد. در سالهای گذشته تجار از چین یا سایر کشورها کاغذ را وارد میکردند و ناشرین یارانهای برای دریافت کاغذ داشتند که دولت برای اینکه این تسهیلات را پرداخت نکند خود به ماجرای واردات کاغذ بهطور مستقیم ورود کرد و واردات کاغذ را بهطور انحصاری در دست گرفت که نتیجه این اقدام، کمبود کاغذ در بازار و افزایش قیمت دو برابری در سال گذشته و امسال شد. ویروس کرونا آسیب چندانی بر صنف ما وارد نکرده است، زیرا ما جزء مشاغل دسته اول بودیم و محدودیتی برای صنف ما وجود ندارد، اما عامل تعدیل نیرو در این صنف، افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۰ و تصمیمهای نسجیده دولت و مسئولان است که ضربه سنگینی به صنف چابخانهداران وارد کرده، اما با توجه به مسیر کشور و اتفاقاتی که اخیراً صورت گرفته است، بنده آینده این صنف را روشن میبینم.