نشان تجارت - طبق قانون مبلغ مستمری که سازمان تامین اجتماعی آنرا به صورت ماهانه به بیمه شدگان بازنشستگان پرداخت می‌کند نمی‌تواند از حداقل مزد شورای عالی کار کمتر و نباید از هفت برابر این مقدار بیشتر باشد.
صحبت‌های اخیر مصطفی سالاری مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی حاکی از آن است که با اجرای دو فاز متناسب سازی مستمری‌های بازنشستگی در این سازمان برای سال ۱۴۰۰ مبلغ حداقل مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی کمتر از ۴.۲ میلیون تومان نخواهد بود که به خودی خود عددی به مراتب بزرگتر از حداقل مزد ۲.۶۵ میلیون تومانی است که شورای عالی کار آنرا به عنوان حداقل مزد ماهانه سال ۱۴۰۰ تعیین کرده است.
اما در خصوص مستمریبگیران حداکثری بگیر که سقف دریافتی‌ها در مقررات تامین اجتماعی هفت برابر حداقل مزد کارگران شاغل تعیین شده است؛ باید گفت که با درنظر داشتن حداقل مزد ۲.۶۵ میلیون تومانی کارگران مستمری این گروه از بازنشستگان مبلغی کمتر از ۱۹ میلیون تومان خواهد بود.
در جامعه ۳.۵ میلیون نفری بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی مستمری بگیران حداکثری همیشه از نظر جمعیتی بعد از بازنشستگان حداقل بگیر و سایر سطوح در مرتبه آخر هستند و یک اقلیت محدود به حساب می‌آیند. ماندگاری در اقلیت ماندن این گروه از بازنشستگان دو دلیل عمده دارد یکی آنکه اکثر بیمه پردازان تا پیش از بازنشستگی از نظر درآمدی در سطح متوسط به پایین قرار دارند و بدیهی است که نمی‌توانند در زمان اشتغال به صورت مستمر بیشترین حق بیمه را به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کنند.
دلیل دومی هم که باعث کم شمار باقیماندن این گروه از بازنشستگان می‌شود؛ اتفاقی است که از دومین سال صدور حکم بازنشستگی در جریان حساب و کتاب‌های تعیین مستمری‌های جماعت حداکثر بگیر قدیمی اتفاق می‌افتد.
بیشتر بخوانید: اجرای قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان از ۱ فروردین۱۴۰۰
به بیان ساده‌تر سازمان تامین اجتماعی حداکثر مستمری (بخوانید هفت برابر حداقل مزد) را تنها برای مدت ۱۲ ماه (یک سال مالی) به بازنشستگان واجد شرایط پرداخت می‌کند و از سال دوم به بعد محاسبه مستمری‌های بازنشستگی به استناد ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی صورت می‌گیرد.
نتیجه منطقی اینکه اگر سازمان تامین اجتماعی حکم بازنشستگی بیمه شده‌ای را در اسفند ماه سال ۹۹ صادر کند و کارشناسان این سازمان برای او سقف مستمری را تعیین کنند آنگاه این بازنشسته تنها طی سال مالی ۱۴۰۰ حداکثر مستمری یعنی همان ۱۹ میلیون تومانی است را از سازمان تامین اجتماعی دریافت خواهد کرد، ولی مبلغ این مستمری از ابتدای ۱۴۰۱ دیگر معادل هفت برابر حداقل مزد جدید نخواهد بود و افزایش مستمری این گروه از مستمریبگیران براساس شرایط تعیین شده در ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی سال به سال تعیین خواهد شد.
عباس خندان، کارشناس تامین اجتماعی در این باره می‌گوید: همانقدر که ماه ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی تکلیف حداقل مستمری ماهانه را تعیین کرده است در ماده ۹۶ تامین اجتماعی هم به تعیین مستمری بازنشستگان سایر سطوح اختصاص دارد که بخشی از آن‌ها حداکثری بگیران سال‌های گذشته هستند.
وی ادامه می‌دهد: تکلیف قانونی سازمان تامین اجتماعی در قبال مستمریبگیران حداکثر بیشتر از یک سال مالی که شروع آن اول فرودین و خاتمه آن آخر اسفند است نخواهد بود؛ هر بیمه شده‌ای که در این فاصله زمانی حکم بازنشستگی خود را با سقف مستمری دریافت کند تا انتهای سال مالی حداکثر مستمری را دریافت خواهد کرد و از ابتدای سال بعد مستمری او براساس نرخ تعدیل مبنایش در ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی تعیین شده افزایش می‌یابد؛ منظور از نرخ تعدیل همان تصمیمی است که در هیات دولت در خصوص افزایش سالانه مستمری‌ها متناسب با هزینه‌های زندگی بیمه شدگان بازنشسته، از کارافتادگی و بازمانده صورت می‌گیرد.
شرایط قانونی که باعث غیرماندگاری جمعیت محدود بازنشستگان حداکثر بگیر شده است یک کارکرد دیگر هم دارد و آن افزوده شدن تدریجی جمعیت مستمریبگران سطوح میانی به پایین است و برای همین است که در ابتدای هر سال تعیین مستمری سایر سطوح به مراتب بیش از مشخص شدن افزایش سقف و کف مستمری‌ها اهمیت دارد؛ هرچه باشد در کنار اکثریت بازنشستگان حداقلی و میانی بگیر به مرور درآمد حداکثری بگیران سال‌های گذشته هم تا حد رسیدن به سطوح میانی کاسته شده و همین کافی است که وقتی مدیران دولتی سازمان تامین اجتماعی از افزایش حداقل مستمری صحبت می‌کنند بخش قابل توجهی از بازنشستگان این سازمان تمایل به دانستن وضعیت میانه بگیران یا همان سایر سطوحی‌ها دارند.
