نشان تجارت - محدود کردن پهنای باند اینترنت برای شبکههای اجتماعی خارجی، لقمه جدیدی است که گویا مجلس اصولگرای یازدهم قصد گرفتنش را برای کاربران اینترنت در ایران دارد؛ به باور مجتبی رضاخواه نماینده مجلس در غیاب اینترنت ملی، ضرورت حمایت از پیام رسانهای بومی ایجاب میکند تا چنین اقدامی صورت بگیرد.
این باور به ویژه برای صاحبان کسب و کارهای اینترنتی در ایران نگران کننده است؛ رضا الفت نسب، عضو هیئت مدیره اتحادیه و انجمن صنفی کسب و کارهای مجازی در باره این نگرانی میگوید: اول آنکه هنوز تعریف مشخصی از شبکه ملی اطلاعات یا همان اینترنت ملی در دست نیست؛ هر جریان که به فراخور موقعیت زمانی در مصدر تصمیم گیری امور جامعه قرار دارد، از این مسئله تعریف خاص خود را دارد.
وی ادامه میدهد: واقعیت این است که در حال حاضر شبکه اینترنت مانند انشعاب آب، برق، گاز و تلفن یک ضروت محسوب میشود که بدون آنها امور زندگی روزمره دشوار خواهد شد؛ درست است که پلتفرمهایی مانند تلگرام، واتس آپ و ایسنتاگرام در ایران حضور ندارند، اما امکانات آنها بستری بوده اند که کسب و کارهای اینترنتی برای روی آن سوار شده اند.
عضو هیئت مدیره اتحادیه و انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی میافزاید: صاحبان کسب و کار هوادار این پلتفرمها نیستند و بعضا به دلیل رفتارهای تقابل گرایانه آنها با ایران متحمل هزینه و زیانهای سنگینی شده اند، اما محدود کردن پهنای باند اینترنت برای دسترسی کاربران ایرانی به این پلتفرمها کمکی به حل قضیه نمیکند.
به باور الفت نسب جای شبکههای اجتماعی، موتورهای جستجوگر و پلتفرمهای ایرانی به شدت خالی است و متخصصان و سرمایه گذاران ایرانی این قابلیت را دارند تا آهسته آهسته وارد این حوزه بشوند و با نشان دادن خود به کاربران ایرانی اعتمادشان را جلب کنند، اما اینکه مسئولان مربوطه بخواهند از طریق مداخلاتی مثل محدود کردن پهنای باند اینترنت زمینه حضور ایرانیها را در این عرصه فراهم کنند کمکی به حل مسئله نخواهد کرد.
وی با بیان اینکه ضرورت مسائل امنیتی ایجاب میکند که در مواقعی پهنای باند اینترنت برای مدت کوتاهی قطع شود، افزود: بیراه نیست بپرسیم چرا آن زمان که پلتفرمهای اینستاگرام و ... هر روز در میان شمار بیشتری از کاربران اینترنت ایرانی مورد استفاده قرار میگرفت از متولیان امر کسی متوجه رابطه تنگاتنگ مسائل فرهنگی و امنیت نشد، حداقل این همه کسب و کار در بستر چنین پلتفرمهایی شکل نمیگرفت. در شرایط فعلی اخلال در اینترنت به معنی تهدید سرمایه گذاریهای صورت گرفته در بستر اینترنت است، اتفاقی که میتواند امرار معاش خیلی از شهروندان را دچار مشکل کند.
به باور این فعال کسب و کارهای اینترنتی، برخورداری از حق کسب و کار و امرار معاش یک حق شهروندی است که طبق قانون اساسی دولت و حاکمیت ملزم به فراهم کردن آن برای عموم شهروندان هستند. صاحبان کسب و کارهای اینترنتی هم به تاسی از این حق در این حوزه سرمایه گذاری کردهاند و بخش قابل توجهی از اشتغال موجود در این حوزه وجود دارد؛ مداخله نادرست در این حوزه میتواند به نارضایتی اقتصادی و در نهایت بروز یک چالش در جامعه تبدیل شود.
الفت نسب میگوید: دغدغههای متولیان جامعه برای حفظ امنیت کشور در جای خود قابل قبول است، اما ایجاد پیامرسانها و شبکههای اجتماعی ایرانی و ترویج آن در میان مردم فرآیندی زمانبر است؛ باید وقت گذاشت و به سرمایه گذاران واقعی بخشی خصوصی فرصت داد تا به مرور فعالیت خود را توسعه دهند؛ اینگونه کاربران داخلی اینترنت فرصت خواهند داشت تا در کنار پلتفرمهای خارجی از پلتفرمهای ایرانی نیز استفاده کنند و به تدریج جذب آنها شوند.
عضو هیئت مدیره اتحادیه و انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی یادآور شد: شبکههای اجتماعی و فضای مجازی نیاز به نظارت و پالایش دارند، اما نمیتوان به صورت بخشنامهای و دستوری همه شهروندان را مجاب کرد که برای ایجاد یک کانال، گروه ارتباطی یا انتشار محتوای متنی و تصویری از مراجعی مثل وزارت ارشاد یا صدا و سیما مجوز بگیرند؛ به همین طریق نمیتوان توقع داشت که صاحبان کسب و کارها و مردم عادی به سمت استفاده از پلتفرمهای ایرانی بیایند.
وی تصریح میکند: برای همه راحت است که در یک پلتفرم برای ایجاد یک حساب کاربری ثبت نام کنند، اما صاحبان کسب و کارهای اینترنتی که برایشان دیده شدن و جذب ترافیک مهم است باید در استفاده از نمونههای ایرانی شبکههای پیامرسان توجیه شوند. مردم عادی هم به همین طریق میخواهند که زودتر مشکلشان حل بشود و برای همین است هر چیزی را گوگول میکنند؛ این رفتارهای دستوری با هر نیت خیری که باشد باعث رویگردانی کاربران از محصولات ایرانی خواهد شد.
الفت نسب در خاتمه یادآور میشود: مداخله دولت و مجلس در بستر اینترنت میتواند یادآور نگاهی باشد که با آن در دهههای گذشته صنعت خودروسازی ایران برنامه ریزی و اداره شد و باعث وضعیت امروز بازار خودروی ایران شده است. وجود پلتفرمهای بومی در اینترنت یک ضرورت است، اما این پلتفرمها یکشبه خلق نمیشوند؛ باید به بخش خصوصی واقعی امکان داد که به مرور وارد این عرصه شود.