ریشه بازی نابرابر بین بورس و دلار چیست؟
نشان تجارت - یک سیاست اشتباه نه تنها رونق را از بورس ربوده و مانع از هدایت سرمایه به بخش مولد شده است، بلکه با افزایش نرخ ارز، طلا و بهره بستر را به جای تولید برای سفته‌بازی فراهم کرده است.
در شرایطی که بورس تهران در تقلا برای رونق و رشد بیشتر است، بازار ارز و طلا طی یک هفته گذشته با کوچک‌ترین محرک‌هایی بیش از ۵ درصد افزایش را تجربه کرده‌اند.
ریشه اصلی این بازی نابرابر در ادامه یک سیاست اشتباه در حوزه ارز است. نظام ارزی چندنرخی با ایجاد فضایی رانتی آسیب‌های چندجانبه‌ای به اقتصاد کشور وارد کرده است. اول آنکه جریان سرمایه را منحرف کرده و از تولید واقعی به سوی صف‌نشینی برای دریافت رانت ارزی برده است.
دومین مسأله ناتوانی در مهار تورم به عنوان «هدف ظاهری» این سیاست است، ولو اینکه به دلیل تشدید کسری بودجه دولت اثر معکوس نیز گذاشته و نتیجه آن رسیدن تورم ماهانه به بیش از ۵ درصد در مهر بوده است. از نگاه سرمایه‌گذاری نیز یک بازی باخت-باخت بین ارز و سهام ایجاد کرده است.
بیشتر بخوانید: بورس در مرز حساس ۳ میلیون واحد
به عبارت دقیق‌تر، شکاف ارزی باعث شده شرکت‌های بورسی که با ارز دستوری درآمد‌های خود را شناسایی می‌کنند، نتوانند به رشد سودآوری و افزایش ارزآوری برسند.
چهارمین اثر نیز در خود بازار ارز و طلا مشاهده می‌شود؛ وقتی مهم‌ترین مهمات کشور در شرایط «جنگ اقتصادی» یعنی ارز با قیمت‌هایی خیلی پایین‌تر از واقعیت به برخی گروه‌های خاص داده می‌شود، طبیعی است که فشار نقدینگی بر بازار غیررسمی می‌آید و نرخ دلار و سکه افزایشی می‌شود.
پنجمین آسیب نیز در نرخ‌های بهره بسیار بالا دیده می‌شود؛ یعنی جایی که منابع دولت صرف شکاف ارزی می‌شود و بانک‌ها با کمبود منابع نقد مواجه می‌شوند و با افزایش تقاضای پول، نرخ‌های بهره را بالا می‌برند. به بیان ساده، یک سیاست اشتباه نه تنها رونق را از بورس ربوده و مانع از هدایت سرمایه به بخش مولد شده است، بلکه با افزایش نرخ ارز، طلا و بهره بستر را به جای تولید برای سفته‌بازی فراهم کرده است.
