زنی در کتابخانه؛ بازی ظریف خیال و واقعیت در رمانی معمایی
نشان تجارت - رمان «زنی در کتابخانه» اثر نویسنده‌ی استرالیایی سولاری جِنتیل، از تازه‌ترین آثار معمایی منتشرشده در ایران است که با ترجمه‌ی بهناز ورشوی و در ۳۶۴ صفحه توسط نشر روزبهان به چاپ رسیده است. این اثر با تلفیق فضای معمایی کلاسیک و درون‌مایه‌های روان‌شناختی مدرن، تجربه‌ای تازه و متفاوت از رمان جنایی را پیش روی خواننده می‌گذارد.
ماجرا در کتابخانه‌ی عمومی بوستون آغاز می‌شود؛ جایی که چهار غریبه در سکوتی مطلق غرق در مطالعه‌اند، تا آن‌که صدای جیغی ناگهانی آرامش را می‌شکند. اندکی بعد روشن می‌شود که زنی در همان نزدیکی به قتل رسیده است. از این لحظه، فضا از آرامش و نظم کتابخانه‌ای به جهانی از شک، سوء‌ظن و اضطراب بدل می‌شود.
راوی که خود نویسنده‌ای جوان است، از این حادثه الهام می‌گیرد تا داستانی بنویسد؛ اما به‌تدریج، مرز میان واقعیت و داستانی که او در حال نوشتن است، در هم می‌ریزد و خواننده درمی‌یابد که خودِ راوی نیز درگیر معمایی بزرگ‌تر از آن است که در ابتدا می‌پنداشت.
جنتیل در این رمان از شگرد «روایت در روایت» بهره می‌برد؛ ساختاری که در آن داستان اصلی در دل متنی دیگر شکل می‌گیرد و خواننده را وامی‌دارد تا مدام به صداقت راوی و «واقعی بودن» رویداد‌ها شک کند. نویسنده با مهارت، بازی ظریف خیال و واقعیت را پیش می‌برد و در خلال آن، پرسش‌هایی بنیادین درباره‌ی حقیقت، دروغ و قدرت تخیل در ذهن انسان مطرح می‌سازد.
زبان اثر ساده، روان و در عین حال پرکشش است. جنتیل بدون اتکا بر خشونت یا صحنه‌های هیجان‌زده، از خلال توصیف فضا‌های درونی و روابط میان شخصیت‌ها، تنشی آرام، اما عمیق می‌سازد. تمرکز او نه بر کشف قاتل، بلکه بر کاوش در ذهن و انگیزه‌های انسانی است؛ جایی که رازها، ترس‌ها و خیال‌ها به هم می‌پیوندند.
«زنی در کتابخانه» برای خوانندگانی که به رمان‌های معمایی فکری، ساختار‌های غیرخطی و بازی‌های ذهنی با مرز واقعیت و خیال علاقه دارند، اثری خواندنی و تأمل‌برانگیز است؛ کتابی که نشان می‌دهد حتی در سکوت یک کتابخانه، می‌توان به پیچیده‌ترین راز‌های انسانی دست یافت.
