خودروهای هیبریدی قربانی تازه واردات
نشان تجارت - تعرفه بالای خودروهای هیبریدی در کنار نبود زیرساخت‌های لازم برای این خودرو‌ها در کشور سبب شده تا سیاست‌های کاهش آلایندگی دولت چندان تاثیرگذار نباشد
سرانجام پس از ماه‌ها کشمکش بر سر تعرفه خودروهای وارداتی، مجلس با مدل پیشنهادی دولت یعنی تعرفه پلکانی موافقت و از موضع خود عقب‌نشینی کرد، اما با نگاهی به اعداد و ارقام مصوبه هیات‌وزیران درباره حقوق ورودی انواع خودروهای سواری، نکته‌ای که خودنمایی می‌کند، فاصله اندک میان تعیین تعرفه ۲۰درصدی خودروهای بنزینی تا حجم ۱۵۰۰ سی‌سی و تعرفه ۱۵درصدی برای خودروهای هیبریدی است که موجب افزایش نگرانی از بابت بی اقبالی به این خودرو‌ها شده‌است.
هرچند سیاستگذار در تعیین تعرفه گوشه چشمی به تعادل بخشی به بازار و حمایت از حقوق مصرف کنندگان و جلوگیری از افزایش بی ضابطه قیمت خودرو داشته و بنابراین آن را به‌صورت پلکانی و متناسب با حجم موتور در نظر گرفته، اما به‌نظر می‌رسد انگیزه ورود خودروهای هیبریدی با توجه به تعرفه‌ای که برای آنها تعیین‌شده، از نظر دور مانده‌است.
تعرفه بالا برای واردات خودروهای هیبریدی را می‌توان یکی از موانع اصلی توسعه ناوگان حمل ونقل کم مصرف و پاک در ایران در نظر گرفت.
از منظر اقتصادی، تعرفه واردات ابزاری برای حمایت از تولید داخل و تنظیم تراز بازرگانی است، اما زمانی‌که برای کالا‌هایی که آثار مطلوبی در جامعه برجای می‌گذارند، برای نمونه منجر به کاهش آلودگی هوا و صرفه جویی انرژی می‌شوند، تعرفه بالا یا سنگین مشابه خودروهای بنزینی در نظر گرفته می‌شود، این امر نه تنها به تنظیم و تعادل بخشی به بازار کمک نمی‌کند، بلکه رفاه اجتماعی را نیز تضمین نخواهد کرد.
بیشتر بخوانید: تعرفه خودروهای وارداتی پلکانی شد؛ پایان ابهام شش‌ماهه
به بیانی دیگر، در شرایط فعلی که تعرفه خودروهای هیبریدی هم سطح با خودروهای بنزینی با حجم موتور تا ۱۵۰۰ سی سی تعیین شده‌است، در واقع مزیت نسبی فناوری پاک از بین می‌رود. نکته بعدی اینکه از آنجاکه خودروهای هیبریدی به دلیل فناوری پیچیده‌تر و قطعات گران تر، قیمت پایه بالاتری دارند، تعیین تعرفه سنگین توسط سیاستگذار موجب می‌شود قیمت نهایی آنها برای مصرف کننده بالاتر از خودروهای بنزینی تمام شود که همین موضوع نیز بر کنار گذاشته‌شدن آنها از سبد خرید با توجه به کاهش قابل‌توجه قدرت خرید گروه‌های مختلف مردم، مهر تایید می‌زند.
نتیجه چنین سیاستی کاهش انگیزه واردکنندگان و مصرف کنندگان در انتخاب خودروهای پاک است؛ یعنی مکانیسم انگیزشی دولت برای بهبود کیفیت هوا و مدیریت مصرف سوخت تضعیف می‌شود.
در شرایطی که شهر‌هایی مانند تهران با بحران مزمن آلودگی هوا و الگوی مصرف بالای سوخت‌های فسیلی مواجهند، به‌نظر می‌رسید دولت در تعیین تعرفه خودروهای هیبریدی باید ارقام کمتری را در فهرست خود جای می‌داد.
افزون بر بی توجهی سیاستگذار به تعرفه خودروهای هیبریدی، زیرساخت‌های لازم برای این خودرو‌ها از جمله جایگاه مناسب برای شارژ یا عرضه باتری‌های مناسب در کشور فراهم نیست که این خود به بی اقبالی به این خودرو‌ها دامن می‌زند؛ بنابراین در شرایطی دولت بر طبل سیاست‌هایی همسو با کاهش آلایندگی مانند الزام خودروسازان و واردکنندگان به عرضه خودروهای یورو۶ یا تصویب آیین نامه ارتقای کیفی خودرو در راستای نگرانی‌های زیست‌محیطی می‌کوبد که در عمل برنامه مشخصی برای تشویق مصرف کننده برای ورود خودرو‌هایی با آلایندگی کم‌تر به سطح خیابان‌ها و بزرگراه‌هایی که با انواع خودروهای بنزینی دودزا اشغال شده‌اند، ندارد.
