نشان تجارت - بابک صدرایی، کارشناس بازار خودرو در مصاحبهای بیان کرد: جامعه الان فضای امیدوارانه ای برای خرید خودرو یا سرمایه گذاری در خودرو ندارد و عملا خودرو از یک حالت سرمایه ای در حال خروج است.
در فضای نااطمینانی سیاسی و اقتصادی حاکم بر کشور، سرمایه گذاران خرد به دنبال بازاری امن برای سرمایه گذاری مطمئن میگردند، آیا بازار خودرو بازاری امن برای سرمایه گذاری است؟
این کارشناس بازار خودرو میگوید: «با ممنوع کردن واردات خودرو، کسب و کار رانت خوارها و دلالها را تقویت میکنیم که از این بازار نهایت سوءاستفاده را میتوانند ببرند. در سالهای ۹۷ تا ۱۴۰۰ که واردات خودرو ممنوع بود قیمت خودرو ثانیهای افزایش مییافت و سوءاستفادههای زیادی میشد.»
«مردم الان تحلیل و نگاه امیدوارانه برای خرید خودرو یا سرمایه گذاری در بازار خودرو ندارد و عملا خودرو از یک حالت سرمایهای در حال خروج است..»
آقای صدرایی! حدود ۲ ماه و نیم از جنگ ایران و اسرائیل میگذرد. به عقیده جنابعالی بازار خودرو از آن التهابات روزهای جنگ و بعد از جنگ فاصله گرفته است؟
روزهایی که جنگ اتفاق افتاد و تا مدتی بعد از پایان جنگ، رکود شدیدی بر بازار خودرو حاکم بود، اما کم کم تأثیرات جنگ کمتر شد و بازار مقداری به حرکت درآمد البته نه چندان قابل توجه و محسوس، بلکه از آن رکود سنگین در حال خروج بود. اما ناگهان بحث مکانیسم ماشه مطرح شد و مجددا بازار را وارد فضای رکودی کرد.
در مجموع می توان گفت این فضای ملتهب و پیش بینی هایی که درباره آینده می شود تا حدودی بازار خودرو را در رکود فرو برده است.
جنگ که متوقف شد، قیمت دلار بر روی کانال ۸۴ یا ۸۵ هزار تومان قرار داشت، اما الان دلار در کانال ۱۰۰ هزار تومان است و چیزی حدود ۲۰ درصد رشد کرده است. اما رشد خودروهای وارداتی حتی از این مقدار هم کمتر شده و متوقف است.
این فضا نشان میدهد که مردم الان تحلیل و نگاه امیدوارانه برای خرید خودرو یا سرمایه گذاری در بازار خودرو ندارد و عملا خودرو از یک حالت سرمایهای در حال خروج است.
در این فضا کدام گروهها اقدام به خرید خودرو میکنند؟
بازار خودرو بعد از جنگ بیشتر در حالت رکود قرار دارد، به همین دلیل کسانی که بیم دارند و این سوال برایشان مطرح میشود که «نکند در آینده نتوانم ماشین بخرم یا ماشین گران میشود»، در واقع مصرف کنندگان حقیقی هستند که از بیم و ترس، آن هم اگر پول داشته باشند این ریسکها را میپذیرند که پولشان را بیاورند در بازار خودرو و خریدار باشند.
اشاره کردید که خودرو درحال خارج شدن از لیست کالای مناسب سرمایه گذاری است، از نگاه شما الان بهترین بازار برای سرمایه گذاری خرد کدام بازار است؟
قبل از این، مسکن بازار جذابی برای سرمایه گذاری بود، اما الان تمایل شاید به سمت طلا و دلار آمده باشد؛ چون بازارها خودشان را پیدا میکنند.
اما خودرو دیگر از آن حالتی که یک کالای سرمایهای و کالایی بود که میگفتند روزی روزگاری میتوان به عنوان سرمایه گذاری روی آن حساب کرد، خارج شده است.
در شروع سال دلار روی قیمت ۵۲ تا ۵۳ هزار تومان بود، اما پایان سال دوبرابر شد و به ۱۰۵ هزار تومان رسید. اما برای نخستین بار، قیمت خودرو ثابت مانده بود یعنی سیگنال میداد، این سقف قیمت خودرو است. جامعه، چون از نظر اقتصادی کوچکتر و شرایط اقتصادی سختتر میشود، منِ عضو جامعه ایران توان این را ندارم که ۲۰۷ یک میلیارد تومانی را بخرم ۲ میلیارد تومان.
از سوی دیگر، واردات خودرو یک مقدار بیشتر شد و تنوع خودروهای مونتاژی افزایش یافت. همه اینها دست به دست هم داد و باعث شد به من این پیام را بدهد کششی در بازار نیست و این امکان وجود ندارد خودرو بخواهد با این قیمتها به بازار عرضه شود.
اگر مکانیسم ماشه هم فعال شد، واردات خودرو ممنوع نشود زیرا...
اگر مکانیسم ماشه فعال شود، میتواند تاثیری بر واردات بازار خودرو داشته باشد؟
اشتباهی که دولت سال ۹۷ کرد این بود وقتی مسئله برجام پیش آمد، دولت هم واردات خودرو را ممنوع و تحریم کرد. این اتفاق از نظر روانی باعث میشود قیمتها جهش پیدا کند. در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، واردات را ممنوع نکنیم حتی اگر نتوانیم خودرویی وارد کنیم، مثل امسال که هنوز واردکنندگان ارزی نگرفتهاند و ثبت سفارشهای پارسال در حال انجام است، حتی اگر شده با تیراژ خیلی کمتر خودرو وارد شود، بهتر از ممنوع کردن واردات است.
ممنوع کردن واردات خودرو، کسب و کار رانت خوارها و دلالها را تقویت میکند
با همین ممنوع کردن واردات، کسب و کار رانت خوارها و دلالها را تقویت میکنیم که از این بازار نهایت سوءاستفاده را میتوانند ببرند. در سالهای ۹۷ تا ۱۴۰۰ که واردات خودرو ممنوع بود قیمت خودرو ثانیهای افزایش مییافت و سوءاستفادههای زیادی میشد.
با توجه به اینکه خودرو به تیراژ مناسبی در بازار رسیده است حتی اگر مکانیسم ماشه فعال شود، در صورت مدیریت روانی بازار توسط دولت و رعایت این نکته که از قبل تقاضا را پیش بینی کنیم، حداقل بین ۶ ماه تا یک سال از انفجار قیمتی در بازار خودرو جلوگیری میکنیم که به نفع مصرف کننده است.
الان خودروهای وارداتی، تیراژ خوبی در بازار دارند، اما بیشتر اینها مشکل عرضه دارند، یک عده این خودروها را به اصطلاح خواباندهاند به امید اینکه سود زیادی کسب کنند.
اما به نظر من این سیاست جواب نمیدهد، چون خودرو سود اصلی را کرده است. بر این باورم دیگر اینطور نیست که خودروی سه میلیاردی را هر چقدر هم ارز رشد کند، در عرض یک سال بتوانیم با قیمت ۶ میلیارد تومان بفروشیم.
برای همین اگر مقداری شرایط عرضه خودرو کمتر شود، حتی با وجود فعال شدن احتمالی مکانیسم ماشه، خودروهایی که دپو شدند، اگر یک مقدار اندک افزایش قیمت هم داشته باشند دیگر جایی برای رشد بیش از این ندارند که دو یا سه برابر شوند؛ بنابراین این خودروها هم جا دارد آرام آرام به بازار عرضه شوند تا کنترل بهتری صورت گیرد.
سرمایه گذاران خرد با توجه به شرایط بلاتکلیفی و نااطمینانی اقتصادی و سیاسی دائما درحال شیفت کردن از یک بازار به بازار دیگر هستند، با توجه به اظهارات شما بازار خودرو میتواند مقصد سرمایه گذاری باشد یا...
یک سری محصولات هستند که همیشه دارای حاشیه سودند، آنقدر تقاضا دارند که در بازار شناسایی میشوند و سرمایه گذاران به سمت این بازار میروند؛ مثلا ۲۰۷ یا تیگو ۷ ماشینهایی هستند که همیشه در بازار طرفدار خاص خود را دارند. خودروهای وارداتی و مونتاژی طرفدار زیاد دارند و این کشش را دارند که سرمایه گذاران خرد هم سود معقولی ببرند.
اما دیگر مثل سابق نیست که بتوانیم سود چندبرابر داشته باشیم و من این فضا را دور از ذهن میبینم.
منبع: اقتصاد نیوز