راه‌آهن، بندر و فرودگاه؛ سه ضلع توسعه لجستیکی در انزلی/ قطار گردشگری در راه است؛ تجربه‌ای جدید در سفر به شمال

نشان تجارت - مصطفی طاعتی مقدم، رییس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی در نشست هم اندیشی با سردبیران، دبیران و مدیران رسانه‌های کشور نخستین برنامه عملیاتی خود را اتخاذ تصمیمات و طرح‌های برجای مانده از گذشته عنوان کرد، که به دلیل عدم ثبات مدیریتی در فرآیند‌های کاری و طرح‌های توسعه‌ای منطقه گره‌هایی ایجاد نموده، و اظهار داشت: گره‌های فراوانی در کار‌ها وجود داشته و تصمیمات نگرفته بسیاری در کار‌ها وجود دارد، در نتیجه برنامه خطی نخست بنده بازکردن این گره‌ها است، و مصداق آن را می‌توان در طرح‌های زیرساختی-سرمایه گذاری ناتمام و پرونده‌های حقوقی مشاهده کرد.

طاعتی مقدم با تصریح براینکه همزمان باید وارد مرحله توسعه و تکمیل مولفه‌های مختلف لجستیکی و زیرساخت‌های حمل و نقلی به عنوان یک مزیت رقابتی منطقه آزاد انزلی شد، اضافه کرد: تکمیل و توسعه حمل و نقل ترکیبی، ریلی، هوایی، دریایی در بستر کریدور‌های بین المللی با همکاری شرکت‌های داخلی و بین المللی از دیگر برنامه‌های سازمان جهت بهره برداری حداکثری از مهمترین مزیت‌های این منطقه در دیپلماسی اقتصادی و ترانزیتی منطقه آزاد انزلی است.

جابجایی ۷ مدیرعامل و سرپرست در منطقه آزاد انزلی تنها در ۳ سال اخیر

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی در ارتباط با اهمیت ثبات مدیریتی، با اشاره به اینکه طی سه سال گذشته منطقه شاهد هفت مدیرعامل و سرپرست بوده، افزود: علی رغم اینکه بدنه مدیریت میانی و کارشناسی سازمان ثابت بوده، اما به دلیل تغییرات مدیریت عالی، طرح‌های زیادی نیمه کاره بوده و نیازمند تصمیم گیری جهت اجرا می‌باشد.

وی یکی از خروجی‌های عدم ثبات مدیریتی را در جذب منابع درآمدی کالای تجاری عنوان نمود و گفت: این مسئله باعث عدم اعتماد مشتری‌های خود شده و به طور مثال در طول ده ماه گذشته، از ۳۵۰ میلیون دلار سهمیه، ۱۸۰ میلیون جذب شده و این مهم زمینه کاهش درآمد‌های سازمان شد که با پیگیری‌های به عمل آمده طی یکی دو ماه اخیر و تا پایان سال بخش عمده جذب می‌شود.

وی با بیان اینکه بنای مدیریتی بنده ثبات مدیریتی حتی بیش از دوران مدیریت شش ساله دکتر مسرور است، اضافه کرد: این عدم ثبات مدیریتی نه تنها در منطقه آزاد انزلی بلکه در بیشتر مناطق نیز رخ داده است.

طاعتی مقدم با ارائه تحلیلی از مشکلات ناترازی آب دریای کاسپین برای بنادر این دریا، افزود: با توجه به مشکلات ناشی از کسری تراز آب دریای کاسپین، این مجتمع آخرین بندری است که دچار مشکل خواهد شد و آب خور مناسب آن زمینه تخلیه و بارگیری کالا را فرآهم می‌کند.

وی با تشریح امکانات، و برنامه‌های سازمان متبوع خود در مجتمع بندری کاسپین، ظرفیت نهایی تخلیه و بارگیری بیست و دو پست اسکله آن را یازده میلیون تن در سال بیان کرد و به بیان تحلیلی در خصوص کریدور‌های بین المللی پرداخته و افزود: در کریدور چین-قزاقستان-ایران، براساس توافقات صورت گرفته با دولت چین، تخفیفاتی در ارتباط با کالا‌های ترانزیتی در این مسیر ریلی اعمال شد، متأسفانه ظرف یکی دو سال گذشته تخفیفات برداشته شد، و هزینه انتقال کالا افزایش یافت (هر کانتینر ۲۰۰۰ دلار بیشتر شد)، اما جهت رفع این مشکل مذاکرات خوبی از سوی وزارت امور خارجه، دبیرخانه شورایعالی، و شرکت‌های حمل و نقلی جهت کاهش هزینه‌های حمل و نقلی در این مسیر در حال برگزاری است.

وی با اشاره به تلاش همکاران این سازمان و شرکت‌های حمل و نقلی این کریدور مشغول به فعالیت است، تحلیلی در خصوص ظرفیت‌ها و فرصت‌های ترانزیت کالا میان کشور‌های حوزه آسیای میانه و شرق آسیا با آسیای غربی و جنوب خلیج فارس، ارائه داد و افزود: در همین راستا تولیدات پتروشیمی یکی از کشور‌های آسیای میانه به مقاصد غرب آسیا ترانزیت می‌شود که تاکنون بیش از ۳۰ هزار تن ترانزیت شده است.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی سومین و مهمترین مسیر کریدوری عبوری از منطقه متبوع خود را کریدور شمال جنوب عنوان کرد و گفت: این مسیر یک بار دیگر برای کشور‌های ذی نفع آن، دارای اهمیت شده، موضوعی که برآمده از تحریم‌های روسیه و نگاه روس‌ها به توسعه روابط در بستر کشور‌های حوزه خلیج فارس و دریای عمان و همچنین رقابت‌های کریدوری هند جهت ترانزیت سریع‌تر و امن‌تر کالا‌های خود به بازار‌های اروپایی است.

در حال مذاکره با بنادر و شرکت‌های روسی برای ترانزیت کالا‌های این کشور هستیم

طاعتی مقدم با ارائه تحلیلی نسبت به مسیر‌های نقل و انتقال کالا در مسیر‌های ترانزیتی و هزینه‌های مترتب بر آن، اظهار داشت: در حال مذاکره با بنادر و شرکت‌های روسی برای ترانزیت کالا‌های این کشور هستیم، و در مرحله آزمایشی در حال فعال سازی این مسیر میان بنادر ماخاچ کالا و آستراخان و بندر کاسپین جهت حمل بار به بنادر جنوبی کشور و ترانزیت به بازار‌های مقصد آن کشور، قرار داریم.

وی در ارتباط با پهنه‌های صنعتی منطقه متبوع خود چنین توضیح داد: این منطقه دارای دو شهرک صنعتی با دو مدیریت متفاوت است، در شهرک صنعتی اول (حسن رود) براساس مدل مشارکتی با مدیریت شهرک‌های صنعتی در حال خدمات رسانی هستیم و دومین شهرک صنعتی نیز توسط سازمان مدیریت می‌شود و در حال آماده سازی سومین شهرک صنعتی می‌باشیم و در عین حال شهرک‌های صنعتی سفیدرود، ضیابر و خمیران، نیز به بخش صنعتی منطقه آزاد انزلی اضافه شده و در حال رایزنی برای تعمیم مزایا و معافیت‌های قانونی مناطق آزاد به این بخش‌ها هستیم.

مناطق آزاد نه تنها تهدیدی علیه تولید ملی نبوده بلکه فرصتی برای اقتصاد ملی است

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با اشاره به برخی هجمه‌ها علیه مناطق آزاد که منجر به تعمیم قوانین و مقرراتی، چون مالیات بر ارزش افزوده به مناطق آزاد شد، اضافه کرد: رفع مشکلات قانونی در ارتباط با کسب و کار‌های مناطق آزاد و بازگرداندن مزایا و معافیت‌های قانونی توسط دبیرخانه شورایعالی، دولت و نمایندگان مجلس به ویژه کمیسیون اقتصادی در دستور کار قرار گرفته و به این باور رسیدند که مناطق آزاد نه تنها تهدیدی علیه تولید ملی نبوده بلکه فرصتی برای اقتصاد ملی، به خصوص در دوران تحریم محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه تناقضات قانونی موجود علیه مناطق آزاد در حال برطرف شدن است، اضافه کرد: در ارتباط با سرمایه گذاران داخلی، دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد، مشوق‌هایی را برای اعمال ابلاغ کرده، که یکی از آنها تأسیس صندوق تأمین سرمایه، برای طرح‌های سرمایه گذاری است و این مشوق‌ها در حوزه تأمین مالی و اقتصاد دانش بنیان و دیجیتال را شامل می‌شود.

طاعتی مقدم با ارائه تحلیلی از اهمیت حضور و بهره گیری از ظرفیت‌های شرکت‌های مدیریت صادرات سخن گفت و در خصوص راهکار‌های حفظ و اعتماد سازی برای فعالین اقتصادی در ارتباط با عدم ثبات قوانین و مقررات از سوی برخی دستگاه‌ها و نهادها، راهکار سازمان منطقه آزاد انزلی را تشکیل کارگروه‌های رفع این ناهماهنگی‌ها و رسیدن به فهم مشترک عنوان کرد و افزود: بسته‌های سرمایه گذاری تهیه شده در گذشته نیازمند بازبینی برای تدقیق مکان اعمال و اجرای طرح سرمایه گذاری امکان سنجی شده با تحلیل بازار مصرف هدف، و بسته حمایتی در نظر گرفته است، که از سوی سازمان انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه یکی از محور‌های جذب سرمایه گذار برای منطقه آزاد انزلی، تولید هیدروپونیک محصولات کشاورزی است، اضافه کرد: در ارتباط با استارآپ ها، مجموعه‌های حمایتی در قالب نوآوری در نظر گرفته شده و اقتصاد دانش بنیان و دیجیتال، صندوق‌های ریسک پذیر نیز جهت حمایت از اجرای چنین برنامه‌هایی در کنار تکمیل زنجیره استارآپ‌ها با محوریت منطقه آزاد انزلی در دستور کار سازمان قرار دارد.

طاعتی مقدم با اشاره به در حال احداث بودن سردخانه به عنوان یک زیرساخت برای صادرات محصولات کشاورزی، از طرح سازمان متبوع خود برای ایجاد پایانه صادراتی میوه و تره بار در محدوده شهرک صنعتی سفید رود، جنب ایستگاه راه آهن خبر داد.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی در پاسخ به سئوالی درباره شبکه ریلی استان گیلان و اتصال آن به شبکه ریلی داخلی جهت تکمیل زیرساخت‌های کریدور شمال جنوب، چنین توضیح داد که به دلیل مسائل زیست محیطی اتصال ریل به بندر انزلی طولانی شد، در عین حال دولت به درستی دنبال این مهم بود که راه آهن در این مسیر به یک مجتمع بندری متصل شود، بنابراین اولویت با بهره برداری منطقه آزاد انزلی و بندر کاسپین شد تا در ادامه بندر انزلی نیز به این مسیر وصل شود.

اتصال ریل به منطقه آزاد انزلی

وی در خصوص برخی مسائل مرتبط با اتصال ریل به منطقه آزاد انزلی گفت: راه آهن وصل شده، به صورت آزمایشی نیز تاکنون نیز حدود ۶۳ هزار تن کالا توسط راه آهن حمل و نقل شده، اما برای تسریع در اتمام این طرح ملی یک سری از تقاطع‌های غیر همسطح به همسطح تغییر پیدا کرده و باید اصلاح و تکمیل شود. از سوی دیگر ایستگاه راه آهن نیز احداث نشده، یک سری امکانات زیرساختی و فنی جهت نقل و انتقال سریع‌تر و آسان‌تر کالا از روی کشتی به قطار صورت نگرفته که باید در اولویت قرار گیرد.

طاعتی مقدم ادامه داد: در همین راستا با وزیر راه و شهرسازی مذاکره شده و در پی این جلسه، مدیرعامل شرکت زیرساخت به این منطقه آمده و در خصوص سازوکار احداث ایستگاه راه آهن توافقات خوبی حاصل شد و در ادامه نیز با معاون راه آهن کشور در زمینه رفع این مسائل و تکیمل و بهره برداری کامل از زیرساخت مورد بحث گفت‌و‌گو شد.

روسیه بازار بسیار جذابی برای کالا‌های ایرانی است

رییس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی در پاسخ به سئوالی در خصوص روابط با کشور‌های حوزه اوراسیا با بیان اینکه استان گیلان دارای یک سابقه چهارصد ساله در تجارت با حوزه دریای کاسپین به ویژه روسیه بوده، اظهار داشت: روسیه بازار بسیار جذابی برای کالا‌های ایرانی و کشورمان نیز مسیر بسیار خوبی برای عبور و ترانزیت کالا‌های روسی است. در حوزه اوراسیا، عمده ارتباطات با ارمنستان زمینی است که داستان خود را دارد، اما نیازسنجی برای صدور کالا‌ها و محصولات منطقه و استان به بازار آن کشور در حال به روز رسانی و بازبینی است.

وی با اشاره به اینکه در زمینه مباحث تحریمی، شعار تحریم نعمت و فرصت است را در عمل به اجرا درآوردیم، افزود: چراکه در دریاچه محصوری واقع شده‌ایم که امکان تعریف ارتباطات درونی یا یکدیگر را فرآهم می‌کند. از سوی دیگر روسیه به دنبال ترانزیت و صدور سی میلیون تن از کالا‌های تولیدی خود بوده و این در حالی است که حجم نهایی ترانزیت کالا از بندر کاسپین در حدود ۱۱ میلیون و با مدیریت بهینه این میزان به ۱۵ میلیون تن افزایش می‌یابد.

ظرفیت در حال بهره برداری مجتمع بندری کاسپین در حدود یک میلیون تن است

طاعتی مقدم با بیان اینکه ظرفیت در حال بهره برداری مجتمع بندری کاسپین در حدود یک میلیون تن است، راهبرد سازمان متبوع خود را جذب حدود ۲۰ درصد از حجم کالای ۳۰ میلیون تنی روسیه برشمرد و گفت: از سوی دیگر با توجه به جایگاه جهانی روسیه و قزاقستان در تولید غلات، می‌توان در مسیر تأمین امنیت غذایی کشور نقش محوری ایفا نماییم و این مهم برآمده از انتظار روس‌ها از منطقه آزاد انزلی به عنوان محل نگهداری کالا‌های روسی است.

وی در توضیح این موضوع، دپوی غلات و نهاده‌های دامی در این منطقه به منظور خرید و فروش توسط بازرگانان ایرانی و غیر ایرانی را بیان کرد و اضافه نمود: یکی از اقداماتی که باید از سوی این سازمان در دستور کار قرار گیرد این واقعیت است که در این زمینه با ارگان‌ها نهاد‌های نظارتی مرتبط با این مهم هماهنگ بود تا برای چنین فرآیند ناهماهنگی‌هایی که منجر به عدم اعتماد طرف خارجی می‌شود، فرآهم نشود.

طاعتی مقدم یکی از مزایای مجتمع بندری کاسپین را بهره گیری از توان بخش خصوصی در احداث و بهره برداری از اسکله‌ها عنوان کرد و افزود: برهمین اساس اسکه‌های مجتمع بندری به صورت bolt توسط سرمایه گذار بخش خصوصی ساخته شده، اما در این مدت به دلیل ارزش افزوده ایجاد شده سهم سازمان نیز از ۹۰ به ۱۰ و قدرالسهم نیز به ۲۶ در مقابل ۷۴ سرمایه گذار تغییر پیدا کرده و در عین حال طول زمان نیز از ۴۹ سال به بهره برداری ۳۰ سال کاهش یافته، موضوعی که بیانگر جذابیت برای سرمایه گذاران بخش خصوصی است.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی در ارتباط با مسیر ریلی رشت آستارا با اشاره به در دستور کار قرار گرفتن چندین باره این طرح ملی، نقش آن را در انتقال کالا در مسیر کریدور شمال جنوب حائز اهمیت ارزیابی کرد و گفت: اراده دولت و نظام مبنی بر تکمیل و اتصال به خطوط ریلی جمهوری آذربایجان و روسیه قرار دارد، موضوعی که در توافق روسای جمهور دو کشور نیز مشاهده می‌شود و در عین حال ظرفیت دو خطه شدن در مسیر رشت انزلی و رشت به آستارا نیز وجود دارد، اگر نگاه آمایشی و هم افزایی در بهره برداری حاکم باشد می‌توان تنوع کالا‌ها را در این مسیر مدیریت نمود تا مسیر‌های داخلی هم پوشانی نداشته و با یکدیگر در مسیر رقابت قرار نگیرند.

طاعتی مقدم در خصوص رفتار جمهوری آذربایجان با بیان اینکه علی رغم همه مباحث، تکمیل و بهره برداری از این شبکه ریلی جهت ترانزیت کالا برای آن کشور حائز اهمیت بوده، گفت: فعالیت این مسیر ریلی-ترانزیتی برای روسیه نیز مهم ارزیابی می‌شود و اساساً از نظر جغرافیایی و ترانزیتی منافع آن کشور با فعال شدن این مسیر ریلی-ترانزیتی گره خورده است.

وی در ارتباط با تعریف مدل‌های همکاری با کشورهایی، چون ترکیه در منطقه آزاد انزلی گفت: اصلی‌ترین موضوع در خصوص ترکیه، خط ترانزیتی چین-قزاقستان-ایران، به مقصد ترکیه است و در عین حال فرصت بسیار خوبی برای همکاری در زمینه تولید برند‌های پوشاک ترکیه در منطقه آزاد انزلی با توجه به ظرفیت‌ها و مزیت‌ها قانونی، وجود دارد.

رییس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با اشاره به میزبانی حدود ۱۲ میلیون تن از ابتدای سالجاری تاکنون، منطقه متبوع خود را یکی از قطب‌های گردشگری کشورمان عنوان کرد و افزود: از نظر امکانات زیرساختی علی رغم وجود مجموعه هایی، چون آکواریوم و مارینا که دارای مشکل رسوب است، با کمبود‌هایی مواجه بوده و نیازمند ارتقای کمی و کیفی زیرساخت‌ها و امکانات گردشگری هستیم.

توسعه گردشگری دریایی از مهمترین برنامه‌های منطقه آزاد انزلی

وی یکی از مهمترین برنامه‌های سازمان منطقه آزاد انزلی در حوزه گردشگری را توسعه گردشگری دریایی اعلام نمود و گفت: راه اندازی مسیر دریایی حرکت اتوبوس دریایی میان بندر کاسپین و انزلی در دستور کار قرار گرفته تا در ادامه میان سایر بنادر گیلان و دریای کاسپین این خط سیر گردشگری دریایی ایجاد شود.

طاعتی مقدم وجود نیروی انسانی متخصص با وجود پزشکان و کادر درمانی را فرصت و مزیتی برای گیلان و منطقه آزاد انزلی در زمینه توریسم سلامت بیان کرد و با اشاره به اینکه این مهم در قالب بسته‌های سرمایه گذاری سازمان در اولویت اجرا قرار دارد.

وی با انتقاد از وضعیت منظر شهری و گردشگری منطقه به ویژه در دورانی که تعداد ۲۱ روستا از سال ۹۸ از محدوده منطقه خارج شده، رویکرد سازمان متبوع خود در زمینه گردشگری را تغییر ساخت و ساز مسکونی از ویلایی به بلند مرتبه سازی با توجه به ارزش بسیار زیاد اراضی محدوده منطقه بیان کرد.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با ارائه تحلیلی در خصوص توانمندی‌های گردشگری و اکوتوریسم منطقه متبوع خود، مزیت‌هایی، چون تالاب انزلی، بوجاق، جنگل هیرکانی فتاتو را برشمرد و از کمپین تبلیغاتی تالاب تا بوجاق با هدف معرفی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های منطقه و تعمیم برنامه‌ها گردشگری و رویداد‌های فرهنگی-هنری به کل محدوده خبر داد.

احداث شهرک سینمایی در منطقه آزاد انزلی

طاعتی مقدم با اشاره به این واقعیت که گیلان یکی از لوکیشن‌های فیلم‌های سینمایی و سریال سازی بوده، افزود: به همین منظور احداث شهرک سینمایی در چارچوب طرح‌های سرمایه گذاری منطقه لحاظ شده است.

ایجاد قطار گردشگری در منطقه آزاد انزلی

وی در ارتباط برنامه‌های سازمان متبوع خود در حوزه گردشگری ریلی، از رایزنی با شرکت راه آهن برای طرح قطار گردشگری خبر داد و در خصوص حاکمیت دوگانه در منطقه متبوع خود گفت: حاکمیت دوگانه در منطقه آزاد انزلی وجود دارد، منطقه میان چهار شهرستان انزلی، رشت، خمام و آستانه اشرفیه تقسیم شده و قرار گرفته است. اما در استان گیلان همدلی و همگرایی خوبی وجود دارد که منطقه آزاد انزلی را به عنوان یک فرصت نگاه می‌کنند.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با بیان اینکه در قانون توسعه جدید فرودگاه به محدوده این منطقه اضافه شده، در این خصوص گفت: علاوه بر مباحث گردشگری هوایی و شروع به کار اجرای خطوط کارگو جهت صدور محصولات کشاورزی و شیلاتی، چون خاویار، ماهیان گرم آبی، گل ارکیده، بلوبری، دارای ارزش افزوده، در دستور کار سازمان قرار دارد موضوعی که در همکاری با استانداری گیلان و فرودگاه در دست اقدام داریم.