ایران دارای رتبه اول سطح زیر کشت باغات پسته جهان

نشان تجارت - داریوش سالم‌پور درباره وضعیت تولید پسته در کشور اظهار داشت: پسته یکی از مهمترین محصولات بخش کشاورزی و زیربخش باغبانی بوده؛ به شکلی که ایران جایگاه اول دنیا را در سطح زیرکشت باغات پسته و جایگاه دوم دنیا را در تولید پسته دارد. این محصول از نظر میزان ارزآوری نیز رتبه اول را در بین محصولات باغبانی کشور دارا و به عنوان یک محصول راهبردی مطرح است.

وی درباره افزایش عملکرد و تولید بهینه محصول پسته گفت: برنامه‌های متعددی در دستور کار معاونت امور باغبانی و دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک قرار گرفته و بخشی از آن با همکاری موسسات تحقیقاتی، دانشگاهی، انجمن پسته ایران و باغداران پیشرو اجرایی شده و برخی نیز در حال پیگیری و اجرا است.

به گفته سالم پور، برنامه همکاری‌های مشترک فنی پسته (TCP) با سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد (فائو) در راستای بهبود تولید و صادرات پسته از طریق ایجاد مدیریت یکپارچه محصول از برنامه‌های در دست اقدام در این زمینه به شمار می‌رود.

مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: این برنامه در سه بخش بهبود بهره‌وری و تولید پایدار پسته در باغات، بهبود روش‌ها و فناوری‌های برداشت و پس از برداشت پسته و افزایش تمهیدات سازمانی و آزمایشگاهی برای کنترل و مدیریت آلودگی و سلامتی محصول طی دو سال در کشور اجرایی خواهد شد و ظرفیت وزارت جهاد کشاورزی را در بهبود مدیریت زنجیره تامین یکپارچه پسته با تاکید بر افزایش بهره‌وری، برداشت، فرآوری و مقررات ایمنی افزایش خواهد داد.

وی افزود: از جمله اقدامات افزایش بهره‌وری در باغات پسته که به صورت پایلوت (آزمایشی) در سه استان عمده تولید کننده پسته کشور (کرمان، خراسان رضوی و یزد) در حال اجرا است، می‌توان به توسعه یک شیوه نامه هماهنگ برای افزایش مدیریت و بهره‌وری خاک و آب، به روزرسانی دستورالعمل‌های فنی و استانداردها و همچنین اجرایی شدن شیوه‌های خوب کشاورزی (GAP) در باغات پسته اشاره کرد.

این مقام مسئول با اشاره به صادرات پسته، یادآور شد: با توجه به این که بخش عمده‌ای از تولیدات باغبانی به کشورهای هدف صادر می‌شود، لذا صادرات محصولات باغبانی به ویژه پسته نسبت مستقیم با میزان تولید این محصول دارد و از طرفی میزان تولید و صادرات یک ساله ملاک تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌ها به شمار نمی‌رود. چون معمولا باغات در سال‌های مختلف به صورت سال‌آور و نیاور (کم‌محصول) می‌باشند و یا تحت تاثیر تنش‌های اقلیمی قرار می‌گیرند و عملکرد و تولید، سال به سال متفاوت است.

به گفته مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی، با در نظر گرفتن روند چند ساله صادرات محصولات سردسیری و خشک، رتبه اول از نظر ارزش صادرات متعلق به محصول پسته بوده و پیش‌بینی می‌شود در سالی که مزین به شعار رشد تولید بود، علاوه بر این که رشد تولید را داشتیم، شاهد رشد صادرات هم باشیم به شکلی که تا بهمن 1402 بیش از ۸۰ هزار تن پسته به ارزش ۵۵۲ میلیون دلار صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۵۶ درصد از نظر وزنی و ۵۰ درصد از نظر ارزشی رشد داشته است.

سالم پور با اشاره به مشکلات اقتصادی ایجاد شده در زمینه صادرات این محصول، گفت: تشدید تحریم‌های ظالمانه اقتصادی علیه کشور، ظهور رقبای صادراتی منطقه‌ای و بین‌المللی، وجود مشکل در مبادلات ارزی و بین بانکی، برخی مقررات بانک مرکزی در بحث تعهد ارزی و پیمان‌سپاری ارزی، تعیین ارزش گمرکی بالاتر از میانگین قیمت جهانی، ضعف زیرساخت‌های نگهداری و حمل و نقل محصول باعث شده صادرات پسته دستخوش تغییراتی شود که موضوع از طریق مراجع ذی‌ربط در حال پیگیری و رفع مشکل است.

وی افزود: این مسائل ایجاب می‌کند تا توجه به تکمیل زنجیره یکپارچه تامین (تولید تا عرضه) پسته در دستور کار جدی بخش دولتی و خصوصی قرار گیرد و اینجاست که اهمیت طرح‌های مشترک فنی با نهادها و کارشناسان بین‌المللی از قبیل TCP پسته، دوچندان می‌شود.