سوریه بازاری بکر برای تجار ایرانی
نشان تجارت - مینا قدرتی: سوریه به دلیل مجاورت با مدیترانه فرصت بسیار مناسبی برای ورود به بازارهای جهانی را داراست و می‌توان سوریه را به عنوان یک هاب در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا در نظر گرفت. این کشور به دلیل جمعیت بالایی که دارد و بازگشت مهاجران و مهاجرت معکوس بعد از جنگ، یک مقصد بالقوه جهت صادرات کالاها و خدمات فنی و مهندس ایران به شمار می‌رود. سوریه تا قبل از سال‌های بحران، تنها صادرکننده کالا از میان اعضای اتحادیه عرب بوده و در زمانی نه چندان دور از پویاترین اقتصادهای خاورمیانه به شمار می‌رفت و دولت این کشور حامی تولید بوده و هنوز نیز می‌باشد. تولیدات دامی، کشاورزی، دارویی و منسوجات سوری زبانزد مردم منطقه بود و سوریه یک کشور مولد و صادر کننده به شمار می‌رفت و در کنار آن صنعت توریسم در سوریه رونق فراوانی داشت. اما با ظهور و بروز گروه‌های تروریستی - تکفیری در سوریه، و سرقت و تخریب دستگاه ها و تجهیزات کارخانه های حلب توسط این گروه، اقتصاد و تولید این کشور آسیب فراوانی دید. گروه‌های تروریستی حتی به دستگاه ها و تجهیزات کارخانجات شهر صنعتی حلب و دیگر شهرهای این کشور هم رحم نکردند و با سرقت این تجهیزات و فروش آن به تجار ترکیه، ضربات بسیاری به اقتصاد سوریه وارد نمودند. اشغال مناطق نفت خیز و چاه‌های نفتی شرق و شمال شرق این کشور و فروش آن به تجار ترکیه یکی دیگر از اقدامات تروریست ها در سوریه، بود. بنابر آمار دولت سوریه قبل از آغاز بحران این کشور در اسفند ماه سال ۱۳۸۹، روزانه ۳۸۷ هزار بشکه از منابع نفتی شرق و شمال شرق این کشور نفت تولید می‌کرد که ۱۴۰ هزار بشکه آن از طریق بنادر غربی این کشور در سواحل مدیترانه صادر می‌شد و مابقی در داخل این کشور مصرف می‌شد.
در کشور سوریه پس از اتمام جنگ و نیازمندی این کشور به تجارت و ایجاد روابط اقتصادی با سایر کشورها، فضای تجاری و بازرگانی و کسب و کار صاحبان سرمایه، فراهم شده است. بنابراین سرمایه‌گذاران، فعالان اقتصادی و تجار ایرانی و سایر کشورها به فکر تجارت با کشور سوریه افتاده‌اند و این یک فرصت مناسب برای افزایش سرمایه و گسترش تجارت و کسب و کار است. نفت، منابع معدنی، کشاورزی، تولیدات صنعتی به ویژه نساجی و صنعت توریسم از منابع درآمدزایی دولت سوریه بود که در حال حاضر سرمایه‌گذاری‌های بسیار زیادی برای احیای دوباره این صنایع صورت گرفته است. درحال حاضر دولت سوریه اتکای زیادی به کشورهایی نظیر ایران، روسیه و چین برای تامین نیاز بخش‌های مختلف صنعت خود دارد.
در روز گذشته همایشی با عنوان معرفی فرصت‌های ورود به بازار سوریه با حضور مقامات اقتصادی و تجاری ایرانی و سوری در تهران برگزار شد. رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوریه، سفیر کشور سوریه در تهران و برخی فعالان اقتصادی و تجاری از دو کشور در این همایش حضور داشتند. عبدالامیر ربیهاوی مدیرکل غرب آسیای سازمان توسعه تجارت در این همایش گفت: در سال آینده ایران و سوریه بانک مشترک احداث خواهند کرد و توافق نامه تجارت آزاد بین دو کشور سال ۱۴۰۳ صد در صد اجرا می‌شود. وی همچنین از برنامه ریزی برای توسعه تجارت با کشور سوریه خبر داد و گفت: اولین کار برپایی پاویون در نمایشگاه‌های سوریه، حضور شرکت های ایرانی در سوریه و آشنایی با بازار این کشور است.
شفیق دیوب، سفیر سوریه نیز در این همایش گفت: در حوزه اقتصادی، تجاری و علمی، مقامات دو کشور از سطح روابط اقتصادی راضی نیستند. وی به اهمیت حضور ایران در طرح‌های بازسازی زیرساخت‌های سوریه اشاره کرد و افزود: فصل جدیدی از همکاری دو کشور در طرح بازسازی‌های سوریه به وجود آمده است. توافقنامه‌هایی بین دو کشور امضا شده و در حال حاضر در در پی رفع موانع هستیم. این همکاری ها در زمینه تأسیس کارخانه‌های جدید، توسعه زیرساخت‌های کشاورزی، برق و انرژی‌های تجدید پذیر ، احداث خطوط تولید دارو و همکاری در حوزه ساختمان است.
شفیق دیوب سفیر سوریه از آمادگی این کشور برای ارائه تسهیلات به سرمایه گذاران ایرانی خبر داد و گفت: هیچ تمایزی بین سرمایه گذاران سوری و خارجی وجود ندارد.
او کالاهای ایرانی را حائز کیفیت و قیمت مناسب دانست و بازار سوریه را آماده پذیرش کالاهای ایرانی اعلام کرد. و گفت: ۸۵ قلم کالای وارداتی تعرفه گمرکی برای ورود به سوریه ندارند و نرخ تعرفه آنها از ۴ درصد به صفر درصد کاهش یافته است.
ورود کالاهای ایرانی به سبد غذایی سوریه
عبدالامیر ربیهاوی مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت از ورود کالاهای ایرانی به سبد غذایی سوریه خبر داد و گفت: با برنامه‌ریزی‌های سازمان توسعه تجارت ایران، کالای ایرانی را در سبد خانوار سوری خواهیم برد و اگر این موفقیت حاصل شود ایران می‌تواند بازار سوریه را در زمینه مواد غذایی تصاحب کند. کشور سوریه یکی از کشورهای هدف صادراتی جمهوری اسلامی است.
او گفت: حجم تجارت سوریه با جهان ۶ میلیارد دلار است که در این بین سوریه ۱ میلیارد دلار صادرات و ۵ میلیارد دلار واردات دارد و ما آماده حضور شرکت هایمان در این بازار هستیم.
وی بندر لاذقیه سوریه در این کشور را یک فرصت برای صادرات به کشورهای شمال آفریقا دانست و گفت: اگر بتوان صادرات ایران از سوریه به سایر کشورها را فعال کنیم، یک مزیت تجارت با سوریه را بازگشایی کردیم، ما آماده همکاری با شرکت‌های بازار سوریه هستیم.
گفتنی است در گذشته برای صادرات کالا به سوریه از دو مسیر که نخست، کالاها از مرز زمینی به ترکیه و از بندر مرسین و دیگری از طریق بندرعباس شکل می‌گرفت. اما در حال حاضر با بازگشایی راه ترانزیت عراق، یک روزه کالاها به سوریه خواهند رسید و هم اکنون کامیون‌های سوری و عراقی در مرز مهران آماده حمل کالا به خاک سوریه هستند.
تجارت پنج میلیارد دلاری تهران با دمشق
علی اصغر زبردست نایب رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و سوریه در «همایش معرفی فرصت‌های ورود به بازار سوریه» گفت: دولت از سال گذشته قدم‌های مثبتی در خصوص تجارت با سوریه برداشته است و تمامی توافقات انجام شده در اقتصاد کشور مهم ارزیابی می‌شود. در این چند سال ما چندین جلسه با سوریه برگزار کردیم و نیاز به توجه ویژه به این بخش تجارت است، متاسفانه بخشی از تجارت با این کشور انجام نشده است.
زبردست در خصوص انتقادات از احداث بانک میان ایران و سوریه گفت: در حال حاضر ایران مجوز برای احداث بانک در سوریه انجام شده ولی متاسفانه کشور مقابل هنوز عکس العملی انجام نداده است و این می‌تواند نقل و انتقال پول برای تجار با مشکل روبرو کند.
وی گفت: ۵ میلیارد دلار واردات سوریه است که سهم ایران ۲۵۰ میلیون دلار است که سهم ما واقعا کم است و خواهشمند این هستیم کشور سوریه سهم خوبی در این بخش به کشور ما داشته باشند.
شاه حسینی رییس میز سوریه وزارت امور خارجه نیز در این همایش گفت: در ۹ ماهه امسال حجم روابط تجاری دو کشور ۱۰۰ میلیون دلار بوده است که جای تأسف دارد.
وی افزود: مرکز تجاری در سوریه داریم اما اقدامی در این مرکز انجام نمی‌شود. باید در این مرکز جلسات متعددی بین مسؤولان ایرانی و سوری برگزار شود. مرکز علمی و فناوری در سوریه داریم ولی استفاده خاصی از آن نمی‌شود در حالی که می‌توان در این مراکز از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان بهره برد. روابط بانکی دو کشور رو به بهبود است و بخش حمل و نقل نیز در دست پیگیری قرار دارد تا با کمک عراق، حلقه وصل را برقرار کنیم.
وی اظهار کرد: اگر در حال حاضر که رقبای سختی در سوریه نداریم به این کشور نرویم در آینده توسعه روابط اقتصادی دو کشور سخت‌تر می‌شود. هم اکنون زمان سرمایه گذاری در سوریه و تجارت با این کشور است. طرف سوری تمایل به انجام برنامه‌ها و شرکت‌های مشترک با ایران دارد.
اکنون سوریه به قطب رقابتی سرمایه گذاران مختلف تبدیل شده و بسیاری از کشورها درصدد کسب حداکثر سود از این بازار بکر هستند. اما همکاری و تلاش ایران برای پایان دادن به بحران سوریه، نگاه مثبت و فرصت مناسبی را پیش روی شرکت‌های ایرانی برای حضور در بازار سوریه به وجود آورده و با وجود رقبای سرسخت در این کشور، قطعا با برنامه‌ریزی مناسب و سریع، می‌توان با همکاری‌های اقتصادی، سرمایه گذاری در سوریه و گسترش تجارت با سوریه، کمک زیادی به پایان رکود اقتصادی سوریه کرد.
