حمله تیسترها به سلامت مردم با تبلیغ غذاهای زیان‌آور/ تیسترهای خارجی کجا و رستورانگردهای ایرانی کجا؟!
نشان تجارت - «امروزه آمده‌ایم رستوران ... در ... با بمب ویژهای که با چند لایه پنیر گودا و پنیر موزارلا پوشانه شده و نونش در روغن مخصوصی چرب میشه امتحان می‌کنیم، فوق‌العاده‌اس پیشنهاد می‌کنیم شما هم بیاید». این جملات و تصویری که بک گراند آن است، امروزه برای بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی آشناست و روزانه چندین ویدیو در این رابطه بارگذاری و وایرال می‌شود.
لابلای صفحات اینستاگرام یا تیک تاک را اگر ورق بزنید حتما ویدیو‌هایی از بازاریاب‌هایی غذایی در اغذیه فروش‌ها و فست‌فودی‌ها و رستوران‌ها را می‌بینند، که با شیوه خاص خود به تبلیغ غذا‌هایی عمدتا ناسالم می‌پردازند. این افراد رستوران‌گرد به تنها کاری که می‌پردازند تبلیغ غذا خوردن در رستوران‌هایی است که رقابت را نه در غذای سالم و خوشمزه که در غذای پرچرب و بعضا غذا‌هایی که از لحاظ حجمی بزرگ، پرکالری و عمدتا فارغ از هرگونه ارزش غذایی می‌دانند.
تیسترها در جهان
این افراد عمدتا با سوء استفاده از ناآگاهی مردم خود را تیستر نامیده و در این راه به درآمد‌های میلیونی رسیده‌اند؛ اما جالب است بدانید که تیسترها در جهان عمدتا روزنامه‌نگارانی هستند که منتقدان غذایی محسوب شده و پا در هر رستورانی گذاشته به اصطلاح مو را از ماست می‌کشند.
این افراد نه مبلغ غذا که منتقد غذایی محسوب می‌شوند که علاوه بر غذا، فضای رستوران، نحوه رسیدگی به مشتریان، خدمات دهی به افراد دارای معلولیت، کودکان و ... نیز از نظر آنان دور نمی‌ماند و حتی میزان چربی، نمک، فلفل، اسید‌های ترانس و ... را نیز مدنظر قرار می‌دهند. به همین دلیل است که عمدتا رستوران‌دار‌ها و حتی شرکت‌های تولیدکننده مواد غذایی همواره از این افراد حساب می‌برند و به عنوان انسان‌هایی فرهیخته و دارای دغدغه اجتماعی شناخته می‌شوند.
ناگفته پیداست بسیاری از این تیسترها در دنیای رسانه‌‌ای یا خود آشپز‌های برجسته‌ای هستند یا اینکه فارغ‌التحصیل معتبرترین دانشگاه‌های جهان در حوزه تغذیه و... هستند. اگر این مدرک را نداشته باشند حتما دوره‌های مختلفی را از مدارس آشپزی گذرانده‌اند و امروزه از تخصص علمی خود، تخصص عملی دیگری خلق کرده‌اند که هم به افراد کمک می‌کنند تا بهترین غذا‌ها و سالم‌ترین آن‌ها را بخورند و هم اینکه لحظات خوبی را از تجربه غذا خوردن در محیطی غیر از خانه تجربه کنند.
تیسترهای غذایی در گذر تاریخ
تیسترها در گذشته در دربار پادشاهان زندگی می‌کردند، آن‌ها در مطبخ‌های سلطنتی به نوعی پیشمرگ شاه و درباریانشان بودند، اما مهمتر از هر چیزی مراقب بودند که مواد غذایی موجود کمترین اثر سوئی بر قبله عالم نداشته باشد و این غذا اوقات همایونی را تلخ نکرده تا گردن چاکران درگاه را به زیر ساطور میرغضب باشی بسپارد.
داستان یوسف پیامبر را همه به یاد دارند که در زمان حبس در دربار فرعون با آشپز و شرابدار فرعون هم‌بند بودند و خوابشان را برای پیامبر خدا تعریف کردند و او نیز تعبیر خوابشان برایشان گفت. یکی از آن‌ها به ظن مسموم کردن غذای فرعون که تیستر نگون بخت را روانه سرای باقی کرده بود کارش به محبس افتاده در انتظار رفتن به زیر گیوتین بود.
تیسترها کم‌کم که مطبوعات و رسانه‌های مختلف ایجاد شدند تغییر شغل داده و این بار به جای پادشاهان به مردم خدمت ارائه دادند، آن‌ها دانشگاه رفتند، در کلاس‌های آشپزی شرکت کردند و دوره‌های روزنامه‌نگاری گذراندند تا توانستند مزه‌های خوب را برای مردم با کلماتی که بر کاغذ جاری می‌کردند بازگو کنند و در بهتر شدن غذا‌ها از نظر کیفیت و سلامت نیز کمک کنند.
تیسترهای ایرانی
ظهور شبکه‌های اجتماعی، اما گونه‌ای دیگر از تیسترها را خلق کرده است، شکم‌چران‌هایی که نه تجربه‌ای از آشپزی دارند و نه مدرک معتبری از تغذیه و حتی قادر نیستند ترکیبات غذایی را شناسایی کنند. این افراد که امروز در ایران به صورت قارچ‌گونه‌ای بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود در بهترین حالت رستوران گرد‌هایی هستند که تجربه غذا خوردن خود را در آنجا به اشتراک با مخاطبان می‌گذارنند. این افراد به مدد شبکه‌های اجتماعی به جریان قدرتمندی تبدیل شده‌اند که به تبلیغ غذاهای پرچرب با اسید ترانس بالا می‌پردازند.
تأثیر تغذیه بر چاقی و مرگ‌های زودرس
بسیاری از مسئولان وزارت بهداشت و متخصصین عنوان می‌کنند که تغذیه چاقی با سرعت بسیار زیادی در کشور در حال افزایش است به گونه‌ای که امروزه رد پای چاقی در فهرست بلندی از بیماری‌های مزمن غیرواگیر وجود داشته و موجب افزایش دو برابری برخی مرگ‌های زودرس شده است.
به گفته محمدرضا ملک زاده، رئیس پژوهشکده بیماری‌های گوارش و کبد، بیشترین سهم چاقی در مرگ‌های زودرس ناشی از بیماری‌ها، مربوط به مرگ‌های قلبی - عروقی با سهم ۷۰ درصدی است. سالانه ۳۸۰ هزار مرگ در کشور رخ می‌دهد که ۱۷۷ هزار مورد آن‌ها زودرس (زیر ۷۰ سال) هستند. از این میزان ۸۸ هزار مرگ خیلی زودرس (زیر ۵۰ سال) است. ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، سرطان‌ها، دیابت، انسداد ریوی مزمن، نارسایی مزمن کلیوی و نارسایی مزمن کبدی از مهمترین علل مرگ‌های زودرس در ایران هستند که چاقی با تمام این بیماری‌ها رابطه بسیار نزدیکی دارد.
سازمان ملل و سازمان جهانی بهداشت این موضوع را ناشی از مد شدن و رواج یافتن نوعی تغذیه غربی می‌دانند. سازمان جهانی بهداشت نیز با تاکید بر اینکه این روش ناسالم تغذیه از آمریکا شروع و در جهان فراگیر شده است، از کمپانی‌های بزرگ تولید مواد غذایی، رستوران‌های زنجیره‌ای غذای فوری، غذاهای کنسروی و یخ‌زده و مصرف بی‌رویه شکر به عنوان عاملان اصلی چاقی فراگیر جهانی نام برده است.
جرم بودن تبلیغ مواد و غذای آسیب‌رسان
این وضعیت در ایران و جهان در حالی است که تبلیغ غذاهای فست فودی، پر پنیر، پرچرب و سرخ شده توسط این خود تیسترخوانده‌ها با داشتن فالوئر‌های میلیونی به سرعت در حال رشد است؛ اگرچه قانون به صراحت تأکید دارد که هرگونه تبلیغ مواد غذایی، دارویی و آسیب رساننده جرم بوده و می‌توان با آن‌ها برخورد قانونی کرد. با این حال به نظر می‌رسد که یا اراده‌ای برای برخورد با این افراد وجود ندارد و یا اینکه جریانات خاصی از آن‌ها حمایت می‌کنند. به هر روی حضور این افراد بیشتر از آنکه به نفع صنعت غذایی و سلامت مردم باشد بیشتر به نفع جیب خود و افرادی است که از نفوذ مجازی این افراد برای جذب مشتری استفاده می‌کنند.
