نشان تجارت - گفته می شود امروزه حدود 60 درصد از مردم دنیا، فاقد تحرک بدنی کافی هستند. اتفاقی که در کنار تغذیه نامناسب و پر از چربی و کربوهیدرات، باعث بروز چاقی و در ادامه مشکلات جسمانی و حتی روحی فراوانی شده است. چاقی که همان انباشت توده های چربی در بدن است، می تواند عامل کاهش فاکتور های سلامتی اعم از کاهش طول عمر زندگی یا افت کیفیت آن شود. پس بشر امروز ملزم به انجام حرکات ورزشی است تا در سایۀ بدنی سالم به زیست خود ادامه دهد.
فکر می کنید بیشترین آمار مرگ و میر در جهان و نیز در ایران به کدام عامل برمی گردد؟ در یک سال گذشته و با همه گیر شدن ویروس کرونا در سراسر این کره خاکی، روزانه تعداد زیادی انسان به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می دهند. شاید این گونه تصور شود که در یک سال گذشته بیماری کرونا، مهمترین عامل مرگ و میر در جهان است. در صورتی که اینچنین نیست. عوامل مرگ و میر در بزرگسالان بسیار متنوع است. تصادفات جاده ای، حادثه های غیر مترقبه، بیماری سرطان و ... از جمله مهمترین عوامل مرگ و میر در جهان و به ظور مشخص ایران است. اما آنچه بیش از همه عوامل بالا، موجب فوت و مرگ میان مردم می شود، بیماری های قلبی و عروقی است؛ می دانیم که علت اصلی ایجاد نارسایی های قلبی و عروقی کم تحرکی و چاقی است.
طبق آمار موجود، میزان مرگ و میر ناشی از مجموع چهار گونه های شایع و خطرناکی از سرطان چون سرطان ریه، سرطان سینه، سرطان روده و نیز سرطان پروستات، به مراتب کمتر از میزان مرگ و میر ناشی از چاقی و اضافه وزن است. همچنین بر اساس یک تحقیق در سال 1995، شاخص تودۀ بدنی بیش از 32 در بین زنانی که سابقۀ بیشتر از 16 مورد پریود را دارند، باعث دو برابر شدن میزان مرگ و میر می شود. گفته می شود عامل حدود یک میلیون از مرگ و میر ها، چیزی بیش از 7 درصد در قاره اروپا، به نوعی مربوط به چاقی و اضافه وزن می شود. می توان گفت به طور میانگین داشتن اضافه وزن، حدود 6 تا 7 سال عمر را کاهش می دهد. این در حالی است که چاقی شدید به مراتب بسیار بدتر عمل می کند و طول عمر را 10 سال کاهش می دهد.
در این میان ورزش بانوان از اهمیتی ویژه برخوردار است. زنان به دلیل سبک زندگی ویژۀ خود و نیز فیزیولوژی زنانه دارای توانایی ها و نیز محدودیت هایی هستند که لازم است با دقت بر آن، فعالیت های مختلف روزمره و در کنار آن ورزش منظم پیگیری شود. ورزشی که متناسب با فیزیک زنان است و بیشترین تناسب را با شرایط جسمانی آنها دارد.
تحقیقات متعددی نشان می دهند که زنانی که در انجام حرکات ورزشی به صورت منظم، جدیت دارند، کمتر در معرض خطر مرگ و میر ناشی از بیماری های حاصل از چاقی چون بیماری های قلبی و عروقی و نیز سرطان ها می شوند. این مطالعات همچنین اطلاعاتی ارائه داده اند که بر اساس آنها عملکرد قلب در زمان ورزش با افزایش عمر زنان ارتباط مستقیمی دارد.
پس آنچه تا اینجا برای ما مهم تلقی می شود، لزوم انجام حرکات ورزشی در میان زنان برای جلوگیری از بیماری و حتی مرگ است. مرگی که طبق آمار های ارائه شده بیشتر به دلیل بیماری ها و نارسایی های قلبی و عروقی، سرطان ها، اقسردگی رخ می دهد و بی شک یکی از عوامل موثر در ایجاد این دسته از بیماری ها، کم تحرکی و ورزش نکردن است.
حال ممکن است این سوال مطرح شود که با توجه به اهمیت مبادرت به حرکات جسمانی، چه نوع ورزشی متناسب با فیزیک و قدرت بدنی زنان است؟ در ادامۀ این مقاله تلاش داریم در این مورد بیشتر صحبت کنیم.
بدون شک، پیاده روی منظم و اصولی یکی از بهترین انواع ورزش ها برای همه و هب طور مشخص برای زنان است. پیاده روی هم ورزشی مفرح و ارزان و هم متناسب با سبک زندگی زنانه است. از طرف دیگر تحقیقاتی که به تازگی انجام شده، نشان می دهد که چگونه انجام پیاده روی در میان بانوان موجب کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری هایی چون انسداد عروق، سرطان و دیگر بیماری ها می شود.
در یک پژوهش علمی، حدود 4000 زن که مبتلا به بیماری عروق کورنر بودند، به عنوان آزمودنی انتخاب شدند. این زنان همگی میان سال یا مسن بودند. میانگین سنی آنها 64 سال بود و نزدیک 80 درصد آنها بین 50 تا 75 سال سن داشتند. از همۀ آنها خواسته شد تا از تردمیل استفاده کنند. برخی از زنان بر روی تردمیل دویدند و برخی دیگر تنها قدم زدند. آزمونگر ها با تدریج، بر شدت ورزش افزودند تا زمانی که آزمودنی ها دچار خستگی شدند. پس تصاویر قلبی هر یک از آنها مورد بررسی قرار گرفت. یکی از شاخص هایی که آزمونگر ها بررسی نمودند شاخص MET یا حداکثر میزان سوخت و ساز در بدن در حال استراحت بود.
ر این اساس زنانی که در شاخص MET نمرۀ 10 را کسب کرده بودند با کسانی که نمره ای کمتر به دست آوردند مقایسه شدند. بر این اساس میزان مرگ و میر زنان در سال که از بیماری های قلبی و عروقی ناشی می شد، در میان زنانی با ضعف توانایی های ورزشی، 4 برابر از دیگر آزمودنی های بیشتر بود و نیز میزان مرگ و میر سالانه ناشی از سرطان، در این دسته از زنان (با توانایی ضعیف ورزشی) حدود دو برابر دیگر آزمودنی ها بود. در نهایت میزان مرگ و میر ناشی از دیگر بیماری های در این دسته از بانوان، بیش از 4 برابر زنانی بود که توانایی ورزشی خوبی داشتند.
از مهمترین و محبوب ترین رشته های ورزشی که در حال حاضر در بیشتر باشگاه های ورزشی بانوان طرفدار دارد، ورزش ایروبیک است. رشتۀ ورزشی ای هوازی که دارای تحرک زیاد است و به شکل گروهی انجام می شود. رشتۀ ایروبیک سطوح متفاوتی دارد و مناطق گوناگون به شکل های متفاوتی برگزار می شود اما می توان گفت که همه انواع آن دارای تاثیر زیاد بر روی کاهش وزن است. این کلاس ها همچنین به دلیل دارا بودن محیطی شاد و پویا، به زنان در دستیابی به خلق روانی بالا کمک می کند. همچنین کلاس ها ایروبیک انعطاف بدن را بالا می برد. می توان گفت در کشور ما ورزش ایروبیک طرفداران زیادی در میان بانوان دارد. ایروبیک همچنین به کنترل قند خون و فشار خون در زنان کمک می کند.
یکی دیگر از رشته های ورزشی که می تواند هم در کاهش وزن و هم در تناسب و زیبایی اندام کارآمدی زیادی داشته باشد، فیتنس است. رشتۀ ورزشی فیتنس با بدنسازی تفاوت های قابل ملاحظه ای دارد. این رشته ورزشی به صورت انفرادی است، چربی سوزی مناسبی دارد، تمرین های ان سرعتی و قدرتی است و می تواند به عنوان یک راه حل مناسب برای تناسب اندام و کاهش وزن برای زنان مطرح شود. فیتنس می توان خطر ابتلا به بیماری هایی از قبیل عارضه های قلبی، انواع سرطان ریه و پستان و نیز دیابت را کاهش دهد. همچنین در این رشتۀ ورزشی کلسترول های مفید بدن افزایش می یابند و در کنار آن جریان خون رسانی و اکسیژن دهی به مغز بیشتر خواهد شد.
پیلاتس رشته ای ورزشی است که در ان حرکات قدرتی و کششی هم زمان با هم انجام می شود و می توان به کمک آن به قدرت بدنی بالا، کاهش وزن و چربی سوزی، تناسب اندام و زیبایی و از بین رفتن درد های مفصلی دست یافت.
یکی از جدید ترین رشته های ورزشی محبوب و موثر، رشتۀ ورزشی تی آر ایکس است. در این رشته ورزشی چربی سوزی بسیار بالا است (حدود 1000 کیلو کالری در یک جلسه) در این ورزش مربی شما را با چگونگی انجام حرکات ورزشی با کمک بند های تی آر ایکس آشنا می سازد. بنابراین این شکل از ورزش دارای سه سطح مبتدی، متوسط و پیشرفته است. تی آر ایکس هم برای کاهش وزن و چربی سوزی و هم برای افزایش وزن موثر است و به تناسب و فرم دهی بدن کمک زیادی می کند. به زعم برخی از پژوهشگران، این ورزش بهترین نوع ورزش برای بانوان است.
رشته ورزشی اسپینیگ، رشتۀ ورزشی کمتر شناخته شده ای است و به همین دلیل در بسیاری از باشگاه های ورزشی ارائه نمی شود اما می توان گفت این رشتۀ ورزشی برای کاهش وزن و لاغری و نیز افزایش استقامت بدن بسیار مفید و موثر است. شکل اسپینینگ به این صورت است که با رکاب زدن مداوم چربی سوزی در بدن سرعت می گیرد. همچنین در اسپینینگ میزان تنفس و نیز گردش خون بدن افزایش قابل ملاحظه ای می باید و این خود در ایجاد سلامتی وزنان تاثیر به سزایی دارد.