تست fbc چیست و چه بیماری‌هایی را آشکار می‌کند؟
نشان تجارت - آزمایش fbc یا شمارش کامل خون نوعی آزمایش رایج برای تشخیص طیف وسیعی از بیماری ها، عفونت‌ها و امراض است.
در این آزمایش، پزشک یا پرستار با استفاده از تزریق وریدی سوزن را به داخل یکی از رگ‌های دست بیمار فرو کرده و نمونه خون می‌گیرد.
نمونه خون به داخل یک شیشه ویژه انتقال می‌شود که حاوی برخی مواد شیمیایی برای جلوگیری از لخته شدن خون است.
در آزمایش FBC پزشک به دنبال ناهنجاری‌های موجود درون خون بیمار می‌گردد که از آن جمله میتوان به تعداد بالا یا پایین سلول‌های خونی اشاره کرد و در صورتی که ناهنجاری خاصی تشخیص داده شود پزشک انجام آزمایشات بیشتر را تجویز می‌کند.
توضیحات مختصری در مورد خون انسان
به طور تقریبی ۷ تا ۸ درصد از وزن بدن را خون فرا گرفته است. این یعنی شخصی با ۷۰ کیلوگرم وزن تقریبا ۵ تا ۵.۵ لیتر خون در بدن خود خود دارد. خون چهار ترکیب مختلف دارد که اصلی‌ترین آن پلاسماست. پلاسما هم از آب، چربی، قند، پروتئین و نمک‌های مختلف تشکیل شده است. سلول‌های خونی هم ۴۰ درصد دیگر این مایع سرخرنگ را تشکیل می‌دهند و شامل گلبول‌های قرمز و سفید هستند.
تست FBC یا شمارش کامل خون موارد زیر را اندازه می‌گیرد:
کل تعداد سلول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها
نسبت گلبول‌های قرمز به پلاسمای خون
تعداد ریزذرات گلبول‌های سفید
میانگین سطح هموگلوبین در گلبول‌های قرمز خون
متوسط اندازه گلبول‌های قرمز
بررسی سلول‌های خونی زیر میکروسکوپ
ناهنجاری‌های احتمالی در تست FBC
پس از انجام تست fbc و بررسی مواردی که در بالا اشاره کردیم، نتایج با چارت‌هایی که برای وضعیت نرمال طراحی شده اند مقایسه می‌گردند و چنانچه نتایج آزمایش بالاتر یا پایین‌تر از حد میانگین باشد پزشک آزمایشات بیشتر را برای بیمار تجویز خواهد کرد.
بسیاری از بیماری ها، امراض و عفونت‌ها میتوانند باعث ایجاد ناهنجاری در نتایج تست fbc شوند:
پایین بودن سطح گلبول‌های قرمز و هموگلوبین:
این مساله میتواند نشان دهنده کمبود آهن در رژیم غذایی، از دست خون یا بیماری‌های مزمن مثل بیماری‌های کلیوی باشد. همچنین زندگی در ارتفاعات یا داشتن بیماری‌های ریوی هم میتوانند باعث پایین آمدن سطح گلبول‌های قرمز خون شوند.
نسبت گلبول‌های قرمز به پلاسما:
پایین بودن غیرعادی این نسبت میتواند نشان دهنده ابتلای فرد به کم خونی یا آنمی باشد. اما بالا بودن این فاکتور حاکی از کم آبی بدن فرد (تست ساده برای سنجش آب بدن) یا بالا بودن گلبول‌های قرمز باشد که خود دلایل دیگری دارد.
پایین بودن گلبول‌های سفید:
این وضعیت میتواند نشاندنده عفونت ویروسی، بیماری مغز استخوان یا قرار گرفتن فرد در معرض شیمی درمانی یا رادیو درمانی باشد. بالا بودن این نسبت هم میتواند نشان دهنده عفونت باکتریایی، بیماری التهابی یا بیماری مرتبط با مغز استخوان باشد.
گلبول‌های سفید:
بالا بودن گلبول‌های سفید میتواند نشان دهنده این امر باشد که فرد به عفونت ویروسی
پلاکت‌های خون:
پایین بودن سطح پلاکت خون میتواند نتیجه مصرف برخی داروها، ابتلا به عفونت ویروسی، اختلالات مغز استخوان یا اختلال خود ایمنی باشد. در مقابل بالا بودن سطح پلاکت خون هم میتواند به بیماری مغز استخوان یا نوعی بیماری التهابی مرتبط باشد.
