نان خشک گرانتر از نان تازه شد / گرانی نان تا قبل از انتخابات!
نشان تجارت - نان از جمله مواد غذایی است که حساسیت‌های بسیاری پیرامون آن دیده می‌شود و هر گونه افزایش قیمتی با بیشترین واکنش‌ها روبه رو می‌شود. این در حالی است که به گفته نانوایان افزایش قیمت نان خواسته آن‌ها است تا هزینه‌ها متعادل شود و لذا اگر دولت هزینه‌هایی همچون هزینه‌های حامل‌های انرژی واحد‌های نانوایی را بردارد و همچنین هزینه بیمه کارگران این صنف را خود تقبل کند نیازی به افزایش قیمت نان به عنوان قوت غالب مردم نیز نیست.
با این وجود با توجه به درخواست‌های اعلام شده از سوی اتحادیه‌های نان کشور، گمانه زنی‌هایی در مورد افزایش قیمت نان تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری صورت گرفته است. این در شرایطی است که در حال حاضر گندمکاران کشور نیز به دلیل پایین نبودن قیمت خرید تضمینی این محصول از تحویل گندم به دولت خودداری میکنند که این امر خود می‌تواند در تامین آرد دولتی نانوایان خلل ایجاد کند و خود زمینه‌ای برای افزایش هرچه بیشتر نرخ نان گردد.
در این راستا گفتگویی با «قامتعلی عزیزی» عضو اتحادیه نانوایان شهر ری انجام شده است.
علیرغم اینکه رئیس جمهور اعلام کرد تا ۴ ماه هیچ محصول کشاورزی گران نمی‌شود با این وجود همه چیز به جز نان گران شده است!
*با توجه به اینکه افزایش قیمت نان از درخواست‌های همیشگی صنف نانوایان بوده و هست، چه تصمیماتی در این خصوص گرفته شده است؟
واقعیت امر این است که دولت وعده ۱۰۰ درصد داده بود که نرخ دو ساله نان را تغییر دهند، اما رئیس جمهور اعلام کرد تا ۴ ماه هیچ محصولی در ایران گران نخواهد شد و اگرچه همه محصولات کشاورزی افزایش قیمت داشت، اما قیمت نان کماکان به قیمت سابق خود باقی مانده است.
*سال گذشته درخواست افزایش ۵۰ درصدی قیمت را داشتید اگرچه با حواشی بسیاری روبه رو شد و در نهایت نیز اجرایی نشد. امسال درخواست چقدر افزایش را داده اید؟
همانطور که گفتید بر اساس آنالیزی که توسط اتحادیه‌های مربوطه صورت گرفت برای سال ۹۹ افزایش ۵۰ درصدی را اعلام کرده بودیم و علیرغم اینکه بعد از پاس کاری‌های بسیار اگرچه افزایش نرخ ۵۰ درصدی را پذیرفتند که تا قبل از عید نوروز اعمال شود، اما هنوز عملی نشده است. با این وجود قطعا برای نرخ جدید باید تورم امسال را نیز لحاظ کنند.
*با این تفاسیر گرانی نان را قبل یا بعد از انتخابات ریاست جمهوری خواهیم داشت؟
افزایش قیمت نان باید صورت بگیرد وگرنه منجر به تعطیلی نانوایی‌ها می‌شود، چون ادامه کار با این قیمت‌ها و هزینه‌ها میسر نیست. با این وجود انتظار می‌رود تا قبل از انتخابات افزایش قیمت صورت بگیرد.
پیشنهاد ما به دولت این است که به جای افزایش قیمت نان، هزینه‌های واحد‌های صنفی نانوایی را حذف کند تا نان از سفره مردم حذف نشود.
*نان قوت غالب مردم است و با افزایش قیمت ممکن است از سفره خانوار‌های بسیاری حذف گردد. از سوی دیگر هم نمی‌توان بالا رفتن هزینه‌های واحد‌های صنفی نانوایی را نادیده گرفت. با این تفاسیر بهترین اقدام چه می‌تواند باشد؟
قطعا هر دولتی روی کار باشد چه دولت فعلی و چه دولت بعدی ترجیحا نباید به فکر افزایش قیمت نان باشد. در واقع نانوایان هم با افزایش قیمت نان موافق نیستند و ترجیح می‌دهند دولت به جای بالا بردن قیمت نان، هزینه‌های واحد‌های نانوایی را کاهش دهند. به این معنا که هزینه بیمه کارگران این صنف را حذف کنند و یا هزینه‌های گاز و برق و آب و ... را از واحد‌های صنفی نگیرند.
از سوی دیگر همانطور که می‌دانید در حال حاضر تنها ماده اولیه‌ای که به صورت دولتی و با نرخ دولتی به نانوایی‌ها داده می‌شود آرد است؛ بنابراین برای کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از افزایش قیمت نان، دولت می‌تواند به عنوان مثال خمیر مایه‌ای که ماهانه چند کیسه مصرف می‌شود و هزینه بر است را به صورت سهمیه‌ای به واحد‌های نانوایی بپردازند.
در واقع حذف چنین هزینه‌هایی و پرداخت چنین سهمیه ای‌هایی در نهایت به نفع ملت و خود دولت است. چون الان فقط نان مانده است که در دسترس همه است و اگر هزینه‌های این واحد‌ها تامین نشود ممکن است اعتصاب کنند و یا به تعطیلی کشیده شوند.
*با توجه به اینکه در ۶ ماهه دوم سال سهمیه ارز دولتی واردات یکسری محصولات کم می‌شود، این امر چقدر در بحث تامین آرد با قیمت دولتی می‌تواند تاثیرگذار باشد؟
آرد یک محصول یارانه‌ای است و فعلا دولت با قیمت هر کیلوگرم آرد یارانه کامل (دولتی پز) ۶۰۰ تومان و هر کیلوگرم آرد نیمه یارانه‌ای (آزادپز) ۹۰۰ تومان در اختیار واحد‌های نانوایی قرار می‌گیرد. اگرچه ممکن است تحت هر شرایطی این قیمت تغییر نکند، اما مگر می‌شود به کارگر بگویی حقوق ۳ سال پیش را بگیرد. اتفاقی که الان رخ داده است و شاهد هستیم ۵۰ درصد از کارگران متخصص نانوایی این کار را ترک کرده اند و غالبا به دلیل عدم پرداخت حقوق کارگران آرد تحویلی دولت هم به درستی تبدیل به نان نمی‌شود.
از سوی دیگر الان کشاورزان گندم را به دولت تحویل نداده اند، چون قیمت خرید تضمینی آن مناسب نبوده است و لذا ترجیح می‌دهند محصول خود را به مرغداری‌ها بدهند؛ بنابراین اگر این رویه ادامه پیدا کند قطعا روی آرد تحویلی به نانوایی‌ها تاثیر خواهد گذاشت. اما متاسفانه دولت، نان که قوت اصلی مردم است را به کل فراموش کرده است و نتیجه اش هم متضرر شدن ۹۰هزار نانوا است.
با این تفاسیر یکی از بهترین راه‌ها این است که به صورت یارانه پول نان را به مردم بدهند و قیمت نان را آزاد کنند تا مردم خود مدیریت کنند. با این اقدام در بدبینانه‌ترین حالت، ۵۰ درصد هزینه دولت در زمینه گندم و آرد پایین می‌آید چرا که بسیاری از دلال بازی ها، گم شدن گندم، افزودن خاک به گندم و ... حذف می‌شود.
در شرایطی که نان خشک گرانتر از نان تازه است برخی نانوایی‌ها نان را به صورت نان خشک به دامداری‌ها تحویل می‌دهند.
*اینکه گفته می‌شود به دلیل مناسب نبودن قیمت نان، برخی واحد‌های نانوایی برای به صرفه بودن کار نان را به دامداری‌های می‌فروشند چقدر صحت دارد؟
در ابتدا باید بدانیم که در حال حاضر نان خشک گرانتر از خود نان است! لذا الان نانوا هیچ ترسی ندارد که در آخر وقت خمیری که آماده کرده است روی دستش بماند، چون می‌داند اگر فروخته هم نشود نهایت آن را به دست دامداری‌ها می‌رساند. با این وجود این اقدام چندان رایج نیست و کمتر رخ می‌دهد.
*دولت سالانه چقدر اعتبار برای نان مردم در نظر می‌گیرد و چگونه می‌توان ار این اعتبار به صورت بهینه‌تر استفاده کرد؟
با یک حساب سرانگشتی می‌توان به میزان اعتبار تخصیصی به این بخش پی برد. در حال حاضر هر واحد نانوایی به صورت میانگین ۴۰۰ کیلوگرم سهمیه آرد دارد. جالب است بدانید قیمت دولتی هر کیسه ۴۰ کیلوگرمی ۳۵هزار تومان است و در بازار آزاد ۱۳۵ هزار تومان است؛ یعنی به ازای هر کیسه آرد دولت ۱۰۰ هزار تومان زیان می‌دهد. پس بهترین راه این است که دولت واحد‌های صنعتی را تقویت کند و هزینه‌ها را کاهش دهد و به این ترتیب استفاده بهینه تری از بودجه تخصیصی شود.
