فروش اقلام دنیای واقعی به‌عنوان NFT چگونه امکان‌پذیر است؟
نشان تجارت - تبدیل دارایی‌های واقعی به نسخه‌های دیجیتالی مبتنی‌بر بلاک‌چین، یکی از جذاب‌ترین و سریع‌ترین روند‌های دنیای رمزارز است. NFTها که ابتدا بیشتر با آثار هنری دیجیتال، آیتم‌های بازی و کلکسیون‌های رمزی شناخته می‌شدند، حالا وارد مرحله جدیدی شده‌اند؛ یعنی توکن‌سازی اقلام فیزیکی. این مفهوم امکان می‌دهد یک محصول واقعی—از کفش و تابلو نقاشی گرفته تا ملک و خودرو—به‌صورت یک توکن غیرمثلی در بلاک‌چین ثبت شود و خریدوفروش آن با امنیت و سرعت بالاتری انجام گیرد.
رشد این روند باعث شده برندها، شرکت‌های فناوری و حتی کسب‌وکار‌های سنتی به‌دنبال کشف پتانسیل‌های آن باشند. اما واقعاً این فرآیند چگونه کار می‌کند و چه موانع یا فرصت‌هایی پیش روی آن قرار دارد؟
تبدیل دارایی فیزیکی به NFT چه معنایی دارد؟
NFT در اصل یک گواهی مالکیت دیجیتال است. زمانی که یک آیتم فیزیکی توکن‌سازی می‌شود، یک نسخه دیجیتال از آن به‌صورت یکتا روی بلاک‌چین ثبت می‌شود. این توکن شامل اطلاعات مربوط به اصالت کالا، مالک واقعی، شرایط نگهداری و سوابق نقل‌وانتقال است.
برخلاف اسناد مرسوم که امکان جعل یا دستکاری آنها وجود دارد، بلاک‌چین تمام این اطلاعات را برای همیشه و بدون امکان تغییر ثبت می‌کند. به همین دلیل، بازار‌های نوینی در حوزه سرمایه‌گذاری و کلکسیون به‌وجود آمده‌اند؛ جایی که خریدار می‌تواند با اطمینان کامل، مالکیت یک آیتم خاص را دریافت کند.
این روند علاوه‌بر افزایش شفافیت، فرآیند خریدوفروش را تسهیل می‌کند. برای مثال، در حوزه املاک، ثبت مالکیت ازطریق NFT می‌تواند بخش زیادی از بروکراسی زمان‌بر و هزینه‌زا را حذف کند. در برخی شهرهای آمریکا، مخصوصاً در میامی، کسب‌وکار‌هایی شکل گرفته‌اند که خرید ملک با رمزارز و ثبت دیجیتال مالکیت را امکان‌پذیر کرده‌اند.
نقش NFTها در بازار کلکسیون‌های فیزیکی
بازار کلکسیونی یکی از قدیمی‌ترین و سودآورترین حوزه‌های اقتصادی است؛ از کارت‌های ورزشی گرفته تا آثار هنری و وسایل کمیاب. اما همواره مشکلاتی مانند جعل، نبود سابقه مالکیت و دشواری در ارزیابی اصالت کالا وجود داشته است.
NFT می‌تواند این معضل را به‌شکل اساسی برطرف کند. زمانی که یک آیتم فیزیکی توکن می‌شود، اطلاعات مربوط به اصالت، تاریخچه صاحبان قبلی و وضعیت کالا در قالب یک رکورد شفاف روی بلاک‌چین ذخیره می‌شود. با این کار، خریداران با اطمینان از واقعی بودن کالای پشت صحنه NFT اقدام به خرید می‌کنند.
به همین دلیل برخی شرکت‌های تخصصی خدمات امنیتی برای نگهداری اقلام ارزشمند راه‌اندازی کرده‌اند. آنها کالای فیزیکی را در خزانه‌های امن نگهداری می‌کنند و NFT آن به‌عنوان سند دیجیتال بین خریداران معامله می‌شود. برای کلکسیونر‌ها که به ارزش دارایی خود به‌عنوان سرمایه نگاه می‌کنند، این روند نوآورانه بسیار جذاب است.
ورود برند‌های بزرگ به دنیای NFTهای فیزیکی
حتی بازار نزولی رمزارز‌ها نیز نتوانسته سرعت رشد پروژه‌های NFT فیزیکی را کم کند. شرکت‌های بزرگ جهانی نیز با جدیت وارد این حوزه شده‌اند.
نایک یکی از موفق‌ترین نمونه‌ها است. این برند با خرید استودیو Web۳ RTFKT، مجموعه‌ای از کفش‌های کتانی دیجیتال عرضه کرد و طبق تحقیقات اخیر، بیش از ۱۸۵ میلیون دلار درآمد از طریق NFT به‌دست آورده است. این موفقیت نشان می‌دهد برند‌های شناخته‌شده نیز NFT را به‌عنوان منبع درآمدی واقعی و پایدار پذیرفته‌اند.
نمونه دیگری از کاربرد NFTهای فیزیکی، بلیت‌های کنسرت و رویداد‌ها است. Ticketmaster اکنون بلیت‌هایی را به‌صورت NFT صادر می‌کند که به عنوان یادبودی ماندگار ثبت می‌شوند. این بلیت‌ها که در بلاک‌چین برای همیشه قابل مشاهده‌اند، می‌توانند به نوعی کلکسیون دیجیتال برای طرفداران تبدیل شوند. همچنین پروتکل‌های POAP که برای اثبات حضور طراحی شده‌اند، این امکان را فراهم می‌کنند که حضور شخص در یک رویداد خاص به‌صورت دائمی در بلاک‌چین ثبت شود.
سازوکار‌های جلوگیری از کلاهبرداری و جعل
توکن‌سازی دارایی‌های فیزیکی بدون ایجاد سازوکار‌های امنیتی قابل اعتماد ممکن نیست. به همین دلیل صنایع فعال در این حوزه، مجموعه‌ای از استاندارد‌ها را تدوین کرده‌اند.
برای جلوگیری از سوءاستفاده، ابتدا اصالت، منشأ و وضعیت کالا بررسی و ثبت می‌شود. سپس اطلاعات کامل درباره مالکیت، شرایط نگهداری و حق برداشت آیتم فیزیکی در متادیتا قرار می‌گیرد.
در برخی پروژه‌ها، کالا در یک خزانه یا انبار امن ضبط می‌شود و تنها افرادی که NFT رسمی دارایی را در اختیار دارند، حق مطالبه آن را خواهند داشت. حضور حسابرسان مستقل نیز برای بررسی صحت اطلاعات و به‌روزرسانی وضعیت آیتم ضروری است.
افزون بر این، پلتفرم‌هایی که خدمات NFT فیزیکی ارائه می‌دهند، باید به‌واسطه شفافیت، امنیت و پاسخگویی مستمر، شهرت خود را تقویت کنند. اعتماد کاربران مهم‌ترین عامل موفقیت در این حوزه است.
آینده توکن‌سازی دارایی‌های واقعی
در کنار این روندها، پروژه‌هایی مانند Mattereum قدمی فراتر برداشته‌اند. این پروتکل امکان می‌دهد یک NFT به‌صورت قانونی به دارایی فیزیکی متصل شود و در بیش از ۱۶۰ حوزه قضایی قابلیت پیگیری حقوقی داشته باشد.
این قابلیت نقطه ضعف بزرگ NFT را از بین می‌برد؛ یعنی نبود پیوند حقوقی بین دنیای دیجیتال و دنیای واقعی. Mattereum با ارائه اسناد دیجیتالی معتبر، باعث می‌شود یک خریدار مطمئن باشد NFT که خریداری می‌کند، با مکانیزم‌های قانونی به دارایی پشت‌صحنه متصل شده است؛ چه این دارایی یک خودروی لوکس باشد، چه یک شیء کمیاب.
این نوع قرارداد‌های هوشمند می‌تواند آینده معاملات بزرگ، ثبت اسناد و مدیریت مالکیت را متحول کند.
