توقف بیمه تکمیلی؛ ضربه آخر تأمین اجتماعی به سفره خالی بازنشستگان
نشان تجارت - توقف بیمه تکمیلی بازنشستگان تأمین اجتماعی فقط یک «اختلال اداری» نیست؛ نشانه‌ای روشن از بحرانی عمیق در نهادی است که باید پشتیبان اصلی سالمندان کشور باشد. در حالی‌که مخارج درمانی هر روز سنگین‌تر می‌شود و تورم سال‌هاست درآمد بازنشستگان را بلعیده، حذف این پوشش درمانی آنها را عملاً بی‌دفاع‌تر از همیشه کرده است. همین حالا نیز در ده‌ها شهر، بازنشستگان با تجمع و اعتراض تلاش می‌کنند صدای اعتراض‌شان را به گوش مسئولان برسانند؛ اما تصمیم تازه تأمین اجتماعی نه‌تنها پاسخی به این مطالبه‌ها نیست، بلکه نشانه‌ای از بی‌تدبیری ساختاری است که می‌تواند موج نارضایتی موجود را به مرحله‌ای خطرناک‌تر برساند.
اعلام توقف بیمه تکمیلی در حالی منتشر شده که برای بسیاری از بازنشستگان، این پوشش درمانی تنها راه مقابله با هزینه‌های سرسام‌آور پزشکی بود. حقوق بازنشستگی آن‌قدر از تورم عقب مانده که بخش بزرگی از سالمندان کشور حتی از پسِ ویزیت‌های معمولی هم برنمی‌آیند؛ چه برسد به بستری، جراحی یا دارو‌های تخصصی. حالا با حذف این پشتوانه، آنها عملاً باید بین «درمان» و «پرداخت اجاره و خوراک» یکی را انتخاب کنند؛ انتخابی که به‌تنهایی گویای عمق بحران است.
طبق گفته فعالان صنفی، دلیل اصلی توقف بیمه تکمیلی، عدم پرداخت چندین ماهه حق بیمه از سوی سازمان تأمین اجتماعی به شرکت طرف قرارداد بوده است؛ موضوعی که نشان می‌دهد بحران نه از بیرون، بلکه از درون خود سازمان آغاز شده است. این یعنی نهادی که باید حافظ امنیت اجتماعی بازنشستگان باشد، حتی قادر به انجام حداقلی‌ترین تعهدات مالی‌اش نیست. در نتیجه، شرکت بیمه‌گذار قرارداد را لغو کرده و هزاران بازنشسته ناگهان با دری بسته روبه‌رو شده‌اند.
مشکل، اما فقط همین نیست. مراکز درمانی تحت مدیریت سازمان نیز با کمبود بودجه، نیروی متخصص و تجهیزات روبه‌رو هستند و بازنشستگان در مراجعه به این مراکز بار‌ها با نوبت‌های طولانی یا خدمات ناقص مواجه شده‌اند. نتیجه این می‌شود که بازنشسته‌ای که سال‌ها حق بیمه پرداخت کرده، امروز نه بیمه تکمیلی دارد و نه مراکز درمانی سازمان پاسخ‌گوی نیازهایش هستند.
در ماه‌های اخیر، بازنشستگان در ده‌ها شهر از جمله اهواز، رشت، اراک، تبریز، سنندج و تهران تجمع کرده‌اند؛ تجمعاتی که ابتدا بر سر افزایش حقوق و همسان‌سازی بود، احتمالا با بحران بیمه تکمیلی شدت بیشتری خواهد گرفت. آنها می‌گویند تأمین اجتماعی باید «سازمانِ ما» باشد، اما امروز به نهادی تبدیل شده که هر روز بخشی از حقوق اساسی‌شان را حذف می‌کند.
از نگاه کارشناسان اجتماعی، کنار گذاشتن بیمه تکمیلی در شرایط فعلی می‌تواند چرخه نارضایتی را سرعت ببخشد. بازنشستگان یکی از منسجم‌ترین و مطالبه‌گرترین گروه‌های اجتماعی‌اند و وقتی امنیت درمانی‌شان از بین برود، اعتراضات گسترده‌تری قابل انتظار است. برخورد بی‌تدبیرانه با این مطالبه‌ها نه‌تنها کمکی به حل بحران نمی‌کند، بلکه خطر تبدیل نارضایتی پراکنده به اعتراضات سازمان‌یافته‌تر را افزایش می‌دهد.
به نظر می‌رسد توقف بیمه تکمیلی، فقط یک تصمیم منفرد نیست؛ بلکه نشانه‌ای از وضعیت آشفتۀ مالی و مدیریتی سازمانی است که سال‌هاست درباره صندوق‌های بازنشستگی‌اش هشدار داده می‌شود. اگر این روند ادامه پیدا کند، بازنشستگان که زمانی قرار بود دوران آرامی را پشت سر بگذارند، بیش از پیش به سمت بحران معیشتی و درمانی رانده می‌شوند؛ بحرانی که نه برای آنها و نه برای جامعه، عاقبت خوبی نخواهد داشت.
