
نشان تجارت - بانک مرکزی که هر هفته با انتشار گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی در وبسایت رسمی خود، وضعیت بازار باز و بازار بین بانکی را مورد بررسی قرار میدهد، اخیرا در جدیدترین گزارش خود، دادههای مربوط به حراج بازار باز و اعتبارگیری قاعدهمند بانکها از طریق بازار شبانه در هفته منتهی به پنجم آبانماه ۱۴۰۴ را تشریح کرد.
با استناد به گزارش بانک مرکزی، با وجود کاهش حجم سفارشهای ریپوی ثبت شده در بیست و هشتمین حراج بازار باز سال جاری در مقایسه با هفته گذشته، رقم سفارشات ارسالی در سطح ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی باقی ماند. از سوی دیگر، میزان اعتبارگیری قاعدهمند بانکها از طریق بازار بین بانکی نیز طی هفته مورد بررسی کاهش یافت.

بیست و هشتمین حراج بازار باز سال ۱۴۰۴ در روز پنجم آبانماه و با مشارکت ۲۲ بانک و موسسه اعتباری غیربانکی برگزار شد تا بانکها با انجام عملیات توافق بازخرید یا ریپو بخشی از کسری وجوه نقد خود را تامین کنند.
در این عملیات، بانکها با فروش اوراق در اختیار خود به بانک مرکزی، وجوه نقد مورد نیاز را دریافت و در سررسیدی که از قبل تعیین میشود، اوراق فروختهشده را با نرخ سود مشخصی از بانک مرکزی بازخرید میکنند و بدهی خود را به این بانک میپردازند.
در بازار باز این هفته، حداقل نرخ توافق بازخرید در سطح ۲۳ درصد باقی ماند و مدت توافق بازخرید نیز هفت روزه باقی ماند.
۲۲ بانکی که در حراج این هفته بازار باز شرکت کردند، مجموعا ۵۱۱ هزار میلیارد تومان سفارش ریپو به بانک مرکزی ارسال کردند.
گرچه مقایسه سفارشهای ارسالی در بازار باز این هفته با حراج قبلی بازار باز حاکی از کاهش پنج هزار میلیارد تومانی حکایت دارد، اما تثبیت رقم سفارشهای ریپو در سطح ۵۰۰ هزار میلیارد تومان حاکی از آن است که بانکها همچنان در تگنای نقدینگی قرار دارند و نیازمند استقراض از بانک مرکزی برای تامین نقدینگی خود در کوتاهمدت هستند.
در سوی دیگر این بازار، بانک مرکزی که طی دو هفته گذشته و با وجود افزایش ثبت ریپو، ۲۳۰ هزار میلیارد تومان از سفارشهای ارسالی را پذیرفت، برای سومین هفته متوالی با ۲۳۰ هزار میلیارد تومان از سفارشها موافقت و این مبلغ را در بازار باز تزریق کرد.
به این ترتیب، نسبت سفارشهای پذیرفته شده در بازار باز به کل سفارشها در حراج این هفته بازار باز معادل ۴۵ درصد بود و بانک مرکزی برای پنجمین هفته متوالی کمتر از نصف منابع مورد نیاز بانکها را تامین کرد.
این در حالی است که ۲۳۱ هزار میلیارد تومان از ریپوهای هفتههای گذشته در حراج این هفته بازار باز سررسید شد و این مبلغ به منابع بانک مرکزی بازگشت. به این ترتیب، در حراج بازار باز شماره ۲۸، بانک مرکزی در مجموع هزار میلیارد تومان از بانکها جذب کرد.
بانک مرکزی در گزارشهای هفتگی عملیات اجرایی سیاست پولی، علاوه بر بازار باز، عملکرد اعتبارگیری قاعدهمند بانکها در بازار بین بانکی را نیز بررسی میکند. بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی میتوانند در روزهای شنبه تا چهارشنبه از اعتبارگیری قاعدهمند با نرخ سقف دالان نرخ سود (۲۴ درصد) استفاده کنند.
در روزهای کاری بازار بین بانکی طی هفت روز منتهی به پنجم آبانماه، بانکها روزانه بین ۳۶ هزار میلیارد تومان تا ۶۹ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی اعتبار گرفتند تا مجموع اعتبارگیری قاعدهمند بانکها در این هفته به ۲۵۶.۲ هزار میلیارد تومان برسد؛ رقمی که ۵۰ هزار میلیارد تومان کمتر از هفته گذشته بود.
این در حالی است که بانکها طی همین هفته ۲۷۱.۶ هزار میلیارد تومان از بدهی خود به بانک مرکزی در بازار بین بانکی را طی همین مدت تسویه کردند تا خالص عملکرد بانک مرکزی در این بازار نیز منفی شود.