از ChatGPT نظامی تا رصد متر به متر خاک ایران / اسرائیل چگونه از هوش مصنوعی در حمله به ایران استفاده کرد؟
نشان تجارت - نشریه اورشلیم پست گزارشی از واحد اطلاعات، سایبری، ارتباطات و داده‌های ارتش اسرائیل موسوم به «متسپن» (Matzpen به معنی قطب‌نما) با همکاری موساد و شاباک (سازمان امنیت داخلی اسرائیل) منتشر کرده و مدعی شده این واخد نرم‌افزار‌ها و سامانه‌هایی را طراحی کرده که در عملیات علیه ایران به کار گرفته شده‌اند.
به گزارش رسانه اسرائیلی اورشلیم پست، این واحد توانسته در عملیات موسوم به «شیر برخاسته» یا همان جنگ ۱۲ روزه علیه ایران در ماه ژوئن، دامنه‌ی قابلیت‌های تحلیل کلان داده‌ای خود را به خاک ایران گسترش داد.
این رسانه مدعی است که اسرائیل به‌ویژه در «شلیک آغازین» علیه یاران در ساعات ابتدایی از این فناوری استفاده کرده است. اشاره اورشلیم پست به حمله شب اول است که طی آن چندین فرمانده ارشد نظامی و دانشمند هسته‌ای در ایران هدف ترور قرار گرفتند و پدافند‌های ایران به دلیل اختلالی که اسرائیل پیش از آن ایجاد کرده بود، قادر به جلوگیری از این حمله نبودند.
اورشلیم پست بخشی از یک گزارش را به پیچیدپی‌ها و چالش‌های فنی این عملیات نرم افزاری اشاره کرده و مدعی شده هرچند برنامه‌های رایانه‌ای در فضای دیجیتال مرز جغرافیایی نمی‌شناسند، اما برای انتقال داده‌ها و اجرای آنها همچنان نیاز به زیرساخت‌های فیزیکی وجود دارد.
اسرائیل پیش‌تر هرگز تلاش نکرده بود عملیاتی وسیع و مستمر داشته باشد که در آن به طور لحظه‌ای محل آخرین بمباران اسرائیل یا آخرین شلیک موشک بالستیک ایران رصد و به روزرسانی شود. اما متسپن موفق شده این عملیات را در مناطق دوردست مانند ایران هم اجرا کند.
فرماندهان متسپن می‌گویند هدفشان این است که فرماندهان میدانی ارتش در شرایط جنگی، با محیطی آشنا و ساده روبه‌رو باشند و فناوری به جای کند کردن تصمیم‌گیری، ابزار توانمندساز عملیات باشد.
آنها باید بدون درگیر شدن با پیچیدگی‌های فنی، از خروجی این سیستم‌ها بهره ببرند، در حالی‌که در پشت‌صحنه صد‌ها متخصص در حال کار بر روی تحلیل و یکپارچه‌سازی داده‌های عظیم از سامانه‌های مختلف ابری ارتش هستند.
هوش مصنوعی چگونه به کار اسرائیل آمده است؟
بیشتر بخوانید: هشدار اسرائیل به احیای برنامه هسته‌ای ایران
اورشلیم پست نوشته: یکی از کارکرد‌های اصلی متسپن، ارسال سریع داده‌های دقیق از موقعیت نیرو‌های دشمن به تمامی سطوح فرماندهی است.
این رسانه می‌گوید: افزایش بی‌سابقه‌ی استفاده از پهپاد‌ها برای شناسایی و حمله نیز نیاز به هماهنگی لحظه‌ای داده‌ها داشت.
متسپن با ایجاد سامانه‌هایی که مکان حمله دشمن را در لحظه با نزدیک‌ترین پهپاد یا سکوی ضدحمله منطبق می‌کند، توانسته واکنش‌های سریع‌تر و دقیق‌تری نسبت به گذشته فراهم کند، واکنشی که گاه موجب بازدارندگی گروه‌های دشمن برای ادامه شلیک شده است.
سامانه‌های متسپن نقشه نیرو‌های خودی را با دقت بالا ارائه می‌کنند تا خطر آتش به خودی (Friendly Fire) کاهش یابد.
همچنین این واحد با تحلیل داده‌های حجیم، برای فرماندهان میدانی گزینه‌های مختلف عملیاتی را در چند ثانیه شبیه‌سازی می‌کند.
در حوزه دفاع غیرنظامی نیز داده‌های متسپن به فرماندهی جبهه داخلی ارتش منتقل می‌شود تا نحوه‌ی واکنش به تهدیدات موشکی، پهپادی یا راکتی و استفاده بهینه از لایه‌های دفاعی اسرائیل مشخص شود.
متسپن نسخه‌ای اختصاصی از ChatGPT نظامی ارتش اسرائیل را طراحی کرده است که نیرو‌ها می‌توانند به‌صورت گفتاری با آن تعامل کنند.
این چت‌بات با درک کامل از فرهنگ و واژگان نظامی اسرائیل پاسخ می‌دهد و برای فرماندهان میدانی ابزار تصمیم‌سازی سریع محسوب می‌شود.
به‌گفته‌ی گزارش، این سامانه باعث شده فرماندهان میدانی در عملیات‌های متحرک بتوانند حین جابه‌جایی نیز با داده‌های در حال تغییر تعامل داشته باشند، نه فقط زمانی که در مقر ثابت قرار دارند.
در عین حال، سامانه گفت‌وگوی عملیاتی ارتش به نوعی فضای ابری مشابه Google Drive متصل است که دارای اصلاحات دیجیتال و فیزیکی ویژه برای راستی‌آزمایی و امنیت داده‌هاست و قابلیت اجرای آن در مقیاس بالا وجود دارد.
اسرائیل چطور هر متر مربع خاک ایران را رصد می‌کند؟
گزارش اورشلیم پست می‌گوید متسپن مسئول طراحی معماری دیجیتال انتقال داده از ماهواره‌ها و تصاویر هوایی است.
پلتفرمی به نام MAPIT با دیگر سامانه‌ها در ارتباط است و به‌طور مستمر نقشه‌های سه‌بعدی از مناطق مختلف از جمله ایران به‌روز می‌کند.
پیش‌تر وزارت دفاع اسرائیل اعلام کرده بود این کشور قادر است روزانه صد‌ها هزار کیلومتر مربع از خاک ایران را زیر نظر بگیرد.
چرا اسرائیل در شناسایی پهپاد‌ها اینقدر دقیق عمل کرد؟
جنگ اخیر توانایی‌های شناسایی پهپادی اسرائیل را به سطحی کاملاً جدید رسانده است. پایگاه داده دیجیتال همه هشدار‌ها را در زمان واقعی از هر پهپاد یا سکوی پرنده ثبت کرده و بلافاصله به نیرو‌های مربوطه ارسال می‌کند.
به ادعای نویسنده‌ی گزارش، با پایان تدریجی جنگ و حرکت ارتش اسرائیل به سمت وضعیت صلح، هنوز مشخص نیست چه چالش‌های جدیدی پیش روی واحد متسپن قرار خواهد گرفت.
اما تجربه نشان داده تیم برنامه‌نویسان و متخصصان داده‌ی این واحد، آماده‌اند تا با هر تهدید تازه‌ای در هر فاصله‌ای از غزه تا تهران روبه‌رو شوند.
