بازار نوظهور نقره در شوک حباب
نشان تجارت - قیمت نقره در بازار داخلی با اختلاف بیش از ۱۲ درصدی از ارزش ذاتی در حال معامله است. بررسی محاسبات نشان می‌دهد هر گرم نقره ۹۹۹ روز چهارشنبه ۹ مهر ۱۴۰۴ بیش از ۲۵ هزار تومان بالاتر از ارزش واقعی خود در بازار جهانی و در تناسب با قیمت دلار داخلی در حال معامله است و به معنای دیگر، حباب دارد.
اما چرا قیمت نقره در بازار داخلی بالاتر از ارزش ذاتی معامله می‌شود؟ چگونه می‌توان برای سرمایه‌گذاری سودمند در این بازار از میزان حباب نقره مطلع شد؟
بازار نقره که طی یک سال اخیر مورد توجه سرمایه‌گذاران خرد قرار گرفته، در هفته‌های گذشته و با نوسانات قابل توجه دلار افزایش قیمت قابل توجهی داشته است.
در حالی که قیمت اونس جهانی نقره روی رقم ۴۷ دلار و ۳۲ سنتی قرار دارد و قیمت دلار نیز در معاملات آزاد و در لحظه نگارش این گزارش به کانال ۱۱۶ هزار تومان رسیده است؛ با این اعداد، انتظار می‌رفت قیمت هر گرم نقره در بازار داخلی رقم پایین‌تری باشد، اما بهای معامله‌شده در بازار بالاتر است که نشان می‌دهد قیمت نقره در حال حاضر حباب دارد.
تفاوت حباب نقره در مصنوعات مختلف
ارزش نقره بسته به نوع محصول به صورت متفاوتی محاسبه می‌شود؛ برای مثال هنگام خرید زیورآلات نقره، علاوه بر وزن فلز، هزینه ساخت و درصد سود فروشنده نیز لحاظ می‌شود.
در مقابل، در خرید شمش‌های خارجی معمولا درصدی به عنوان کارمزد یا هزینه واردات به قیمت نهایی اضافه می‌شود؛ بنابراین آنچه خریدار در نهایت می‌پردازد، تنها وابسته به قیمت جهانی نقره نیست، بلکه به سیاست قیمت‌گذاری فروشنده و کارخانه نیز بستگی دارد.
محاسبه قیمت نقره بر اساس اونس تروا
برای فهم بهتر این روند، ابتدا باید با واحد جهانی اندازه‌گیری نقره آشنا شد. قیمت نقره در بازار‌های جهانی بر اساس واحد «اونس» تعیین می‌شود. اونس انواع مختلفی دارد؛ از جمله اونس مایعات (۲۹.۵۴ گرم) و اونس معمولی (۲۸.۳۴ گرم)؛ اما آنچه در محاسبه فلزات گرانبها به کار می‌رود «اونس تروا» است که معادل ۳۱.۱۰۳۵ گرم است. همین عدد کلیدی، پایه تمام محاسبات نقره در بازار به شمار می‌رود.
به این ترتیب، اگر بخواهیم قیمت هر گرم نقره را محاسبه کنیم کافی است قیمت جهانی هر اونس نقره را بر عدد ۳۱.۱۰۳۵ تقسیم کنیم تا ارزش دلاری هر گرم به دست بیاید. سپس این عدد در قیمت لحظه‌ای دلار در بازار داخلی ضرب می‌شود و حاصل نیز در عیار نقره مورد نظر ضرب خواهد شد تا قیمت واقعی هر گرم نقره به تومان مشخص شود.
برای نمونه اونس نقره در بازار جهانی ۴۷ دلار و ۳۰ سنت در حال معامله است، بنابراین هر گرم نقره ۹۹۹ بعد از تقسیم بر ۳۱.۱۰۳۵ گرم حدود ۱.۵۲ دلار خواهد بود.
ارزش ذاتی هر گرم نقره در مقیاس دلاری ۱.۵۲ = ۳۱.۱۰۳۵ ÷ ۴۷.۳۲
حال با فرض دلار ۱۱۶ هزار تومانی، و ضرب آن در عیار ۰.۹۹۹ ارزش ذاتی هر گرم نقره در بازار داخلی به حدود ۱۷۶ هزار و ۳۰۰ تومان می‌رسد. مانند این محاسبه:
ارزش ذاتی هر گرم نقره در مقیاس تومان ۱۷۶۳۰۵ تومان = ۰.۹۹۹ × ۱.۵۲ × ۱۱۶۰۰۰
شیوه محاسبه حباب هر گرم نقره در بازار داخلی
اگر از طریق فرمولی که گفته شد، ارزش ذاتی قیمت نقره در بازار داخلی را به دست آورده باشیم، دستیابی به میزان حباب نقره دشوار نیست. برای این محاسبه حدودی حباب نقره باید ارزش ذاتی نقره را از قیمتی که در بازار معامله می‌شود، کم کنیم. مانند این محاسبه بر اساس قیمت روز نقره:
حباب هر گرم نقره ۲۵۶۰۵ تومان = ۱۷۶۳۰۵ − ۲۰۱۹۱۰
درصد حباب هر گرم نقره ۱۲.۶۸ = ۲۰۱۹۱۰ ÷ (۱۰۰ × ۲۵۶۰۵)
عوامل ایجاد حباب نقره
در ایران نقره با عیار‌های مختلف مانند ۹۲۵، ۹۹۰، ۹۹۹ (سه‌نه) و حتی ۹۹۹/۹ (چهار‌نه) عرضه می‌شود و بدیهی است هرچه عیار بالاتر باشد، قیمت نهایی به ارزش ذاتی جهانی نزدیک‌تر خواهد بود. همین تفاوت‌ها و هزینه‌های جانبی است که باعث شکل‌گیری پدیده‌ای به نام «حباب نقره» می‌شود؛ فاصله‌ای میان قیمت واقعی محاسبه‌شده و قیمت معاملاتی در بازار که می‌تواند سود یا زیان سرمایه‌گذار را تعیین کند.
به این ترتیب می‌توان گفت امروز نقره در بازار داخلی حدود ۱۲ درصد بالاتر از ارزش ذاتی در حال معامله است.
رشد تقاضا؛ اهرم افزایش حباب نقره
کارشناسان اقتصادی معتقدند نقره به دلیل سرمایه‌گذاری‌های کوچک و قدرت خرید پایین‌تر نسبت به طلا، مقصد نقدینگی‌های خرد شده و این موضوع فشار تقاضا را افزایش داده است. گفتنی است در شرایطی که قیمت دلار پرنوسان است، سرمایه‌گذاران سراغ دارایی‌های امن می‌روند و این رفتار باعث می‌شود قیمت نقره بالاتر از ارزش واقعی معامله شود.
به نظر می‌رسد در شرایطی که نوسانات دلار و طلا همچنان ادامه دارد، نقره نیز از این تحولات بی‌نصیب نمانده و فاصله قیمت بازار با ارزش واقعی خود را حفظ کرده است. کارشناسان می‌گویند تا زمانی‌که انتظارات تورمی و محدودیت‌های عرضه ادامه داشته باشد، حباب نقره نیز پابرجا خواهد بود.
