بازگشت نقدینگی به بورس تهران
نشان تجارت - ورود نقدینگی به بورس تهران پس از یک روز معاملاتی رخ داد. به تعبیر دیگر در هفته جاری، بورس تهران در روز شنبه با ورود پول، روز یکشنبه با خروج پول و پس از تعطیلی یک‌روزه، مجددا با ورود پول همراه شد. به نظر کارشناسان و فعالان بازار سرمایه، این رشد به دلیل ارزنده بودن بازار سهام و افت شدید قیمت‌ها رخ داده است، همچنین تاریخچه رفتار نرخ ارز بازار توافقی نشان داده که پس از رشد قیمت ارز در بازار آزاد، این نرخ، فاصله و شکاف خود را با آن کم خواهد کرد و به همین دلیل، یک خوش‌بینی نسبت به رشد بازار سهام به وجود آمده است.
ورود پول‌های ترسو به بورس تهران
مسعود مهدیان، کارشناس بازار سرمایه به ارزیابی وضعیت بازار سهام در روز سه‌شنبه پرداخت و گفت: در روز‌های اخیر معاملات بازار سهام با افزایش ارزش دادوستد‌ها و همچنین ورود پول حقیقی همراه بوده که به دنبال آن، شاخص کل توانست با رشد حدود ۴۷ هزار واحدی در روز سه‌شنبه، به عدد دو‌میلیون و ۴۷۷ هزار واحد برسد. ورود پول حقیقی نزدیک به یک همت در معاملات روز سه‌شنبه به‌عنوان نقطه‌ای بسیار مهم و مثبت ارزیابی می‌شود. به این ترتیب، دو مؤلفه اثرگذار در تابلوی معاملات بورس تهران به وضعیت مطلوب‌تری رسیده‌اند.
کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: از منظر دلاری و با توجه به جذابیت قیمت‌ها در بخش عمده‌ای از بازار، انتظار می‌رفت که با کاهش فشار‌های سیستماتیک و فروکش کردن برخی نگرانی‌ها همچون مباحث مربوط به لوایح پالرمو، عدم خروج از ان‌پی‌تی و کم‌رنگ‌تر شدن احتمال وقوع تنش، موجی از تقاضا شکل گیرد؛ موضوعی که روز سه‌شنبه تحقق یافت. در این میان، نرخ دلار نیز با رشد چشم‌گیر روز‌های اخیر به‌عنوان محرک دیگری برای تغییر روند بازار ایفای نقش می‌کند.
با این حال، سایه ترس و ابهام همچنان بر فضای بازار سنگینی می‌کند و پول‌هایی که در یکی، دو روز اخیر وارد بازار شده‌اند و احتمالا در روز‌های آینده نیز خواهند شد، بسیار شکننده و ترسو هستند و می‌توانند با یک خبر منفی به‌سرعت از بازار خارج شوند. به‌ویژه با احتمال عملیاتی شدن «مکانیسم ماشه» در روز‌های آینده و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، ریسک شکل‌گیری موج دیگری از ناامیدی و خروج سرمایه وجود دارد. انتظار می‌رود مسوولان و بازارساز تدابیر لازم را برای مدیریت شرایط سخت احتمالی پیش‌رو اتخاذ کنند.
مهدیان اضافه کرد: بر این اساس، در صورت عدم انتشار اخبار منفی و عدم افزایش ریسک‌های سیستماتیک، احتمال دارد در روز‌های آینده، ریزموج صعودی ایجاد شده ادامه یابد و از منظر تکنیکال شاخص کل توان حرکت تا محدوده دو میلیون و ۵۵۰ هزار واحد را دارد. با این وجود، همان‌طور که در جریان معاملات مشاهده می‌شود، نقدینگی وارد شده به‌شدت متزلزل و شکننده است و حتی یک خبر در طول روز می‌تواند کل معادله بازار را تغییر دهد و روند خروج پول و بازگشت به فاز نزولی را رقم بزند. با این حال، تا حوالی ۵ مهر می‌توان انتظار داشت بازار به‌واسطه ارزندگی بالا و سطح پایین قیمت‌ها نوسان مثبتی در محدوده ۱۵ تا ۲۰ درصد تجربه کند؛ به‌طوری‌که در نماد‌های بزرگ‌تر حدود ۱۵ درصد و در نماد‌های کوچک‌تر بیش از این میزان باشد.
این کارشناس بازار سرمایه در پایان تاکید کرد:، اما با نزدیک شدن به پایان شهریور و روز‌های ابتدایی مهر، در صورتی که همچنان فضای ابهام ادامه یابد، احتمالا فشار فروش بار دیگر شدت خواهد گرفت و پس از این رشد مقطعی، سهامداران به سمت شناسایی سود و خروج از بازار حرکت خواهند کرد. به همین دلیل، پایداری شرایط بازار به‌طور کامل به تحولات سیاسی و اقتصادی و همچنین اخبار پیش‌رو بستگی دارد و نمی‌توان حتی به‌صورت نسبی تصویری قطعی از آینده ارائه داد.
نقش محوری نرخ ارز در آینده بورس
محمدرضا بیک‌زاده‌مقدم، کارشناس بازار سرمایه به ارزیابی وضعیت بازار سهام در روز سه‌شنبه پرداخت و گفت: در حال حاضر بازار سهام به سطحی از افت رسیده است که می‌توان گفت تقریبا تمامی ریسک‌ها در آن مشاهده شده است. این پرسش مطرح می‌شود که آیا سهام در شرایط فعلی ارزندگی دارد؟ بله از نگاه بنیادی بسیاری از نماد‌ها در بازار ارزشمند شده‌اند. نسبت قیمت به سود (P/E) کل بازار و بخش بزرگی از سهم‌ها در سطوح بسیار پایینی قرار دارد؛ به‌طوری‌که اکنون به‌راحتی می‌توان سهم‌هایی با نسبت P/E حدود ۳ واحد نیز در بازار مشاهده کرد.
وی افزود: روز سه‌شنبه، بازار تا حدودی جان گرفت و معاملات و رشد بهتری در بازار سهام مشاهده کردیم. این اتفاق به دلایل متعددی رخ داده است. از یک‌سو افت شدید قیمت‌ها در هفته‌های اخیر زمینه‌ساز این تغییر شد و از سوی دیگر، در چند روز گذشته با فعال شدن «مکانیسم ماشه» و رشد نرخ دلار در بازار آزاد به بالای ۱۰۰ هزار تومان، شرایط تازه‌ای رقم خورد. تجربه نشان داده است هرگاه چنین اتفاقی رخ می‌دهد، دیر یا زود نرخ دلار توافقی یا همان سامانه نیما نیز باید فاصله خود را با نرخ بازار آزاد پر کند.
این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: در ابتدای چنین جهش‌هایی معمولا رئیس‌کل بانک مرکزی و تصمیم‌گیران اقتصادی تمایلی به پذیرش نرخ بالای بازار آزاد ندارند و بر نرخ سامانه توافقی یا نیما که امروز حدود ۷۰ هزار تومان است، پافشاری می‌کنند. اما عملا به دلیل شکل‌گیری صف‌های سنگین تقاضا و عدم تمایل عرضه‌کنندگان به فروش در نرخ‌های توافقی، به ناچار قیمت تعادلی دلار توافقی نیز به سمت بالا حرکت می‌کند. همین موضوع موجب می‌شود بازار سهام واکنش مثبت نشان دهد و تابلوی معاملات سبزتر شود.
بیک‌زاده در انتها تاکید کرد: بنابراین می‌توان گفت دلیل اصلی رشد بازار سهام، افزایش نرخ دلار است. مساله فعلی که پیش روی فعالان بازار قرار دارد این است که با بازگشت احتمالی تحریم‌های سازمان ملل، بازار سهام چه مسیری طی می‌کند؟ در اینجا بار دیگر نرخ ارز نقش متعادل‌کننده ایفا می‌کند. اگر بازگشت تحریم‌ها به شکلی سختگیرانه باشد و صادرات نفت کشور با محدودیت جدی مواجه شود، نرخ دلار می‌تواند به سطوح بالاتری حرکت کند. طبیعی است در چنین شرایطی سودآوری شرکت‌ها نیز افزایش خواهد یافت و همین موضوع می‌تواند عاملی برای رشد بازار سهام باشد.
