ایران در سال ۱۴۳۰ سالمندترین کشور دنیا خواهد بود!
نشان تجارت - جوانی جمعیت نیاز مبرم کشور است و این نیاز هر روز بیشتر از روز قبل خودنمایی می‌کند. روز گذشته وزارت بهداشت و درمان با اعلام آماری خبر از سالمند شدن کشور در سال ۱۴۳۰ داد. سالی که در آن از هر ۴ ایرانی، یک نفر سالمند خواهد بود.
بر اساس آمار‌های منتشر شده، جمعیت سالمند ۶۰ ساله و بیشتر کشور در سال ۱۴۰۰ به ۸ میلیون و ۸۵۹ هزار و ۷۵۸ نفر بوده که بیش از ۱۰ درصد جمعیت را تشکیل می‌داد. اما بر اساس پیش‌بینی‌های انجام شده این جمعیت در سال ۱۴۱۰ به ۱۳ میلیون نفر خواهد رسید که بیش از ۱۴ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد. در سال ۱۴۲۰ جمعیت بالای ۶۰ سال به حدود ۱۹ میلیون نفر می‌رسد که نزدیک به ۲۰ درصد جمعیت را شامل می‌شود و در نهایت این آمار در سال ۱۴۳۰ به بیش از ۲۶ میلیون نفر می‌رسد که نزدیک به ۲۷ درصد جمعیت کشور را در برمی‌گیرد.
جوانی جمعیت برای هر کشوری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که هر کشوری برای طی کردن پله‌های ترقی و پیشرفت بیش از هر چیز به نیروی جوان نیاز دارد. اما در شرایط کنونی و با اینکه طی سال‌های گذشته دولت‌ها تلاش کرده‌اند که با وضع قوانین و مقررات از یک سو و اعلام شرایط تشویق‌کننده از سوی دیگر، زوج‌های جوان را به فرزندآوری تشویق کنند، اما گویا این سیاست‌ها نتوانسته تغییری در وضعیت ایجاد کند.
مساله اینجاست که آیا واقعا پرداخت وام، اعطای امتیاز خرید خودرو و… می‌تواند به تنهایی مشوقی برای فرزندآوری باشد؟ مساله اینجاست که بر خلاف انتظار‌ها هم تعداد موالید در کشور نرخ قابل قبولی ندارد و هم از سوی دیگر سن ازدواج بالا رفته و هر کدام این مسائل به تنهایی می‌تواند تثبیت‌کننده شرایط کهنسالی در جامعه باشد.
وعده‌ها نمی‌توانند جای زیرساخت‌های مورد نیاز فرزندآوری را بگیرند
پژمان ایزدی، جامعه‌شناس و پژوهشگر اجتماعی، در این باره به تجارت‌نیوز می‌گوید: متاسفانه مسئولان به جای اینکه به راهکار‌های بلندمدت فکر کنند عادت کرده‌اند برای رفع مشکلات به جای درمان تنها به روش‌های تسکین مقطعی روی بیاورند. در مورد ماجرای جوانی جمعیت هم همین اتفاق رخ داده است. طی تمام این سال‌هایی که مساله جوانی جمعیت مطرح شده است، تنها مسایلی که مد نظر قرار گرفته پرداخت وام فرزندآوری و مشوق‌هایی از این دست بوده است.
او می‌افزاید:، اما اگر قرار باشد زوجی اقدام به فرزندآوری کنند، مساله تنها به دنیا آوردن فرزند نیست. در واقع مهم‌ترین مساله آینده‌ای است که این فرزند متولدشده پیش روی خود دارد. متاسفانه زیرساخت‌هایی که نیازمند ساختن آینده این فرزندان است نه تنها فراهم نیست که در شرایط بسیار بدی قرار دارد.
بهداشت و درمان و آموزش زیرساخت‌های فرزندآوری هستند
این جامعه‌شناس در ادامه اظهار می‌دارد: دو مساله مهم در بحث زیرساخت‌های مورد نیاز فرزندآوری، بهداشت و درمان و آموزش هستند. دو زیر ساختی که سال‌ها است با همین جمعیت هم مشکلات بسیاری در آنها وجود دارد. در حال حاضر ما در بخش بهداشت و درمان در ابتدایی‌ترین امکانات که داشتن پزشکان متخصص کودکان است، با مشکل مواجه‌ایم.
ایزدی می‌افزاید: سوال اینجاست که چند بیمارستان مختص کودکان در کشور وجود دارد و این بیمارستان‌ها ظرفیت پذیرش چند بیمار را دارند؟ هزینه‌های درمان به چه شکلی پرداخت خواهد شد؟ همین الان در اخبار می‌بینیم که هر روز سهم مردم از هزینه‌های درمان رو به افزایش است.
سال گذشته نزدیک به یک میلیون بازمانده از تحصیل داشتیم که اکثر آنها به دلیل مشکلات اقتصادی مجبور به ترک تحصیل شده‌اند
او ادامه می‌دهد: بر اساس آمار‌های رسمی سال گذشته ما نزدیک به یک میلیون بازمانده از تحصیل داشته‌ایم که به گفته مسئولان اکثر این بچه‌ها به دلیل مشکلات اقتصادی مجبور به ترک تحصیل شده‌اند. در چنین شرایطی چطور می‌توانیم انتظار داشته باشیم که افراد تنها به اتکا دریافت وام اقدام به فرزندآوری کنند.
منکر نیاز کشور به جوانی جمعیت نیستیم
این جامعه شناس با تاکید بر نیاز کشور به جوانی جمعیت می‌گوید: هیچ کس منکر نیاز کشور به جوانی جمعیت نیست. در واقع همین الان هم ما در شرایط بدی از نظر جمعیتی به سر می‌بریم. اما مساله اینجاست که باید شرایط زندگی و حداقل‌های رفاهی برای افراد جامعه فراهم باشد تا بتوانند با چشم‌اندازی روشن اقدام به فرزندآوری کنند.
او می‌افزاید: چطور می‌توانیم از جوانی که نه امنیت شغلی دارد و نه امنیت معیشتی بخواهیم که به ازدواج و از آن بالاتر به فرزندآوری فکر کند. ابتدا شرایط رفاهی جامعه و زیرساخت‌های مورد نیاز باید فراهم باشد تا در ادامه آن دولت بتواند با ارایه راهکار‌های تشویقی سیاست‌های افزایش جمعیت را به سرانجام برساند.
افزایش جمعیت سالمند جامعه را به بن‌بست می‌کشاند
پژمان ایزدی در ادامه تاکید می‌کند: افزایش جمعیت سالمند جامعه را به بن بست رخوت و عدم تکاپو می‌کشاند. وقتی نیروی جوان در جامعه اندک باشد چرخ تولید با سرعت بسیار کمتری خواهد چرخید، رشد و پویایی جامعه به مشکلات زیادی مواجه خواهد شد و مشکلات اقتصادی و اجتماعی افزون می‌شود.
او در پایان می‌گوید: دولت‌ها به جای اینکه اعتبارات خود را صرف راهکار‌های کوتاه‌مدت کنند بهتر است به برنامه‌ریزی بلندمدت در این زمینه توجه داشته باشند، عزم دولت‌ها برای بهبود زیرساخت‌های مورد نیاز جامعه بیش از هر مساله دیگری باید مورد توجه قرار گیرد. تنها در این صورت است که می‌توانیم از این تله پیری جمعیت رهایی پیدا کنیم.
