نشان تجارت - زهرا ظهروند: دو دور از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا گذشته و حال بناست روز شنبه، دور سوم مذاکرات در سطح کارشناسی دنبال شود.
در همین رابطه، جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل خاورمیانه به نشان تجارت گفت: برای دستگاه دیپلماسی آمریکا، موضوع مذاکرات با ایران یکی از دشوارترین فعالیتها است که شاید در تاریخ جهان هم چنین مسئلهای در عرصه دیپلماسی به این دشواری وجود نداشته است. مذاکرات بسیاری بین شرق و غرب، چین و آمریکا، دوران جنگ جهانی اول و دوم و مذاکراتی که در خصوص استقلال کشورها بوده در تاریخ رقم خورده است، اما با توجه به شرایط جهانی و اینکه منافع ملی آمریکا در گرو برخی از روابطی است که در تلاقی دیگر قدرتها قرار گرفته است، این مذاکرات را سخت و حساس کرده است.
وی افزود: چین از یک طرف و روسیه از طرف دیگر، رژیم صهیونیستی از طرف دیگر و مجموع اینها یک شرایط دشواری به وجود آورده که آمریکاییها بسیار احتیاط و سعی میکنند اشتباه نکنند. ایرانِ ضعیف به نفع چینیها و روسیه نیست. تفکر اینکه ایران ضعیف شود سبب میشود روسیه و چین در این عرصه تا حد ممکن تلاش کنند تا ایران در شرایط ضعف قرار نگیرد، چراکه ضعف ایران به معنی قدرتمندتر شدن آمریکا است.
بیشتر بخوانید: ترکیب تیم فنی آمریکا در مذاکره با ایران مشخص شد
قنادباشی تصریح کرد: ایران به طور کلی در معادلات اثرگذار است، به خصوص اینکه منطقه ما منطقه انرژیخیز است و این انرژی و بازارهای خوب آن برای دنیای غرب بسیار حساس است و برای هر قدرت و کشوری این منطقه نادیده گرفته نمیشود، بلکه باید در اولویت فعالیتهای دیپلماتیک قرار گیرد. آمریکاییها سابقه بسیار بدی داشتهاند و از سال ۱۳۳۲ بعد از کودتا و پشتیبانیهایی که تا سال ۵۷ از شاه کردند و ساواک را به وجود آوردند، ذهنیت مردم ایران را خراب کردهاند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه، اظهار کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم اشتباه پشت اشتباه داشتهاند تا حدی که اگر پرونده آمریکا را نگاه کنیم، متوجه میشویم آمریکا هیچگاه دست از دشمنی برنداشته است، در حالی که عملکرد ایران در این صحنه واکنش به انواع دشمنیهای آنها بوده و این دشمنیها ادامه پیدا کرده است؛ از اینرو این صحنه دیپلماتیک یک کیک شیرینی است که همه علاقهمند به استفاده از آن هستند، اما آمریکا سابقه بسیار بدی دارد.
وی با بیان اینکه بزرگترین اشتباهات ترامپ این بود که از برجام خارج شد، افزود: با این کار یک سابقه بد و تازهای را در ذهن مردم ما ایجاد کرد. شرایط دیپلماسی آمریکا آن هم در حال حاضر که درون کاخ سفید اختلافاتی بین جناحهای مختلف است که با ایران چگونه رفتار شود و هنوز به یک دیدگاه واحد نرسیدهاند، دشوار است. ترامپ از ابتدای مسئولیت خود در ژانویه، اشتباهات بسیار بزرگی را انجام داده و وجهه خود را از لحاظ دیپلماسی ضعیف کرده است.
قنادباشی گفت: اشتباهات ترامپ باعث شده وجهه آمریکا مبنی بر اینکه میخواهد بازیگر فعال در عرصه دیپلماسی باشد، ضعیف شود، به خصوص اینکه در عرصه حقوق بشری هم در کنار رژیم صهیونیستی قرار گرفته استو از نظر نخبگان جهان و ملتها، متهم هستند در واقع آمریکا از حمایت علنی از رژیم صهیونیستی پرهیز نکرده است، از اینرو از این نظر هم هیچگونه پشتوانه افکار عمومی ندارد، بنابراین هیچ کسی ادعاهای آنها را باور نمیکند. اشتباهات ترامپ از یک طرف و اینکه در کنار سرکرده رژیم صهیونیستی قرار گرفته و ایران را متهم به نادیده گرفتن موازین بینالمللی و حرکت به سمت تولید بمب اتمی کرده از سوی دیگر، در نزد افکار عمومی پذیرفته نیست.
این کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح کرد: آمریکا باید بداند حتی در داخل کشورش، موضوعات ایران را نمیتواند وارونه جلوه دهد. شاید روزهای اول تصور ترامپ و کسانی که همراه او بودند، پیروزیهای نزدیک و قریبالوقوع بود، اما الان به نظر میرسد یک سکوت معناداری از طرف حامیان ترامپ حکمفرما شده و سرمستیهایی که روز اول انجام میدادند، کاهش پیدا کرده است. به عنوان مثال همین روزهای اخیر تظاهرات بزرگی در ۵۰ ایالت آمریکا علیه ترامپ انجام شد.
وی افزود: در این مذاکره یک طرف ایران است که همه افکار عمومی را با خود دارد، منطقی عمل کرده و سابقه و پروندهای بسیار روشن دارد، تا جایی که کارنامه ما از دید آژانس بینالمللی انرژی اتمی، یک پرونده پاک و درست است و گروسی در بازدید اخیر خود اذعان داشت که دستاوردهای ما علمی است. به هر تقدیر این مذاکرات یک صحنه عجیبی است که طرف دیگر آن متهمی است که حدود ۷۰ سال است به ایرانیها ظلم کرده و دارای اشتباهات بسیاری است، اما طرف دیگر آن حتی یک تیر به دیگران نینداخته است و هر کجا نیاز به کمک بوده، کمک کرده است، از اینرو عقل و جهل در برابر هم هستند و هیچگاه در دنیای دیپلماسی اینچنین نبوده است.
قنادباشی گفت: در این مذاکرات گویی یک تبهکار در برابر یک فرد صالح قرار گرفته است. در واقع جمهوری اسلامی را به مثابه یک فرد پارسا تصور کنید که یک تبهکار به نام آقای نتانیاهو در کنار خود دارد که این شخص در داخل اسراییل یک پرونده تبهکاری دارد و تحت تعقیب بینالمللی قرار دارد. از اینرو این دیپلماسی بسیار دشوار است و ویتکاف را برای مذاکره انتخاب کردهاند که فقط فهم مسائل اقتصادی داشته باشد که اگر دیپلماسی واقعی باشد و تمام مشکلات و نقاط ضعف و سیاهیهای پرونده آمریکا و نقاط مثبت ایران که دارای پرونده پاکی است را در نظر بگیرد، دیپلماسی دشواری است.
وی تصریح کرد: اگر یک دیپلمات واقعی از سوی آمریکاییها در این مذاکرات حضور پیدا میکرد، واقعا دشوار بود که وارد چنین صحنهای شوند، از اینرو شخصی را انتخاب کردهاند که متوجه نیست در چه موقعیتی قرار دارد و فقط مسئله اقتصادی را تا حدودی بفمهمد و آن را دنبال کند. این صحنه بسیار تاریخی و جالبی است و در آینده در تاریخ راجع به این دیپلماسی و مذاکرات و صفات طرفین، خواهند نوشت.