اسراییل به دنبال متقاعد کردن آمریکا برای حمله به ایران است
نشان تجارت - جهانگیر مصلی: با وجود گذشت یک هفته از ارسال نامه دونالد ترامپ به رهبر انقلاب، هنوز جزییات آن به رسانه‌ها درز پیدا نکرده است. سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه فعلا بنایی برای انتشار رسانه‌ای محتوای پیام ترامپ نداریم، گفت: آنچه که در رسانه‌ها منتشر شده عمدتاً گمانه زنی است و مبنای دقیقی ندارد. پاسخ ما به این مکاتبه بعد از تکمیل بررسی‌ها از طریق مقتضی داده خواهد شد.
روزنامه وطن امروز هم روز دوشنبه مدعی است که به محتوای نامه ترامپ دسترسی پیدا کرده است: اخبار رسیده به «وطن امروز» درباره محتوای این نامه به این شرح است:
۱- ترامپ در این نامه تاکید کرده است عده‌ای در هیات حاکمه آمریکا خواهان حمله نظامی به ایران هستند، اما درباره نحوه مواجهه با ایران، حرف آخر را خود او می‌زند.
۲- ترامپ در این نامه مطالبات خود را به دو بخش کلی تقسیم کرده است:
در بخش نخست، پیرامون موضوع هسته‌ای، ترامپ خواستار برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران و افزایش بازرسی‌ها برای اطمینان یافتن از این موضوع شده است.
در بخش دوم، به موضوع توان موشکی ایران اشاره شده و رییس‌جمهور آمریکا خواستار محدودیت برنامه موشکی ایران به شکل قابل راستی‌آزمایی شده است.
با این حساب کماکان گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال مذاکره با آمریکا در رسانه‌ها مطرح می‌شود.
حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع گفت: «رهبر انقلاب تأکید کرده‌اند که مذاکره در شرایط ناعادلانه و تحت فشار، اقدامی هوشمندانه و عقلانی نیست. در همین حال، وزیر امور خارجه کشورمان عنوان کرده است که اگر آمریکا خواهان مذاکره است، ابتدا باید دستور‌های اجرایی تحریمی را لغو کند. از یک‌سو، آمریکا با صدور این دستورها، فشار بر ایران را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر، از مذاکره سخن می‌گوید. ایران مذاکره را به‌طور مطلق رد نکرده است، اما معتقد است که این تناقض قابل قبول نیست؛ یعنی نمی‌توان همزمان فشار وارد کرد و انتظار مذاکره داشت. در شرایط عادی، مذاکره ممکن خواهد بود، اما نه تحت فشار».
او ادامه داد: «یکی از محتمل‌ترین سناریو‌های پیش‌ِرو این است که طرف آمریکایی کوتاه بیاید و برای نشان‌دادن حسن نیت خود، بخشی از تحریم‌ها را به حالت تعلیق درآورد. ممکن است چین و روسیه در این مسیر نقش واسطه را ایفا کنند. اخیرا نیز نشستی سه‌جانبه میان ایران، چین و روسیه برگزار شده است تا این سه کشور درباره مذاکرات هسته‌ای موضعی مشترک اتخاذ کنند».
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «یکی از گزینه‌های مطرح، ورود اسراییل به یک درگیری نظامی با ایران به نیابت از آمریکا است که در این صورت واکنش ایران قطعی خواهد بود و ممکن است منجر به یک جنگ منطقه‌ای شود. سناریوی دیگر این است که ایران و کشور‌های اروپایی به توافقی برسند که مانع از فعال شدن مکانیسم ماشه شود و مسیر صلح و سازش هموار گردد. با این حال، تجربه نشان داده است که اروپا بدون هماهنگی با آمریکا توان چندانی برای پیشبرد چنین توافقی ندارد. البته اروپایی‌ها در موضوع اوکراین با آمریکا دچار اختلاف شده‌اند، اما تحقق این سناریو چندان محتمل به نظر نمی‌رسد».
بهشتی‌پور در پایان گفت: «اسراییل به‌شدت در حال تحریک اوضاع است. نتانیاهو نیز در شرایط داخلی متزلزلی قرار دارد، زیرا نتوانسته است وضعیت آتش‌بس را مدیریت کند. این مسئله آینده سیاسی او را با چالش‌های جدی مواجه کرده است».
در سوی دیگر ماجرا، اما برخی از کارشناسان مخالف هرگونه مذاکره با آمریکا هستند.
فواد ایزدی در گفت‌و‌گو با نامه نیوز درباره شدت یافتن فشار واشنگتن به همسایگان ایران برای قطع همکاری با تهران گفت: درباره این موضوع باید مورد به مورد بررسی انجام شود. با وجودی که قریب به ۲۲ سال از سرنگونی صدام می‌گذرد هنوز عراق ذیل تحریم‌های زمان رژیم بعث قرار دارد و درآمد فروش نفتش دست خودش نیست.
وی افزود: هرچند عراق ۲ تا ۳ برابر ایران نفت می‌فروشد، اما این پول نفت اول به حساب‌های آمریکا واریز می‌شود و واشنگتن مجوز می‌دهد که عراق پول نفتش را در چه زمینه‌ای هزینه کند. این اهرم فشار روی بغداد وجود دارد تا خرید گاز و برق از ایران را متوقف کند. اگر دولت عراق از واشنگتن تعبیت نکند آن وقت نمی‌تواند هزینه‌های کشورش را تأمین کند. روسیه دیگر همسایه ایران است که آمریکایی‌ها خیلی اهرم فشار بر آن ندارند. از این رو مسکو با استقلال عمل می‌تواند با ایران همکاری کند.
این استاد دانشگاه درباره هشدار کارشناسان سیاست خارجی به ایران برای عواقب حمله نظامی یادآور شد: اوایل انقلاب این شرایط را تجربه کردیم. همواره این سئوال مطرح می‌شد که آیا حمله صدام به ایران نتیجه چراغ سبز آمریکا بود یا پروژه‌ای آمریکایی طراحی و صدام مجری این پروژه شد؟ براساس اسناد تازه خارج شده از طبقه بندی محرمانه، تأیید می‌شود که مورد دوم درست است.
وی افزود: آمریکایی‌ها از حربه‌های مختلفی برای فشار بر ایران استفاده می‌کنند، اما این موضوع ربطی به مذاکره ندارد. اتفاقا مذاکره خطر حمله به ایران را افزایش می‌دهد. ترامپ رسما امضا کرده که باید سلاح‌های متعارف ایران محدود شود، اگر ایران به این درخواست آمریکا تمکین کند، در حوزه نظامی ضعیف خواهد شد و این خطر حمله به ایران را افزایش می‌دهد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی گفت: یکی از دلایلی که کشوری به کشور دیگر حمله می‌کند، آن است که آن کشور را در موضع ضعف می‌بیند. اگر آمریکا به ایران حمله نکرده، به آن دلیل است که هزینه این اقدام را بالا ارزیابی می‌کند. کسانی که این دغدغه را دارند که مبادا کشوری به ایران حمله کند، نباید در زمین آمریکا بازی کنند و همان حرف‌های ترامپ را بزنند.
وی افزود: آمریکا سال‌ها دنبال تجزیه ایران است، چون به تصور خودش اگر بتواند بخش‌های نفت خیز را از ایران جدا کند ایران همچون افغانستان قابل مدیریت می‌شود بنابراین باید بر حوزه نظامی کشور تمرکز کرد. اگر قدرت نظامی نباشد آمریکا و برخی کشور‌های همسایه خیلی محدودیت اخلاقی ندارند.
