اگر بنزین گران نشود مسکن و دلار گران خواهد شد / اصلاح قیمت بنزین تنها راه‌حل ناترازی انرژی
نشان تجارت - زهرا ظهروند: محمدحسین اسلامی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با نشان تجارت گفت: بنزین یکی از حامل‌های انرژی بسیار استراتژیک است که دولت برای آن یارانه اختصاص می‌دهد. کشور درگیر جهاد اقتصادی و در عرصه بین‌المللی در حال نبرد با استکبار جهانی است. بنابراین از آنجا که منابع ارزی دولت برای تامین این هزینه‌ها با تنگنا‌های مختلفی از طریق سیستم تحریم‌های هوشمند آمریکا و متحدین غربی، عبری عربی مواجه است، باید تا جایی که می‌شود وابستگی خود را به ارز خارجی یعنی دلار کم کنیم.
این کارشناس اقتصادی افزود: از سوی دیگر بحث قاچاق بنزین به مرز‌های غربی و شرقی کشور مطرح است و از طرفی اگر دولت نتواند، اصلاح قیمت بنزین را تعمیم دهد، ممکن است دلار و مسکن گران شود. چند سالی است که بنزین اصلاً افزایش قیمت نداشته است و باید بدانیم که هر جراحی علاوه بر داشتن عواقبی مثل درد و خونریزی، دوره نقاهت هم دارد.
وی تصریح کرد: اصطلاحی که آقای رییس جمهور به نام ناترازی انرژی مطرح کرد، مطلب درستی است. زیرساخت‌های انرژی ما هم مقداری فرسوده است و هم باید به روز شود. ما نمی‌توانیم ارز را هم برای واردات و هم برای سرمایه‌گذاری برای صنایع پتروشیمی و صنایع مادر و پالایشگاه‌ها استفاده کنیم.
اسلامی اظهار کرد: باید یک جا صرفه‌جویی انجام دهیم تا جای دیگری خروجی داشته باشیم. مجلس هم برای برخی موارد به عنوان حاکمیت قانون‌گذاری می‌تواند از دولت حمایت کند. قوه مجریه در اینجا به مثابه پدری رفتار می‌کند که قصد رهن منزل با متراژ بزرگ در شمال شهر را دارد، اما اگر عاقل باشد با همان مقدار سرمایه می‌تواند مسکنی در مرکز شهر و با متراز پایین‌تر خریداری کند، ولی سرپناه دائمی داشته باشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه آنچه در حال حاضر دولت را رنج می‌دهد، مسئله کسری بودجه است، گفت: همان‌طور که مطلع هستید این چالش وقتی به وجود می‌آید که دولت بودجه‌ای طراحی می‌کند و آن بودجه پیش‌بینی شده به هر دلیل محقق نمی‌شود. کسری بودجه ایجادکننده تورم است و دولت بایستی برای جبران کسری، خلق پول کند. در واقع باید ارز بفروشد و آن را تبدیل به ریال کند که به عبارتی هم منابع ملی و در نتیجه توسعه ملی هدر می‌شود و هم در داخل کشور مشکلی حل نشده است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه راه‌حل این ناترازی، افزایش قیمت بنزین است؟ گفت: اگر قرار است صادقانه پاسخ دهم باید عرض کنم برای حل این مسئله یا باید بنزین گران شود یا دلار، سکه یا مسکن افزایش پیدا کند. در شرایط فعلی، دیگر راه نفسی برای افزایش دلار و مسکن وجود ندارد و تنها راه برطرف شدن این مسئله، افزایش قیمت بنزین است.
اسلامی در ادامه در خصوص مسئله قاچاق بنزین، اظهار کرد: قاچاق بنزین آن‌طور که در رسانه‌ها مطرح می‌شود، نیست. بحث سر این مسئله این است که وقتی یک کالایی از مبادی غیررسمی و بدون ارائه حقوق و عوارض دولت، انجام می‌شود به آن قاچاق گفته می‌شود. در ماجرای قاچاق بنزین با توجه به اینکه کشور ما تحریم است و برخی کشور‌ها به ما سوخت نمی‌دهند و از آنجا که بعضی راننده‌ها باک اضافه هم دارند، بیشتر سوخت می‌زنند.
این کارشناس اقتصادی افزود: از طرفی، چون اختلاف قیمت سوخت با کشورهای دیگر وجود دارد، این راننده‌ها سوخت اضافی را می‌فروشند، بنابراین یکی از مسائل همین نکته است و اگر قیمت بنزین اصلاح شود، این جذابیت برای خروج بنزین و ارز و در نتیجه لطمه به اقتصاد ما از بین می‌رود و دیگر کشور‌هایی مثل پاکستان و افغانستان بنزین قاچاق را نمی‌خرند. این در حالی است که الان تقریباً بنزین قاچاق را به قیمت یک دهم از افرادی که گفته شد، خریداری می‌کنند و در نتیجه این کار جذابیت دارد و خیلی‌ها سراغ آن می‌روند؛ بنابراین این اشتباه است و بایستی این رویه هدفمند و منسجم اصلاح شود.
اسلامی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اگر دولت بخواهد قیمت بنزین را اصلاح کند، از چه طرقی بهتر است انجام دهد تا به قشر متوسط و ضعیف جامعه فشار وارد نشود؟ تصریح کرد: مسئولان در این خصوص باید چند نکته را مدنظر دهند که یکی از آن‌ها اصلاح قیمت و هماهنگی‌های قیمتی نرخ جدید است. مسئله دیگر این است که مشخص شود مصارفی که در پی این موضوع صرفه‌جویی می‌شود کجا خرج می‌شود، مثلاً اینکه در حوزه زیرساخت، پالایشگاه و پتروشیمی که صنایع مادر تخصصی هستند را توسعه می‌دهد یا صرف هزینه‌های دیگر می‌شود که اولویت‌های آن متفاوت است.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: آن‌طور که بنده از نزدیکان دولت شنیده‌ام، بحث بر سر قیمت بنزین معمولی، سوپر و سهمیه کارتی و آزاد است. در حال حاضر قیمت سوختی که هم‌وطنان از کارت شارژ خود استفاده می‌کنند، خیلی اختلافی با نرخ آزاد ندارد. در اصلاح قیمت می‌گوید من ماهی ۶۰ لیتر بنزین دولتی را تعهد دارم، قیمت آزاد با یک شیب ملایم اصلاح می‌شود و این‌طور نیست که یک‌باره اختلاف قیمت کمرشکن و چندین برابر شود.
