نشان تجارت - صحبت از وضعیت اقتصادی و تنگناهای معیشتی مردم، شرح مصیبت است، اما بعضا چارهای غیر از یادآوری این اوضاع به مسئولان نداریم.
مردم با حقوقهای حداقلی و زیر سایه هر روز بیارزشتر شدن پول ملی، فقیر و فقیرتر میشوند. در این بین نگران گسترش جنگ و بدتر شدن شرایط هم هستند. نارضایتیهای قابل تاملی هم در زمینههای اجتماعی و سیاسی دارند. امیدشان به تحقق وعدههای دولت جدید هم هر روز کمتر میشود.
همه اینها کافی نیست که یک ملت به تنگ آید؛ آقایان به فکر افزایش قیمت بنزین هم هستند!
مصداق این مدعا همین اظهارات چند روز قبل فرشاد مومنی درباره جلسه با رئیس جمهور است.
این کارشناس اقتصادی میگوید: «پزشکیان به من گفت: زیر بار نمیروم، قیمت تمام شده بنزین یک عددی باشد و قیمت عرضه آن یک عدد دیگر. به او گفتم یادت باشد خودت گفتی من کارشناس نیستم. قیمت بنزین تابعی از ۷۵ متغیر است، نمیتوان ۷۴ متغیر را در نظر نگرفت و فقط با اطلاعات یک متغیر مخدوش درباره قیمت بنزین تصمیم گرفت!»
پزشکیان البته پیشتر هم اظهاراتی داشته که سیگنال افزایش قیمت بنزین را به جامعه و کارشناسان داده است.
مثلا در نخستین نشست خبری خود با اصحاب رسانه با اشاره به ناترازی بنزین و برق و گاز، تلویحاً بر افزایش قیمت اصرار ورزید و گفت: یک سری گروهها و کارشناسان را گذاشتهایم که مداخله کنند. شما هم کمک کنید. اگرنه اینکه بگوییم به این ناترازی دست نزن، چون صدا بلند میشود، امکان برون رفت از مشکلات را میگیرد».
دیگر مسئولان دولتی هم در همین مدت کوتاهی که مشغول کار شدهاند اظهاراتی داشتهاند که بوی افزایش قیمت بنزین میداده است. مثلا محمدرضا عارف گفته بود: «کدام عقل سلیم میتواند بپذیرد بنزین را با دلار وارد کنیم و با قیمت ۱۵۰۰ تومان بفروشیم؟ البته فعلاً کاری نمیخواهیم بکنیم و نمیخواهیم بگویند که عارف نظری داده و دولت در پی آزادسازی است، اما اینها واقعیتهایی هستند که باید به آنها توجه کرد.»
همه اینها درحالی است که پزشکیان در دوران رقابتهای انتخاباتی با تاکید بر اینکه من کارشناس نیستیم، از توضیح درباره امکان افزایش قیمت بنزین در دولت خود طفره میرفت.
فرشاد مومنی با اشاره به همین موضوع میگوید: «آقای پزشکیان در ابتدای دوره ریاست جمهوری اش، در حالی که تا سه هفته قبل از آن میگفت من در این حیطهها تخصص ندارم، یک باره در رابطه با شوک درمانی در قیمت حاملهای انرژی صحبت میکند. به خوبی روشن است که آرایش قوای سیاسی به گونهای است که ایشان هنوز وارد نشده، درباره اجتناب ناپذیری شوک درمانی توجیه شده است.»
این نکته «توجیه شده» را وقتی میتوان بهتر درک کرد که در نظر داشته باشید در ماههای گذشته روزنامهها و رسانههای اصولگرا چقدر ساز افزایش قیمت بنزین زده و به دولت القا کردند که چارهای غیر این ندارد لذا بهتر است در مسائل دیگر با طیف سیاسی آنها همراهشود و برای روزهای سخت همچون روزهای بعد از گرانی بنزین روی همراهی آنها حساب کند. مشخصا روزنامه جوان با این ادعا که دولت در حال آماده کردن جامعه برای افزایش قیمت بنزین است، به دولت وعده همراهی داده و نوشته بود: «یکی از جلوههای وفاق باید همراهی در همین جراحیهای اقتصادی باشد.»
همانطور که مومنی هم میگوید به نظر میرسد که رئیس جمهور توجیه شده، اما باز هم باید این نکته را به او و همکارانش در دولت یادآور شویم که ضربات اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی افزایش قیمت بنزین حتما بیش از آن است که با همراهی چند رسانه بتوان آن را مدیریت کرد.
آنچه در آبان ۹۸ در این تجربه شد را نباید به راهی فراموش کرد. حتی نباید گمان کرد که افزایش مرحلهای قیمت یا فضاسازی رسانهای میتواند فضایی متفاوت از آن تجربه را رقم بزند. نکتهای آقای پزشکیان باید در نظر بگیرند این است که طبقه فرودست در ایران به مراتب از سال ۹۸ بزرگتر شده و این یعنی افزایش قیمت بنزین نارضایتی و خشم بیشتری در جامعه پدید میآورد.