کمبود فاجعه‌بار نیروی پرستاری در کشور
احمد نجاتیان، درباره آخرین وضعیت کارگروه رسیدگی به وضعیت گروه‌های پرستاری در وزارت بهداشت، اظهار کرد: کارگروه رسیدگی به وضعیت گروه‌های پرستاری، طی روز‌های یکشنبه و دوشنبه (یکم و دوم مهرماه) تشکیل جلسه داده و مسائلی مانند «ارزش‌های نسبی» و «دستورالعمل پرداخت» مورد بررسی قرار گرفت. البته مسائل مربوط به پرستاران به مسائلی مانند تعیین تکلیف معاونت‌های وزارت بهداشت وابسته است.
پیگیری اضافه‌کاری و استخدام پرستاران
وی با بیان اینکه معوقات پرستاران به طور متوسط ۲ تا ۳ ماه پرداخت شده، خاطرنشان کرد: دانشگاه‌های علوم‌پزشکی به طور متوسط حدود ۲ تا ۳ ماه معوقات پرستاران را پرداخت کرده‌اند؛ این احتمال وجود دارد که برخی دانشگاه‌ها معوقات بیشتری و برخی معوقات کمتری پرداخته باشند. معوقات نسبت به مسائلی مانند «ساعات اضافه‌کاری» و «استخدام» چندان اثرگذار نیست و به منظور حل موضوع استخدام و اضافه‌کاری پرستاران، رسیدگی به چالش‌ها را از مجلس و دولت پیگیری می‌کنیم. امیدوارم که با پیگیری مسائل بتوانیم در ارتباط با اضافه‌کاری و استخدام به نتایج خوبی دست یابیم.
رئیس‌کل سازمان نظام‌پرستاری با بیان اینکه فرمول اضافه‌کاری پرستاران باید به طور حتم اصلاح شود، توضیح داد: مبلغی که با عنوان اضافه‌کار برای پرستاران واریز می‌شود عدد قابل‌قبولی نیست. موضوع پرداختی اضافه‌کار پرستاران فقط یک موضوع صنفی نیست، بلکه جزو چالش‌های نظام سلامت محسوب می‌شود. بخشی از خدمات پرستاری با اضافه‌کاری پوشش داده می‌شود و به همین دلیل، موضوع اضافه‌کاری پرستاران جزو مشکلات نظام سلامت به‌حساب می‌آید.
حدود ۳۰هزار تومان، بابت هر ساعت اضافه‌کاری
نجاتیان ادامه داد: پرستاران برای هر ساعت اضافه‌کاری حدود ۳۰هزار تومان دریافت می‌کنند که عدد قابل‌قبولی نیست. بخشی از خدمات پرستاری با اضافه کاری پوشش داده می‌شود و این در شرایطی است که بیمارستان‌ها با مشکل کمبود شدید پرستار مواجه هستند. پرستاران در نامه‌ای خطاب به سازمان نظام پرستاری و وزارت بهداشت اعلام کرده‌اند که با نرخ کنونی، اضافه‌کاری نمی‌کنند. بررسی‌ها بیانگر این است که هر پرستار به طور متوسط حدود ۸۰ ساعت اضافه‌کار دارد که این میزان معادل تزریق «نصف نفر» نیروی انسانی به سیستم سلامت است.
لزوم تعیین تکلیف سریع فرمول پرداخت اضافه‌کاری پرستاران
وی با بیان اینکه دولت می‌بایست وضعیت فرمول پرداخت اضافه‌کار پرستاران را تا یک ماه آینده مشخص کند، تصریح کرد: اگر دولت و وزارت بهداشت خواهان استمرار ارائه خدمات هستند و نمی‌خواهند که خدمات نظام سلامت روی زمین بماند، می‌بایست وضعیت فرمول اضافه‌کار پرستاران را طی یک ماه آینده مشخص‌کنند. مبلغ ۱۰۰هزار تومان برای اضافه کار در نظر گرفته شده، اما این امکان وجود که نیروی کار جوان‌تر مبلغ کمتری دریافت‌کند؛ به طور متوسط مبلغ ۱۰۰هزار تومان برای اضافه‌کار پرستاران در نظر گرفته شده است.
بیشتر بخوانید: اضافه‌کار پرستاران اجباری نیست
رئیس‌کل سازمان نظام‌پرستاری درباره مبلغ تعیین شده اضافه‌کار پرستاران گفت: متوسط مبلغ ۱۰۰هزار تومان می‌تواند رضایت نسبی پرستاران را فراهم کند، اما باید مقدورات کشور نیز در نظر گرفته شود. شاید متوسط مبلغ ۱۰۰هزار تومان ایده‌ال نباشد، اما باید مقدورات دولت را در کانون توجه قرار دهیم. دولت می‌بایست مبلغ اضافه‌کار پرستاران را از منابع عمومی تامین و پرداخت کند. دولت با محدودیت‌هایی در زمینه استخدام مواجه است و به همین دلیل به اضافه‌کار روی می‌آورد.
نجاتیان با بیان اینکه پرداخت اضافه‌کار از محل درآمد‌های اختصاصی دانشگاه‌ها غیرممکن است، توضیح داد: در حال حاضر، درآمد‌های اختصاصی دانشگاه‌ها ناپایدار است؛ به همین دلیل، دولت می‌بایست اضافه‌کار پرستاران را از محل منابع عمومی پرداخت کند.
کمبود نیروی پرستاری در برخی استان‌ها
رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری درباره ضرورت جذب پرستار برای نظام سلامت گفت: فرمول استانداردی با هدف ارائه خدمات با حداقل کیفیت در ارتباط با نسبت پرستار به تخت بیمارستانی تعریف شده، بر اساس این فرمول، ۱.۸ پرستار و ۲.۵ پرستار به ازای هر تخت تعریف شده است.
وی با بیان اینکه فرمول مدنظر با هدف ارائه خدمات با کیفیت حداقلی است، تصریح کرد: هرچقدر میزان پرستار نسبت به تخت براساس فرمول تعریف شده کاهش یابد، به همان نسبت نیز میزان ارائه خدمات کاهش می‌یابد. در حال حاضر، نرم نسبت پرستار به تخت در کشور «کمتر از یک» است و برخی از استان‌های کشور مانند خوزستان با کمبود نیروی انسانی مواجه هستند. وضعیت نیروی انسانی در استان خوزستان، فاجعه است؛ به نحوی که بررسی‌ها بیانگر این است که نسبت پرستار به تخت در این استان حدود ۰.۶ است.
نجاتیان با بیان اینکه وضعیت نیروی انسانی به نحوی است که پرستاران ناچار به اضافه‌کار اجباری هستند، گفت: به طور مثال، یک پرستاری می‌بایست از چهار بیمار در بخش ICU پرستاری کند؛ در حالی که شرایط باید به نحوی باشد که دو بیمار را تحت پوشش قرار دهد. در حال حاضر، تحقق نرم ۱.۸ پرستار به ازای هر تخت با توجه به وضعیت دانش‌آموختگان پرستاری مقدور نیست؛ طی بازه زمانی پنج تا هفت ساله می‌توانیم به نرم ۱.۸ پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی نزدیک شویم.
