ایران برای تبلیغ سراغ هند می‌رود
نشان تجارت - ایران پس از لغو روادید با ۲۸ کشور از جمله هند، به برگزاری Roadshow یا تورهای تبلیغاتی اقدام کرده است. این رویداد از سه کشور آسیای جنوب شرقی (مالزی، اندوزی و ویتنام) آغاز شده و حالا رودشو تبلیغات گردشگری ایران قرار است از ۱۵ تا ۲۰ شهریورماه ۱۴۰۳ در سه شهر دهلی، بمبئی و حیدرآباد هندوستان برگزار شود. ایران تصمیم دارد این برنامه را در کشورهای عربی منطقه، اقلیم کردستان و روسیه ادامه دهد.
بودجه تبلیغات گردشگری ایران در تمام ادوار گذشته محدود و گاه ناچیز بوده است، اواخر دهه نود گفته می‌شد بودجه جذب هر گردشگر خارجی به ایران حدود یک سنت بوده است. با این وجود و در شرایطی که صنعت گردشگری ایران تحت تاثیر مستقیم وقایع سیاسی است، نیاز دارد ابزارهای متفاوتی را برای تبلیغ به کار گیرد، هرچند در گذشته تبلیغات گردشگری ایران به حضور در چند نمایشگاه معروف گردشگری بیشتر در اروپا و این اواخر پر برخی کشورهای آسیایی محدود شده بود، که براساس گزارش‌های موجود نیز در برخی از آنها حضور چندان موفق و مؤثری نداشت.
دراین میان، برخی شرکت‌های خصوصی گردشگری با دعوت از خبرنگاران رسانه‌های خارجی، ایران را از زبان روایان غیرایرانی در صفحه‌های روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و شبکه‌های تلویزیونی به تصویر کشیدند که گفته می‌شود یکی از مؤثرترین شیوه‌های تبلیغاتی تا کنون بوده است. اگرچه بخش دولتی گردشگری معتقد است این شیوه تبلیغ از توان بودجه و اعتبار صنعت گردشگری ایران خارج است اما در سال‌های اخیر با دعوت از بلاگرها و اینفلوئنسرهای سفر سعی شده است این خلاء به شکلی پوشش داده شود، هرچند گزارش‌های دقیقی از میزان اثرگذاری حضور آن بلاگرهای سفر در ایران در دسترس نیست.
مسئولان گردشگری اکنون شیوه‌ای دیگر از تبلیغات را به آزمون گذاشته‌اند، «Roadshow» یا در مفهومی ساده‌تر تورهای تبلیغاتی و نمایشی از ایران در مسیر کشورهایی که از زمستان ۱۴۰۲ یکطرفه لغو روادید شده‌اند. ایران از نهم تا شانزدهم تیرماه ۱۴۰۳ در سه کشور ویتنام، مالزی و اندونزی، رودشو برگزار کرد و حالا قرار است از ۱۵ تا ۲۰ شهریورماه در سه شهر دهلی، بمبئی و حیدرآباد هندوستان این رویداد را تکرار کند، آن هم در شرایطی که اوضاع در خاورمیانه با تحولاتی روبه‌رو شده است.
مسلم شجاعی، مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره ضرورت تدوام برنامه تبلیغات گردشگری ایران و رودشوها، می‌گوید: منطق و ذهن برنامه‌ریز و همچنین تجربه‌های جهانی و کشورهایی با شرایط مشابه ایران می‌گوید که باید تمرکز روی تبلیغ و نشان دادن واقعیت‌های روز کشور باشد. اتفاقا در چنین شرایطی است که نیاز داریم زندگی روزمره را به تصویر بکشیم، چون دنیا درحال انجام چنین کاری است و بررسی‌ها نشان می‌دهد کشورهایی که دچار چالش شده‌اند با تمرکز بیشتری روی گردشگری تبلیغ کرده‌اند. این روزها، راکت ماندن و ایستادن در یک نقطه دیگر معنی ندارد.
او با اشاره به برنامه‌ریزی ایران برای حضور در نمایشگاه‌های گردشگری بمبئی و ایتالیا در ماه‌های شهریور و مهرماه ۱۴۰۳ در کنار برگزاری رودشوی هندوستان اظهار می‌کند: اگر از دنیای گردشگری دست بکشیم، شاید دولتمردان دیگر کشورها نتیجه بگیرند چون ما خودمان را حذف کرده‌ایم آنها هم باید ایران را از فهرست مقاصد سفر حذف کنند. پس باید بنا به اقتضائات برنامه‌ریزی کنیم.
مدیرکل توسعه گردشگری خارجی می‌گوید: مطالعات و بررسی‌ها نشان می‌دهد رودشو یک رویداد هدفمند به ویژه از دیدگاه بخش خصوصی است، مخصوصا آنکه همراهی و حضور مقامات دولتی کشورها در این رویداد، به آن مشروعیت می‌دهد و برای شرکت‌های گردشگری نیز انگیزه‌بخش خواهد بود.
شجاعی ادامه می‌دهد: برای انتخاب این گزاره، دو سیاست کلی مدنظر بود، نخست آنکه حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی با توجه به افزایش نرخ ارز، گران شده است. دیگر آنکه ما با ۲۸ کشور یکطرفه لغو روادید کرده‌ایم باید اقدام مکملی انجام می‌دادیم تا فعالان گردشگری و مردم آن کشورها متوجه این اقدام شوند.
او اضافه می‌کند: پس از رودشو جنوب شرق آسیا که گزارش‌های آن نشان می‌دهد تجربه موفقی بوده، برگزاری رودشو هندوستان را در برنامه قرار دادیم، که در جریان آن بخش خصوصی دو کشور مذاکرات رو در رو خواهند داشت، ویدئو و کلیپ‌هایی از ایران نماش داده می‌شود و مقام‌های دولتی گردشگری حضور خواهند داشت و اسناد همکاری امضا می‌شود.
مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی می‌گوید: ما این کشورها را مطالعه‌شده انتخاب کرده‌ایم و از ماه‌ها پیش برای آن رایزنی کرده‌ایم، اجرای آن نیز به جامعه تورگردانان سپرده‌ایم و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز به عنوان سیاست‌گذار و برنامه‌ریز حضور دارد و حامی مالی بخشی از این رودشوها خواهد بود.
شجاعی اضافه می‌کند: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای رودشو جنوب شرق آسیا حدود یک و نیم میلیارد تومان و برای رودشو هند حدود دو میلیارد تومان کمک مالی می‌کند، که این هزینه صرف برگزاری جلسات و مهمانی‌های رودشو و میزبانی از مهمانان خارجی آن خواهد بود و بخش خصوصی ایران با هزینه خود در این رودشو حضور خواهد داشت.
او اظهار می‌کند: بررسی‌ها نشان می‌دهد در ۱۳ سال گذشته، ایران ۸۳ بار در نمایشگاه‌های بین‌المللی گردشگری حضور داشته که دست‌کم ۵۲ بار آن در کشورهای اروپا بوده است، که بیشترین حضورها پس از برجام و در کشورهایی که ساختار سفر در آنها بیشتر به شکل تور است، تجربه شد اما حدود پنج شش سال است که تمام پیام‌های منفی ما از بازارهای اروپایی است و ما باز هم اصرار داریم در نمایشگاه‌های گردشگری این کشورها شرکت کنیم.
مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی اضافه می‌کند: شاید دیدگاه یک آژانس گردشگری در این زمینه متفاوت از ما باشد اما به عنوان مسئول دولتی که در زمینه بازاریابی و توسعه بازارهای گردشگری خارجی تعهدها و وظایفی دارم، باید شرایط ملی کشور را درنظر بگیرم و در این شرایط متوقف نشوم. پیشنهاد ما تبلیغ و فعالیت در بازارهایی است که نسبت به بازارهای اروپایی شکنندگی کمتری دارند و با ثبات‌تر هستند. ما روی آسیای جنوب شرقی و کشورهایی که با آنها یکطرفه لغو روادید کرده‌ایم متمرکز شده‌ایم و درحال مطالعه آنها هستیم، بر این اساس هم مثلا به بخش خصوصی پیشنهاد می‌دهیم گردشگری سلامت و خانوادگی و پارسیان هند را دریابند.
شجاعی می‌افزاید: برگزاری رودشو در کنار دعوت از اینفلوئنسرها و بلاگرهای سفر و برپایی نمایشگاه می‌تواند مفید و اثربخش باشد. ما تجربه موفق رودشو عمان در سال ۹۸ را داشتیم که از دو سه پرواز در هفته به ۱۰ پرواز در هفته رسیدیم. سال گذشته رودشوی دیگری را در چین برگزار کردیم که به نتایج خوبی نزدیک شده بودیم. در بازار چین همزمان کارهای مهم دیگری انجام دادیم با توجه مدل این بازار، ارتباط با مقامات دولتی برقرار شد تا برای تبدیل ایران به مقصد سفر چینی‌ها اعتمادسازی شود. آمارها نشان می‌دهد وضعیت ورود گردشگر از چین در ۶ ماه اول سال ۱۴۰۲ خوب بوده اما در ۶ ماه دوم تخت تاثیر اتفاقات منطقه افت کرده ولی به طور کل، مقایسه آمارهای سال ۱۴۰۲ در قیاس با سال ۹۸ و پیش از کرونا، حدود ۳۵ درصد رشد در ورود گردشگر چینی در سال ۱۴۰۲ را نشان می‌دهد.
او اضافه می‌کند : گزارش‌های رسمی سفارتخانه‌های ایران در مالزی، اندونزی و ویتنام هم می‌گوید تجربه رودشو در این سه کشور مثبت بوده است. البته که یک ماه، زمان اندکی است که اعلام کنیم وضعیت ورود گردشگر از این کشورها چگونه پیش خواهد رفت.
مدیرکل توسعه گردشگری خارجی ادامه می‌دهد: رودشو در حال حاضر به نفع صنعت گردشگری ایران است و به عنوان ابزار تبلیغی هدفمند در بازارهای دیگری همچون روسیه، کشورهای عربی و اقلیم کردستان عراق، این تجربه را تکرار خواهیم کرد.
