نشان تجارت - متن کامل سخنان خاتمی بدینشرح است:
انتخابات اخیر درسها و پیامهای روشنی داشت که باید بهموقع بررسی و تحلیل شود. رأی دادن یک حق مسلم شهروندی و رأی دادن و رأی ندادن یک فعل سیاسی است. کسی نمیتواند افراد را بهخاطر رأی دادن یا ندادن ملامت کند؛ ولی نکتهها و پیامهایی که در عمل سیاسی یک ملت نهفته است، باید از سوی حکومت و جریانهای سیاسی شناخته شود و مورد توجه قرار گیرد.
در انتخابات اخیر بیش از ۶٠درصد مردم در انتخابات شرکت نکردند که پس از انقلاب این امری بیسابقه بود. این رفتار عملاً نشانه نارضایتی مردم از اوضاع و احوالی است که بر جامعه میگذرد و از قهر اکثریت از نظام حکمرانی حکایت میکند. این نارضایتی مختص کسانی نیست که شرکت نکردهاند، بلکه بسیاری از کسانی که شرکت کردهاند نیز ناراضیاند و به امید تغییر رأی دادهاند.
ادای احترام میکنم به همه آنان که خیر وطن و عزّت ملت را میخواهند و در این انتخابات آمدند و یا نیامدند. با همه رنجدیدگان و آسیبدیدگان از وضعیت موجود بهخصوص اهالی اندیشه و هنر و دانش، زنان بزرگوار و جوانان عزیز و رنگینکمان قومی، مذهبی و فکری ملت ایران و بالاخص اکثریتی که از تنگی معیشت و وجود موانع برای برخورداری از یک زندگی خوب و حتی معمولی رنج میبرند و امیدشان به آینده بهتر کمتر میشود، احساس همدلی و همدردی دارم.
اما حال با تاکید بر اینکه هیچگونه جسارتی را نسبت به شخصیتها و اشخاص در معرض رأی مردم روا نمیدانم، عرض میکنم جامعه با دو گونه تفکر و رویکرد مواجه است که در جریان انتخابات اخیر آشکارتر از همیشه در صحنه حضور یافتهاند. تفکر و رویکردی که با جمهوریت مخالفت آشکار دارد و مخالف نظر خود را مردم بهحساب نمیآورد، چه رسد به آنکه آنان را شهروندان صاحب حق و حرمت بداند؛ رویکردی که عدالت را در تقسیم فقر تعریف میکند، تحریمها را نعمت میداند و گسترش فقر و فساد فزاینده در جامعه و از میان رفتن سرمایههای مادی و معنوی و انسانی، حاصل آن است و بدون تردید اگر روی کار بیاید، بیش از پیش دایره معیشت و امنیت و آرامش مردم و امید به آینده تنگتر و میزان خطرات و تهدیدها نسبت به کشور بیشتر میشود.
در برابر آن تفکر و رویکردی که مخالف است با آنچه گفته شد، رویکردی که همه مردم را با هر گرایش، جنسیت، قومیت و آئین، شهروندان صاحب حق و حاکم بر سرنوشت خود به حساب میآورد. عدالت را تقویت بنیان مادی و معنوی زندگی همه افراد میداند و دغدغهمند حقوق پایمالشده و نیازهای برآوردهنشده همه هموطنان است. اکثریت قاطع مردم از جمله در انتخابات اخیر رویکرد اول را رد کردهاند و این را چه کسانی که رأی ندادند و چه آنان که به تغییر رأی دادند، بهخوبی ابراز کردند. اینک به مرحله دوم انتخابات رسیدیم. منطق، احساس مسئولیت و خیرخواهی نسبت به وطن و هموطنان ایجاب میکند که همه بیایند و کارِ ناتمام را تمام کنند و با غیبت خود سبب نشوند که رویکردی را که نمیخواهند و آن را به زیان ملک و ملت میدانند، با رأی اندک به پیروزی برسد. این گوی و این میدان و این وجدان بیدار مردم رنجدیده تا لااقل از بدتر شدن اوضاع جلوگیری کنند و افقی به سوی آینده بهتر بگشایند.
امیدوارم که نظام حکمرانی کشور که قطعاً پیامهای معنادار مردم را در کنش انتخاباتی آنان دریافته است فرصت را مغتنم بشمارد و به مقتضای آن میدان را برای تفکر و رویکردی که خیر و پیشرفت و امنیت کشور را میخواهد و تأمین میکند بازتر کند و موانع را از سر راه تحول و اصلاح امور بردارد.
من باز هم به دکتر پزشکیان که صداقتش را در گفتار و صراحتش را در رفتار بیش از پیش در این انتخابات نشان داد رأی میدهم، و برایش آرزوی توفیق هرچه بیشتر دارم.
خدای بزرگ ایران عزیز و ملت بزرگوار را از این وضعیت خطیر و دشوار به سلامت بگذراند.